Cơ hội vàng cho ngành bán dẫn: Việt Nam sẵn sàng đón đầu?

Việt Nam là điểm đến hấp dẫn

Theo các chuyên gia, sản xuất chip bán dẫn được định vị là động lực mới của Việt Nam. Dự báo, đến cuối năm 2024, công nghiệp bán dẫn Việt Nam sẽ vượt giá trị 6,16 tỷ USD, đưa Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất quan trọng của nhiều doanh nghiệp bán dẫn toàn cầu.

Chia sẻ về tiềm năng và cơ hội phát triển của ngành /chu-de/cong-nghiep-ban-dan.topic tại Việt Nam, ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC), Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam đang bộc lộ tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ với sự gia nhập của các tập đoàn hàng đầu thế giới và sự tham gia của nhiều doanh nghiệp lớn trong nước.

“Những tập đoàn lớn như Samsung, Intel, Renesas, Qorvo, Marvell, Synopsys, Ampere, Infineon đã thành lập các trung tâm R&D và nhà máy sản xuất tại Việt Nam. Cùng với đó, nhà máy lắp ráp, đóng gói và thử nghiệm chip lớn nhất thế giới của Intel tại TP.HCM và nhà máy bán dẫn trị giá 1,6 tỷ USD của Amkor tại Bắc Ninh cũng đã được khánh thành vào năm 2023”, ông Võ Xuân Hoài cho biết.

Theo Phó Giám đốc NIC, có nhiều lý do khiến Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho ngành công nghiệp bán dẫn. “Ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam đang có nhiều cơ hội lớn nhờ môi trường thuận lợi, cơ chế chính sách ưu đãi, nguồn lao động kỹ thuật dồi dào…”, ông Võ Xuân Hoài nhấn mạnh.

Phó Giám đốc NIC cho rằng: Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng, Việt Nam đã triển khai Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021-2030, sẵn sàng cơ sở hạ tầng giao thông; Thành lập NIC và 3 khu công nghệ cao tại TP. Hồ Chí Minh, Hòa Lạc (Hà Nội) và Đà Nẵng; cơ sở vật chất, hạ tầng đã sẵn sàng để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn; cùng với đó là sự quyết tâm cao của Chính phủ Việt Nam trong phát triển hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn…

Thứ hai, về cơ chế chính sách ưu đãi, các cơ quan chức năng đã trình thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược và Đề án quốc gia phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; thành lập Ủy ban Chỉ đạo quốc gia về ngành công nghiệp bán dẫn do Thủ tướng Chính phủ làm Chủ tịch. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư được hưởng mức ưu đãi đầu tư cao nhất như: Tại Hà Nội, có Luật Thủ đô, Nghị định 94/2020/NĐ-CP quy định cơ chế, chính sách ưu đãi cho Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia... Tại TP. Hồ Chí Minh, Nghị quyết 98/2023/QH15 của Quốc hội miễn, giảm thuế cho chuyên gia, nhà khoa học, người có năng khiếu đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên… Trong năm 2024, theo Nghị quyết 110/2023/QH15 về việc ban hành Nghị định thành lập Quỹ hỗ trợ đầu tư, bao gồm các dự án trong lĩnh vực bán dẫn…

Thứ ba, về nguồn nhân lực, Việt Nam có nhiều đơn vị nghiên cứu, đào tạo uy tín trong lĩnh vực bán dẫn: Đại học Bách khoa Hà Nội (HUST), Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh (VNU-HCM), Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU), Đại học Đà Nẵng… sẵn sàng kết nối mạng lưới chuyên gia rộng lớn trong và ngoài nước... Các cơ sở đào tạo này sẵn sàng kết nối với đối tác doanh nghiệp trong nước như: Viettel, Vingroup, FPT, VNPT, VNG, Momo để phát triển nguồn nhân lực dồi dào và có tay nghề cao trong các lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ và điện tử.

“Dự kiến, đến năm 2030, Việt Nam sẽ đào tạo tổng cộng 50.000 kỹ sư cho ngành công nghiệp bán dẫn, trong đó có 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch và 35.000 kỹ sư cho các khâu khác. Thành lập 4 phòng thí nghiệm dùng chung cấp quốc gia và 18 phòng thí nghiệm tiêu chuẩn tại ba miền Bắc, Trung, Nam. Có 100 doanh nghiệp thiết kế, 1 doanh nghiệp sản xuất, 10 doanh nghiệp đóng gói và thử nghiệm chip, và 15 nhà máy sản xuất thiết bị công nghiệp bán dẫn, cũng như mở rộng mạng lưới đào tạo lên khoảng (200 địa điểm)”, ông Võ Xuân Hoài chia sẻ.

Cũng theo Phó Giám đốc NIC, mối quan hệ hợp tác đa phương và các chương trình hợp tác chiến lược với các nền kinh tế hàng đầu thế giới cũng là một yếu tố quan trọng. Các doanh nghiệp lớn trong ngành bán dẫn từ Mỹ, Nhật Bản, châu Âu và Đài Loan (Trung Quốc) ngày càng lựa chọn đặt cơ sở tại Việt Nam.

“Năm 2023, Tổng thống Joe Biden đã nâng quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Mỹ lên tầm chiến lược toàn diện, bao gồm cả hợp tác chiến lược trong ngành bán dẫn. Điều này đã mở ra nhiều cơ hội mới cho Việt Nam trong việc tiếp cận công nghệ tiên tiến và thu hút đầu tư từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu của Mỹ. Với sự hỗ trợ và hợp tác chặt chẽ từ phía Mỹ, Việt Nam có thể tận dụng tối đa tiềm năng của mình để trở thành trung tâm công nghiệp bán dẫn hàng đầu khu vực. Ngoài ra, Việt Nam cũng có quan hệ đối tác kinh tế tuyệt vời với các nền kinh tế hàng đầu thế giới cũng dẫn đầu về bán dẫn như: Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, EU,…”, ông Võ Xuân Hoài chỉ ra.

Hà Nội sẵn sàng cho cuộc đua bán dẫn

Phó Giám đốc NIC thông tin thêm, Hà Nội gần đây đã sẵn sàng trong cuộc đua bán dẫn. Cụ thể, Hà Nội đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ trọng điểm.

Theo Luật Thủ đô được sửa đổi ban hành ngày 28/6/2024 và có hiệu lực vào ngày 1/1/2025, quy định tại Điều 23, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số: Doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ trọng điểm của Thủ đô hoạt động trên địa bàn thành phố được hỗ trợ chi phí ươm tạo, bao gồm chi phí tổ chức hoạt động tuyển chọn dự án, chi phí thuê chuyên gia, lao động trực tiếp, dịch vụ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chi phí sử dụng cơ sở vật chất kỹ thuật, cơ sở ươm tạo, không gian làm việc chung.

Điều 24, phát triển khu công nghệ cao: Ngân sách thành phố bố trí vốn để đầu tư xây dựng, phát triển Khu công nghệ cao Hòa Lạc, trong đó ưu tiên đầu tư hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật; hạ tầng kỹ thuật công nghệ cao và hạ tầng phục vụ phát triển khoa học công nghệ tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc; đền bù, hỗ trợ, tái định cư; xây dựng nhà ở theo quy hoạch để bố trí cho người lao động làm việc tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc thuê nhà ở trong giờ làm việc.

Điều 43, ưu đãi đầu tư. Đối với các nhà đầu tư được miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước 10 năm và giảm 50% tiền thuê đất, thuê mặt nước cho thời gian còn lại. Được áp dụng mức thuế suất 5% thuế thu nhập doanh nghiệp, trong đó, được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời gian 4 năm và giảm 50% số thuế thu nhập phải nộp trong 9 năm tiếp theo.

Đối với các doanh nghiệp được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, cá nhân trong thời hạn 5 năm; miễn một số tiêu chí đánh giá hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất về năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu khi tham gia đấu thầu các gói thầu của Thành phố.

Bên cạnh đó, theo Nghị định 74/2017/NĐ-CP đối với Khu công nghệ cao Hòa Lạc, tại Điều 11, ưu đãi về thuế. Các dự án đầu tư tại Khu công nghệ cao được hưởng mức ưu đãi cao nhất theo quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật về thuế. “Hà Nội đang tiếp đón nhiều các tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia, Apple, SpaceX, Qorvo, Marvell, Intel,… đến nghiên cứu và triển khai các dự án đầu tư vào lĩnh vực bán dẫn và AI, để phát triển hệ sinh thái ngành công nghiệp bán dẫn, AI tại Việt Nam”, ông Võ Xuân Hoài nói.

Về phía NIC, ông Võ Xuân Hoài cho biết, NIC đang triển khai thực hiện mục tiêu phát triển nguồn nhân lực trong ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam. “NIC đã hợp tác với FPT và Tresemi cung cấp 90 suất học bổng khóa ‘Đào tạo thiết kế vật lý cơ bản VLSI’ trong 3 tháng tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cho sinh viên các trường đại học tại Việt Nam. NIC cũng hợp tác với Cadence, ARM và Siemens EDA để cung cấp miễn phí bản quyền các phần mềm thiết kế mạch điện tử và bán dẫn cho các cơ sở đào tạo. Ngoài ra, NIC còn hợp tác với các trường đại học quốc tế như Đại học bang Arizona (ASU) và Đại học quốc gia Dương Minh Giao thông (NYCU) tại Đài Loan (Trung Quốc) để nâng cao chất lượng đào tạo. Cùng với đó là hợp tác với Keysight, Cadence, Tektronix, Intel để tổ chức chương trình đào tạo giảng viên, hỗ trợ kỹ thuật cho các trường đại học. Hay, hợp tác với Qorvo trao 40 suất học bổng đào tạo thiết kế vi mạch tương tự trong 3 tháng tại NIC Hà Nội cho sinh viên xuất sắc”, Phó Giám đốc NIC nêu rõ.

Ông Võ Xuân Hoài khẳng định, có thể thấy, những nỗ lực của NIC trong việc hình thành và phát triển hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam tạo ra nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp này. Qua các chương trình học bổng và hợp tác quốc tế, NIC không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn thúc đẩy sự kết nối giữa các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp.