Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành logistics

Ông Trần Thanh Hải Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) phát biểu tại hội thảo

Nhu cầu lớn về nguồn nhân lực

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Thanh Hải- Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, trong thời gian qua, ngành logistics Việt Nam đã phát triển nhanh và có nhiều bước tiến vượt bậc, được ghi nhận trong Quyết định 200/QĐ-TTg ngày 14/2/2017 của Thủ tướng Chính phủ.

Cụ thể, theo báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cả nước có khoảng hơn 3.000 doanh nghiệp tham gia cung cấp dịch vụ logistics (70% có trụ sở tại TP. Hồ Chí Minh). Trong đó 1.300 doanh nghiệp đang hoạt động tích cực; 89% doanh nghiệp 100% vốn trong nước; còn lại là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Về nhân lực, ông Nguyễn Tương- Phó Tổng thư ký VLA cho hay, giai đoạn 2017-2020, ngành logistics Việt Nam cần thêm khoảng 20.000 lao động chất lượng cao, có trình độ chuyên môn. Đến năm 2030, số lượng người lao động mới cần thêm trong ngành logistics lên tới 200.000 lao động trình độ cao, đáp ứng đủ các yêu cầu về kỹ năng, kiến thức chuyên môn và trình độ tiếng Anh.

Đến năm 2025, ngành logistic cần khoảng 300.000 nhân viên chuyên nghiệp, có trình độ chuyên môn, ICT, tiếng Anh mới đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Tính chung, tổng số nhân lực doanh nghiệp hoạt động trong ngành logistic có nhu cầu là khoảng 1,2 triệu người.

“Nhu cầu tuyển dụng nhân lực ngành logistics tương đối lớn vì theo khảo sát ở 108 doanh nghiệp VLA vào tháng 9/2017, có đến 40,6% công ty có nhu cầu tuyển dụng thêm từ 10 - 50 nhân viên trong thời gian tới. 63% đã tuyển dụng nhân viên từ Đại học Giao thông vận tải (TP. Hồ Chí Minh), sau đó là Đại học Ngoại thương và Đại học Kinh tế” - ông Nguyễn Tương chia sẻ.

Khắc phục hạn chế

Nước ta hiện nay có 3 hình thức đào tạo logistics: tại các cơ sở đào tạo bậc đại học/sau đại học và nghề, tại các hiệp hội, và tại chính các doanh nghiệp. Có khoảng 15 cơ sở đào tạo về chuyên ngành logistics hoặc gần chuyên ngành logistics ở cấp đại học/sau đại học và cơ sở dạy nghề về logistics.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Tương cũng cho rằng, bất cập của việc đào tạo hiện nay là chưa đáp ứng được yêu cầu và chất lượng nguồn nhân lực chất lượng cao, thiếu kiến thức toàn diện, trình độ ICT còn hạn chế. Nhân lực cũng chưa theo kịp tiến bộ phát triển của logistics thế giới. Ngoài ra, trình độ tiếng Anh nghiệp vụ logistics còn hạn chế, chỉ khoảng 4% nhân lực thông thạo tiếng Anh nghiệp vụ. 30% doanh nghiệp phải đào tạo lại nhân viên. Ngoài ra, lực lượng giảng viên còn thiếu và mỏng, chủ yếu chuyển từ các chuyên ngành khác sang, kiến thức thực tế còn chưa nhiều.

Ông Phan Văn Quân- Phó Tổng giám đốc Công ty liên doanh Dragon chia sẻ thêm, còn khoảng cách rất lớn giữa đào tạo và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp, đặc biệt trong các lĩnh vực như lái xe nâng, xe tải nặng; tiếng Anh chuyên ngành… Đơn cử, tiếng Anh chuyên ngành của sinh viên mới ra trường rất hạn chế và doanh nghiệp phải về đào tạo lại rất nhiều.

Trước những khó khăn như vậy, các diễn giả tham gia hội thảo khuyến nghị, cần xây dựng và củng cố cơ chế hợp tác giữa các Bộ ngành liên quan về đào tạo logistics. Bên cạnh đó, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong giáo dục đào tạo (đại học, sau đại học, nghề) về logistics và nghiên cứu. Tiếp tục xây dựng và phát triển các chương trình đào tạo ngắn hạn và các hoạt động hỗ trợ liên quan. Đặc biệt, từ việc nghiên cứu các mô hình đào tạo logistics, cần rút ra được những bài học kinh nghiệm cần thiết trong việc xây dựng hoặc đề xuất xây dựng mô hình mới, đảm bảo tính hiệu quả trong việc đào tạo đáp ứng nhu cầu xã hội.

Tăng cường phối hợp giữa doanh nghiệp, cơ sở đào tạo cũng là yếu tố quan trọng. Ông Nguyễn Tương nhấn mạnh: “Để nhân lực ngành logistics có đủ cả kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tế, cần tăng cường hợp tác giữa VLA và các trường nghề để ký các bản ghi nhớ, hợp tác về đào tạo và nghiên cứu phát triển - thực tập - nhận sinh viên vào làm việc; hợp tác xây dựng các phòng thực hành mô phỏng để sinh viên thực hành, xử lý các tình huống cụ thể. Đồng thời, phải kết hợp giữa đào tạo ngắn hạn, dài hạn, tại chỗ, online và nghiệp vụ tiếng Anh theo yêu cầu”.