Luật Omnibus của Indonesia: Tác động của chứng nhận Halal đối với các doanh nghiệp
GR 39/2021 là một trong số các quy định thực thi của Luật Omnibus được đưa ra vào tháng 11/2020 và luật này sửa đổi 76 luật với mục đích cải cách môi trường kinh doanh của Indonesia, thúc đẩy đầu tư nước ngoài và tạo việc làm. Theo GR 39/2021, việc đánh giá chứng nhận Halal bao gồm các vật liệu dựa trên Halal và quy trình sản xuất dựa trên Halal, bao gồm lưu trữ, đóng gói, trưng bày và bán sản phẩm.
Là quốc gia Hồi giáo đông dân nhất thế giới, Indonesia đương nhiên cũng là thị trường Halal lớn nhất thế giới, đặc biệt cho các ngành thực phẩm, du lịch, mỹ phẩm và dược phẩm. Trước đại dịch, chi tiêu toàn cầu cho các sản phẩm Halal đạt hơn 2 nghìn tỷ USD với người tiêu dùng Indonesia chi khoảng 10% hoặc hơn 200 tỷ USD trong tổng số này cho các sản phẩm và dịch vụ Halal. GR 39/2021 hủy bỏ quy định trước đây của chính phủ Indonesia (GR 31/2019) về chứng nhận Halal.
Những sản phẩm và dịch vụ nào phải được chứng nhận Halal?
Theo GR 39/2021, các hàng hóa và dịch vụ sau đây phải được chứng nhận Halal: (i) Các mặt hàng (thực phẩm và đồ uống; dược phẩm; mỹ phẩm; sản phẩm hóa chất; sản phẩm biến đổi gen; sản phẩm sinh học; và những hàng hóa khác mà mọi người sử dụng); (ii) dịch vụ (chế biến, lưu kho, đóng gói bao bì, phân phối, giết mổ động vật, và bán hàng).
GR 39/2021 đã sắp xếp hợp lý thời gian xử lý chứng nhận Halal với chi phí cho mỗi chứng chỉ dao động từ 300.000 rupiah (21 USD) đến 5 triệu rupiah (351 USD). Các chi phí được điều chỉnh theo Quy định 57 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Tài chính Indonesia và bao gồm quy trình chứng nhận Halal, gia hạn chứng chỉ Halal, đăng ký chứng chỉ Halal nước ngoài và bổ sung các sản phẩm hoặc dịch vụ mới. Đối với các doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ (MSEs), Chính phủ Indonesia sẽ cấp chứng chỉ Halal miễn phí. Hơn nữa, chính phủ đang nhắm mục tiêu khoảng 13,5 triệu MSE trên toàn quốc cho chứng chỉ này.
Nộp đơn đăng ký chứng chỉ Halal
Bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào dưới hình thức pháp nhân hoặc phi pháp nhân tham gia vào các hoạt động kinh doanh tại Indonesia đều có thể đăng ký chứng chỉ Halal. Trước tiên, họ phải gửi đơn đăng ký điện tử bằng tiếng Indonesia cho Cơ quan tổ chức sản phẩm Halal (Badan Penyelenggara Produk Halal - BPJPH), cơ quan chính phủ có nhiệm vụ thực hiện bảo hành sản phẩm Halal. Khi đơn đăng ký điện tử hoàn tất, BPJPH và người nộp đơn sẽ cùng nhau chọn Cơ quan kiểm tra Halal (Lembaga Pemeriksa Halal - LPH) để tiến hành thử nghiệm các sản phẩm hoặc dịch vụ dựa trên các tiêu chuẩn do BPJPH xác định. Việc kiểm tra phải diễn ra trong vòng 15 ngày kể từ ngày đăng ký và LPH có thể bị phạt nếu họ không đáp ứng thời hạn này.
Khi việc kiểm tra hoàn tất, LPH sẽ chuyển kết quả cho Hội đồng Ulama Indonesia (Majelis Ulama Indonesia - MUI), cơ quan cuối cùng sẽ xác định xem sản phẩm hoặc dịch vụ được đề cập có được coi là Halal hay không. MUI sẽ đưa ra phán quyết trong vòng ba ngày làm việc sau khi MUI nhận được kết quả từ LPH. Đây được coi là một cải tiến đáng kể đối với các quy định trước đây, theo đó MUI phản hồi trong vòng 30 ngày làm việc. Sau khi phán quyết được ban hành, BPJPH sẽ cấp chứng chỉ Halal trong vòng một ngày làm việc. Chứng chỉ Halal có giá trị trong vòng bốn năm.
Đối với hàng hóa hoặc dịch vụ nhập khẩu
Hàng hóa và dịch vụ nước ngoài vào Indonesia nhưng đã được chứng nhận Halal ở nước ngoài phải được đăng ký với BPJPH. Quá trình đăng ký chứng chỉ Halal nước ngoài cũng phải đi kèm với: Dữ liệu của người nộp đơn; Bản sao chứng chỉ Halal của nước ngoài đã được hợp pháp hóa bởi đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Indonesia ở nước ngoài; Danh mục hàng hóa hoặc dịch vụ được thiết lập để nhập khẩu vào Indonesia, cùng với mã hệ thống hài hòa liên quan (mã HS); và một văn bản tuyên bố rằng các tài liệu là đúng sự thật và hợp lệ.
Đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, trước tiên phải cung cấp một bản tự khai báo cho BPJPH để chứng minh rằng họ là một MSE theo quy định của pháp luật hiện hành. Chứng chỉ Halal miễn phí cho MSE. Hơn nữa, MSE phải đáp ứng các tiêu chí sau: Các sản phẩm không chứa hoặc có nguy cơ chứa các nguyên liệu được coi là không Halal; và Quy trình sản xuất được xác định là Halal. Chính phủ Indonesia đã xem xét thời gian các doanh nghiệp cần chuẩn bị hoạt động để tuân thủ Halal. Do đó, Chính phủ Indonesia đã thiết lập các giai đoạn để chứng nhận Halal dựa trên loại sản phẩm.