Hai dự án bôxít Tây Nguyên triển khai đúng tiến độ, đảm bảo yêu cầu

Đặt câu hỏi với Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thuý - đoàn Đà Nẵng chất vấn: Bộ trưởng có nhận định gì về hiệu quả kinh tế của các công trình khai thác bôxít của Tây Nguyên và khi nào Chính phủ tiến hành đánh giá việc thí điểm khai thác bôxít ở Tây Nguyên.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, dự án bôxít ở Tây Nguyên gồm hai dự án sản xuất alumin tại Nhân Cơ (Đắk Nông) và Tân Rai (Lâm Đồng). Năm 2013, dự án tại Tân Rai đi vào hoạt động, đạt công suất thiết kế phê duyệt, sản lượng hiện là 650.000 tấn alumin. Đối với dự án Nhân Cơ, đi vào hoạt động từ ngày 16/12/2016 và đã có sản phẩm alumin đầu tiên. Về công suất, đạt 77% công suất thiết kế vào cuối cuối năm 2017 và năm 2018 đạt hơn 85% với khoảng 580.000 tấn; dự kiến năm 2019 đạt 100% công suất thiết kế.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định, hai dự án này triển khai tương đối đúng tiến độ và đảm bảo các yêu cầu đặt ra trong nội dung của dự án và báo cáo khả thi đã được phê duyệt. Đặc biệt là một số vấn đề lớn mà dư luận lo ngại liên quan tới chất lượng công nghệ, bảo vệ môi trường, sự vận hành ổn định, an toàn nhà máy cũng như các tác động tới đời sống người dân..., đến nay cơ bản đạt được theo yêu cầu. Như vậy, chúng ta đã đạt được vận hành sản xuất thương mại tương đối ổn định với những công suất đã được đề ra ở trong báo cáo khả thi của dự án.

Cũng theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, điểm thuận lợi hiện nay là thị trường alumin phát triển tương đối tốt, giá bán tăng liên tục. Giá alumin năm 2017 bình quân 344 USD/tấn, năm 2018 hơn 480 USD/tấn, có thời điểm tháng 4/2018 lên đến 672 USD/tấn. “Mục tiêu của chúng ta trong tổng thể xây dựng dự án bôxít Tây Nguyên không chỉ dừng ở khai thác, chế biến alumin xuất khẩu mà đây là tổ hợp dự án lớn và được phân kỳ đầu tư theo từng giai đoạn” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Cụ thể, giai đoạn đầu là triển khai xây dựng 2 dự án alumin, kế tiếp sẽ thực hiện dự án điện phân nhôm. Tuy nhiên, dự án điện phân nhôm chỉ được triển khai trên cơ sở đánh giá lại kết quả thực hiện hai nhà máy ở Tân Rai và Nhân Cơ.

Đối với việc đánh giá thí điểm, Bộ Công Thương đang triển khai tích cực theo chỉ đạo của Chính phủ. Hiện Bộ đang lấy ý kiến các Bộ, ngành như Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính, Bộ Công an và địa phương để có đánh giá toàn diện, tổng thể hiệu quả dự án trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, an ninh, xã hội chính trị... Dự kiến kết thúc đánh giá này vào cuối năm 2018, để sớm báo cáo cử tri và Quốc hội cho chủ trương tiếp theo.

Ngay sau phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, ông Lê Minh Chuẩn – đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh chia sẻ thêm, năm 2007, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công nghiệp nay là Bộ Công Thương có chỉ đạo Tập đoàn Công nghiệp Than- Khoáng sản Việt Nam triển khai dự án bôxít ở Tây Nguyên theo nguyên tắc đó là hai dự án thí điểm và khi thí điểm xong đạt yêu cầu chúng ta mới triển khai tiếp. Năm 2011, Ủy ban Quốc hội đã giám sát 5 yêu cầu Bộ Chính trị đưa ra cho hai dự án này, đó là đảm bảo an ninh quốc phòng, môi trường, văn hóa và xã hội dân tộc Tây Nguyên, giao thông và hiệu quả kinh tế. Hiện nay, hai dự này, như Bộ trưởng Bộ Công Thương đã báo cáo: Tân Rai đã đạt công suất thiết kế, còn Nhân Cơ đang phấn đấu đạt công suất thiết kế. Bên cạnh đó, vừa qua, đã thuê Viện Kinh tế - Bộ Xây dựng đánh giá hiệu qủa kinh tế. Có thể nói, hai dự án này đã đủ điều kiện để tổng hợp, báo cáo Bộ Chính trị.