Quy định một đằng, đấu giá một nẻo
Trong Thông báo kết luận Thanh tra số 1564/TB-TTCP ngày 11/7/2023, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt vi phạm trong công tác đấu giá quyền sử dụng đất tại thôn Lai Xá, xã Kim Chung và khu Cổ Bồng, xã Di Trạch, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội.
Đối với dự án đấu giá khu Trũng Trên - Đìa Các, xã Kim Chung, Thanh tra Chính phủ xác định UBND huyện Hoài Đức đã thực hiện việc đấu giá đất trước khi UBND Hà Nội phê duyệt kế hoạch đấu giá đất.
Theo đó, ngày 27/4/2018, UBND TP Hà Nội ban hành Kế hoạch số 99/KH-UBND, về Kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất năm 2018 và giai đoạn 2018-2020 trên địa bàn TP Hà Nội, trong đó có dự án đấu giá khu Trũng Trên - Đìa Các, xã Kim Chung. Tuy nhiên, trước đó UBND huyện Hoài Đức đã thực hiện việc đấu giá đất đối với dự án đấu giá khu Trũng Trên - Đìa Các.
Thanh tra Chính phủ xác định có nhiều vi phạm trong ông tác đấu giá quyền sử dụng đất tại thôn Lai Xá, xã Kim Chung và khu Cổ Bồng, xã Di Trạch, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội. Ảnh minh hoạ. |
Về phương án đấu giá, ngày 19/1/2018, UBND huyện Hoài Đức có Quyết định số 368/QĐ-UBND, quy định đấu giá theo phương thức trả giá lên. Qua kiểm tra thực tế, Thanh tra Chính phủ cho biết, 269 thửa đất được đấu giá với hình thức bỏ phiếu kín trực tiếp một vòng, không theo phương thức trả giá lên. Việc này là không đúng với quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 40 và khoản 2, Điều 42 Luật Đầu giá tài sản số 01/2016/QH14.
Quá trình lựa chọn đơn vị thẩm định giá đất khu đất Trũng Trên - Đìa Các cũng được Thanh tra Chính phủ xác định thiếu công khai. Cụ thể, ngày 19/1/2018, UBND huyện Hoài Đức phê duyệt kế hoạch đấu giá nhưng ngày 15/1/2018, Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện đã thương thảo và ký hợp đồng với đơn vị tư vấn thẩm định giá. Sau một năm ký hợp đồng nhưng UBND huyện và đơn vị thẩm định giá vẫn chưa có nghiệm thu sản phẩm và thanh quyết toán nhưng vẫn lấy kết quả làm cơ sở thẩm định giá.
Về khảo sát giá, Thanh tra Chính phủ kết luận, đơn vị thẩm định giá đã bỏ qua nhiều nội dung tham khảo giá, không tham khảo giá các vị trí đã đấu giá thành công trong khu vực; thông tin giá bất động sản trên sàn, chưa có chi phí đầu tư hạ tầng; Phòng tài chính - Kế hoạch quá trình thẩm định giá khởi điểm không có văn bản thẩm định của các đơn vị có liên quan, chỉ có biên bản chương trình UBND huyện phê duyệt giá khởi điểm.
Đối với khu Cổ Bồng, xã Di Trạch, Thanh tra Chính phủ xác định đã ký hợp đồng đấu giá trước khi phê duyệt giá khởi điểm. Cụ thể, ngày 16/2/2016, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 714/QĐ-UBND về việc xác định giá khởi điểm làm cơ sở đấu giá quyền sử dụng đất làm nhà ở tại khu Cổ Bồng, xã Di Trạch. Tuy nhiên, ngày 22/1/2015, Trung tâm phát triển quỹ đất đã ký hợp đồng số 01/2016/HĐĐG với Công ty Cổ phần đấu giá và thương mại Việt Nam.
“Việc lựa chọn và ký hợp đồng thực hiện trước quyết định phê duyệt giá khởi điểm là chưa đúng với quy định tại khoản 1, điều 23 Nghị định 17/2010/NĐ-CP ngày 04/3/2010 của Chính phủ về bán đấu giá tài sản”, Thanh tra Chính phủ kết luận.
Thu tiền đặt trước trái quy định
Thanh tra Chính phủ cho biết, theo quy chế đấu giá, mỗi hộ gia đình chỉ được một cá nhân tham gia đấu giá. Tuy nhiên, tại phiên đấu giá ngày 11/02/2019 khu Trũng Trên - Đìa Các có 7 hộ gia đình có 2 đến 3 người cùng hộ khẩu, photo chia tách hộ khẩu để tham gia trong cùng một phiên đấu giá, vi phạm quy định tại khoản 3, Điều 6 về Quy chế đấu giá quyền sử dụng đất theo Quyết định 216/2005/QĐ-TTg ngày 31/8/2005 của Thủ tướng Chính phủ.
Việc thu tiền đặt trước của khách hàng tham gia đấu giá cũng được Thanh tra Chính phủ xác định không đúng quy định. Cụ thể, hợp đồng được ký với đơn vị Tổ chức đấu giá là Công ty Cổ phần đấu giá và Thương mại Việt Nam, nhưng Trung tâm Phát triển quỹ đất đứng ra thu tiền đặt trước của khách hàng bằng hình thức khách hàng chuyển tiền vào tài khoản của Trung Tâm là không đúng quy định tại khoản 1, Điều 39 Luật Đấu giá tài sản.
Số tiền đặt trước của khách hàng được gửi vào một tài khoản thanh toán riêng của Tổ chức đấu giá tài sản tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam; việc đặt tiền trả trước chỉ được thu bằng tiền mặt khi thửa đất có giá trị dưới 5 triệu đồng. Tuy nhiên, Trung tâm phát triển quỹ đất vẫn thu tiền mặt của 2 khách hàng với tổng số tiền 9,5 tỷ đồng là không đúng quy định.
Đối với việc đầu giá khu đất Trũng Trên - Đìa Các, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm của các đơn vị, cá nhân liên quan đến những thiếu sót nêu trên; rà soát, chấn chỉnh lại công tác tổ chức đấu giá đất, đảm bảo đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật.
Chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Hoài Đức kiểm điểm trách nhiệm trong quá trình tổ chức đấu giá đã đề xảy ra sai sót, thiếu chặt chẽ, tham mưu và trình phương án đấu giá sai quy định.
Kiểm điểm trách nhiệm đơn vị làm công tác thẩm định phương án đấu giá (Phòng Tài nguyên và môi trường) thiếu chặt chẽ trong công tác thẩm định, trình UBND huyện phê duyệt Kế hoạch đầu giá, trong đó có việc phê duyệt quy chế đấu giá theo phương thức trả giá lên nhưng cho phép bỏ phiếu một vòng, trái với nguyên tắc trả giá lên.
Xử lý vi phạm đối với đơn vị tổ chức phiên đấu giá là Công ty Cổ phần đấu giá và thương mại Việt Nam là đơn vị được giao tổ chức phiên đấu giá nhưng không tuân thủ nguyên tắc trong đấu giá, ban hành quy chế đấu giá và thực hiện hiện phiên đấu giá không đúng quy định.
Đối với việc đầu giá khu đất Cổ Bồng, đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo UBND huyện Hoài Đức kiểm điểm trách nhiệm và sớm khắc phục những tồn tại, thiếu sót về trình tự, thủ tục tổ chức đấu giá và việc để lại không đấu giá 04 lô đất như đã nêu ở phần kết luận.