Hướng đến trung tâm năng lượng sạch

Ông Nguyễn Đức Chính- Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị

- Những đặc thù, lợi thế của Quảng Trị trong vấn đề phát triển năng lượng sạch là gì, thưa ông?

- Thời gian qua, Quảng Trị xác định và ưu tiên thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực năng lượng sạch và mong muốn trở thành trung tâm năng lượng sạch tại khu vực miền Trung.

Dự án điện gió Hướng Linh 2 với công suất 30MW đưa vào hoạt động năm 2017 đã tạo ra niềm tin cho nhiều nhà đầu tư vào nghiên cứu điện gió. Hiện nay, Quảng Trị đề xuất với Bộ Công Thương sẽ quy hoạch hơn 3.500MW điện gió và 600MW điện mặt trời. Trong đó, đã có 16 dự án điện gió với tổng công suất 578MW đã được quy hoạch và đang triển khai đầu tư. Các dự án đang trình Bộ Công Thương phê duyệt bổ sung quy hoạch gồm 39 dự án với tổng công suất khoảng 2.200 MW. Các dự án đã được UBND tỉnh Quảng Trị đồng ý chủ trương cho nghiên cứu, khảo sát lập hồ sơ bổ sung quy hoạch gồm 16 dự án, dự kiến có tổng công suất khoảng 800MW. Đối với điện mặt trời sẽ phát triển trên những vùng đất mà không có khả năng canh tác nông nghiệp như vùng đất cát bạc màu, trên các mặt hồ.

Hiện nay, Quảng Trị đã khuyến khích các nhà đầu tư vào tham gia khảo sát và đầu tư điện gió vào khu vực phía Tây của tỉnh vì nơi đây là những “hang gió” có tiềm năng rất lớn. Mặt khác, khu vực này chủ yếu là đồi núi, kinh tế - xã hội còn khó khăn và đầu tư tại đây sẽ được tỉnh tạo điều kiện tối đa về giải phóng mặt bằng, giao đất, tìm mọi điều kiện tốt nhất để hỗ trợ cho nhà đầu tư như hỗ trợ hệ thống đường giao thông, các thủ tục hành chính khác.

Việc đầu tư xây dựng các dự án điện gió ở khu vực này sẽ tạo “cú hích” cho việc phát triển kinh tế - xã hội tại đây. Qua đó, bảo đảm đời sống, công ăn việc làm và tăng trưởng kinh tế, góp phần xóa đói giảm nghèo. Tỉnh đề xuất với các nhà đầu tư nên hình thành những cánh đồng điện gió, với khái niệm 3 “sinh”: Sinh điện (ở tầng trên), tạo môi trường sinh thái và tạo sinh kế cho người dân. Nếu tổ chức tốt có thể tạo ra trên là những cánh quạt gió, dưới là những cánh đồng trồng hoa màu, cỏ, nuôi bò và có thể khai thác du lịch để du khách đến đó ngắm cảnh, thưởng ngoạn. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư xây dựng thêm các công trình khác nhằm phục vụ cho ngành du lịch…

Dự án Điện gió Hướng Linh 1 khởi đầu cho “thiên đường điện gió” tại Quảng Trị

Quảng Trị đã đề xuất hướng giải quyết những khó khăn nào trong triển khai các dự án năng lượng sạch, thưa ông?

- Việc phát triển năng lượng tái tạo là hướng đi rất đúng, tuy nhiên cần phải có chính sách phù hợp. Bởi vì, năng lượng tái tạo không những bảo đảm an ninh năng lượng cho quốc gia mà còn tham gia thực hiện chống biến đổi khí hậu, chống phát thải nhà kính.

Khó khăn nhất của Quảng Trị hiện nay là đường dây truyền tải để thu gom công suất của các nhà máy điện gió sản xuất ra. Nếu không đấu nối thì không giải phóng được công suất, ảnh hưởng đến các nhà đầu tư, do vậy các nhà đầu tư chần chừ đầu tư vào lĩnh vực này. Đây là sự cản trở lớn nhất cần phải có sự tháo gỡ. Cần xã hội hóa mạnh mẽ các chính sách, không chỉ việc xã hội hóa về đầu tư nguồn điện mà còn phải xã hội hóa đầu tư các hệ thống truyền tải nhằm giải phóng công suất. Qua đó, các nhà đầu tư sẽ góp mặt và công suất khu vực này hòa vào lưới điện rất lớn, sẽ bù đắp vào nguồn năng lượng quốc gia, bảo đảm cả về mặt kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng.

Bên cạnh đó, cần mở ra cơ chế cho phép tư nhân đầu tư vào các dự án điện gió, điện mặt trời, trong đó kể cả cho phép đầu tư đường dây truyền tải để huy động nguồn vốn của khu vực ngoài nhà nước để phát triển năng lượng lĩnh vực này. Cần phải điều chỉnh quy hoạch phù hợp với tình hình thực tế hiện nay, quy hoạch cũng phải thích nghi cuộc sống, giải quyết những vấn đề đặt ra từ đó vấn đề quy hoạch mới đi vào cuộc sống.

Ngoài ra, Chính phủ nên có chính sách ổn định để khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo trong đó có điện mặt trời và điện gió, cụ thể là chính sách giá để thu hút các nhà đầu tư, huy động được nguồn vốn vào lĩnh vực này. Có như vậy, mới có sự phát triển năng lượng bền vững cho sự phát triển đất nước.

Xin cảm ơn ông!