Anh gia nhập CPTPP: 'Luồng gió mới' thúc đẩy thương mại Việt Nam - Vương quốc Anh

Lợi ích song trùng

Ngày 15/12, Vương quốc Anh đã trở thành quốc gia châu Âu đầu tiên gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Như vậy, từ ngày 15/12, CPTPP chính thức có hiệu lực đối với Vương quốc Anh và 8 quốc gia thành viên bao gồm: Nhật Bản, Singapore, Chile, New Zealand, Việt Nam, Malaysia, Peru, Brunei. Khi tham gia CPTPP, hơn 99% hàng hóa hiện tại của Anh xuất khẩu sang các thành viên CPTPP sẽ được miễn thuế.

Việc Vương quốc Anh tham gia Hiệp định CPTPP đánh dấu một chương mới trong quan hệ kinh tế, thương mại giữa các nước trong khu vực nói chung và giữa Việt Nam - Anh nói riêng, mở ra cơ hội tăng cường thương mại, thu hút đầu tư và đẩy mạnh hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Thông tin về sự kiện vô cùng quan trọng này, Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam Iain Few cho biết, tham gia CPTPP, Anh cam kết trở thành một thành viên chủ động và đáng tin cậy. Việt Nam là cửa ngõ vào khu vực Đông Nam Á và là đồng minh quan trọng của Anh trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu cũng như biến đổi khí hậu và nâng cao khả năng chống chịu kinh tế.

Đại sứ Iain Few tái khẳng định, Anh cam kết trong việc hợp tác chặt chẽ với Chính phủ Việt Nam để giúp doanh nghiệp Việt Nam cũng như nhà đầu tư Anh tận dụng được các lợi ích mà Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh và Bắc Ailen (UKVFTA) cùng CPTPP mang lại trong tương lai.

Đánh giá về những tác động tích cực đến hoạt động hợp tác của Việt Nam với các đối tác khi Anh gia nhập CPTPP, ông Vũ Việt Thành - Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) cho biết, trong thời gian qua, Vương quốc Anh đã duy trì quan hệ rất tốt với các nước trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đặc biệt là các nước thành viên trong Hiệp định CPTPP, trong đó có Việt Nam.

Theo một báo cáo mới nhất phát hành vào hồi tháng 8 vừa qua của Anh, Vương quốc Anh dự báo, gia nhập CPTPP sẽ giúp nền kinh tế Anh tăng GDP nội địa lên trung bình khoảng 2 tỉ bảng/năm, trong đó, xuất khẩu của Anh sang các nước thành viên CPTPP cũng tăng 2,6 tỉ bảng, còn chiều nhập khẩu cũng tăng 2,3 tỉ bảng so với kịch bản không có hiệp định này.

Như vậy, khi Vương quốc Anh cùng là thành viên của CPTPP và cùng với những tác động rất tích cực từ Hiệp định UKVFTA sẽ tạo ra lợi ích song trùng giữa hai hiệp định, tạo động lực tăng trưởng mới trong quan hệ song phương, và mở ra không gian phát triển mới trong các lĩnh vực tiềm năng.

Tận dụng cơ hội để đẩy mạnh xuất khẩu

Nhìn nhận về tiềm năm hợp tác thương mại giữa Việt Nam - Vương quốc Anh, ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách Thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cũng cho biết, Vương quốc Anh là một đối tác rất quan trọng đối với Việt Nam, do vậy việc Anh gia nhập CPTPP sẽ tạo thêm thị trường cho Việt Nam.

Bên cạnh đó, trong quá trình đàm phán với Việt Nam đã đạt được thỏa thuận với Vương quốc Anh theo hướng Vương quốc Anh sẽ mở thêm việc tiếp cận thị trường cho Việt Nam ngoài các FTA song phương đã có, đặc biệt ngành thủy sản sẽ có được những thuận lợi rất lớn khi cam kết chính thức có hiệu lực.

“Đây chính là một điểm sáng của Hiệp định CPTPP, cùng đó nhiều nền kinh tế lớn cũng quan tâm và mong muốn gia nhập hiệp định này (như Trung Quốc…) cho thấy vai trò của hiệp định CPTPP ngày càng lớn mạnh và tạo ra các động lực mới cho doanh nghiệp, các nhà đầu tư quan tâm hơn tới các thành viên CPTPP, đặc biệt là Việt Nam” - ông Ngô Chung Khanh nhận định.

Không chỉ hàng thủy sản, nhiều mặt hàng nông sản thế mạnh của Việt Nam cũng còn dư địa tăng trưởng khi Hiệp định này có hiệu lực với Vương quốc Anh. Trong khuôn khổ CPTPP, Vương quốc Anh cam kết dành riêng cho Việt Nam lượng hạn ngạch thuế quan tăng dần từ 3.300 tấn/năm trong năm đầu tiên, lên 17.500 tấn/năm kể từ năm thứ 8 (tức là năm 2030) trở đi (với mức thuế suất trong hạn ngạch là 0%), cao gần gấp đôi lượng hạn ngạch gạo mà Vương quốc Anh cam kết chung cho các nước CPTPP khác.

Vương quốc Anh cũng cam kết sẽ phân bổ hạn ngạch theo nguyên tắc “doanh nghiệp đăng ký trước thì được cấp trước” và không đặt ra yêu cầu thủ tục hành chính là cấp giấy chứng nhận chủng loại gạo như trong FTA song phương trước đây.

Một điểm đáng chú ý nữa là cùng với việc gia nhập CPTPP, Vương quốc Anh đã có văn bản chính thức công nhận Việt Nam là một nền kinh tế thị trường. Điều đó rất thuận lợi cho nước ta trong các cuộc điều tra phòng vệ thương mại, đặc biệt là điều tra chống bán phá giá. Với kết quả này, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sẽ không bị phân biệt đối xử, được áp dụng mức thuế chống bán phá giá hợp lý hơn.

Dù vậy, các chuyên gia kinh tế cho rằng, cơ hội luôn đi kèm với thách thức. Do vậy, để thúc đẩy xuất khẩu bền vững sang thị trường Vương quốc Anh, ông Vũ Việt Thành khuyến nghị, các doanh nghiệp cần phải tra cứu, tìm hiểu kỹ thông tin về thị trường Anh thông qua các trang website chính thức của Bộ Kinh doanh và Thương mại Anh hoặc thông qua các nền mạng xã hội của bộ này. Cùng với đó, cộng đồng doanh nghiệp trong nước có thể tìm hiểu thông tin trên Cổng Thông tin các Hiệp định thương mại tự do (FTAP) do Bộ Công Thương xây dựng và vận hành.

Cùng với việc tìm hiểu thông tin, tiếp cận thị trường, doanh nghiệp xuất khẩu trong nước cũng cần nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua việc nâng cao chất lượng sản phẩm, kiểm soát chặt chẽ toàn bộ quy trình sản xuất, đảm bảo truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.

Quan trọng hơn, đại diện Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ cho rằng, doanh nghiệp cần đẩy mạnh liên kết chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ và xuất khẩu. Từ đó, nâng cấp năng lực sản xuất, xuất khẩu để tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp nước ngoài, đối tác, đẩy mạnh xuất khẩu, nâng cao vị thế.