5 nhiệm vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu năm 2022

Sau khi nghe Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ của Cục Xuất nhập khẩu năm 2021, những định hướng kế hoạch Cục dự kiến triển khai trong năm 2022 và phát biểu tham luận của đại diện một số Phòng chuyên môn của Cục Xuất nhập khẩu, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.

Bộ trưởng khẳng định, năm 2021, hoạt động xuất nhập khẩu đã đạt được những kết quả tích cực, hoàn thành và vượt chỉ tiêu Chính phủ giao. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 668,5 tỷ USD, tăng 23% so với năm trước; trong đó xuất khẩu đạt 336,3 tỷ USD, tăng 19%. Cán cân thương mại có xuất siêu 4,1 tỷ USD. Đây là những kết quả rất ấn tượng, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của cả nước, trong bối cảnh nhiều khó khăn do dịch Covid-19. Trong đó, Cục Xuất nhập khẩu đã làm tốt công tác tham mưu cho Lãnh đạo Bộ để tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, khơi thông luồng hàng xuất khẩu, nhập khẩu.

Thay mặt Ban cán sự đảng Bộ Công Thương và tập thể Lãnh đạo Bộ, Bộ trưởng biểu dương, đánh giá cao những kết quả tích cực của hoạt động xuất nhập khẩu trong năm 2021.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng nhìn nhận xuất nhập khẩu còn những yếu tố thiếu bền vững. Quy mô xuất khẩu tăng cao, tuy nhiên giá trị gia tăng còn thấp; nhiều ngành hàng còn xuất khẩu sản phẩm thô, sơ chế và phải nhập khẩu thành phẩm đã qua chế biến. Tỷ trọng của khối doanh nghiệp trong nước trong tổng xuất khẩu còn thấp. Trong cơ cấu xuất khẩu nông sản qua các cửa khẩu đất liền thì hình thức trao đổi thương mại biên giới còn chiếm tỷ trọng cao, dẫn đến ùn tắc cục bộ.

Bộ trưởng đánh giá năm 2022 còn nhiều khó khăn, thách thức. Chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch ngày càng rõ nét, nhiều nước tập trung phát triển sản xuất, thương mại nội địa. Xung đột thương mại vẫn là nguy cơ trên toàn cầu.

Trong bối cảnh đó, trong năm 2022, Bộ trưởng đề nghị Cục Xuất nhập khẩu lưu ý một số nội dung:

Thứ nhất, tiếp tục tổ chức nghiên cứu, quán triệt các quan điểm, chủ trương, Nghị quyết của Đảng, nắm chắc diễn biến kinh tế thế giới, cập nhật chính sách xuất nhập khẩu của các quốc gia. Qua đó, Cục cần tham mưu các cơ chế, chính sách xuất nhập khẩu phù hợp với diễn biến tình hình trong và ngoài nước. Cơ chế, chính sách xuất nhập khẩu không chỉ theo hướng thúc đẩy xuất khẩu mà cần gắn xuất nhập khẩu với phát triển kinh tế chung của cả nước, thúc đẩy phát triển xuất nhập khẩu bền vững.

Thứ hai, Cục Xuất nhập khẩu cần chủ động trong tham vấn chính sách, phát hiện và đề xuất kịp thời các giải pháp cho các vấn đề nóng, các mặt hàng chiến lược, chú trọng bảo vệ lợi ích của doanh nghiệp Việt Nam; tiếp tục đảm bảo việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, nhất là các văn bản nội luật hoá các cam kết quốc tế có tiến độ và chất lượng. Trong công tác tham mưu cần chú trọng tính kịp thời, tính dự báo, tăng chất lượng tham mưu, đưa ra các giải pháp khả thi, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về xuất nhập khẩu.

Thứ ba, trong quá trình thực thi chính sách, Cục Xuất nhập khẩu cần phối hợp với các địa phương để tham mưu điều chỉnh chiến lược ngành hàng, lựa chọn các mặt hàng có thế mạnh của địa phương để đưa vào kế hoạch phát triển thương mại và công nghiệp, quy hoạch kinh tế - xã hội của các địa phương nhằm khai thác hiệu quả cơ hội và hạn chế các thách thức trong thực thi cam kết hội nhập kinh tế quốc tế, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị toàn cầu.

Thứ tư, Cục Xuất nhập khẩu cần tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho các doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các cam kết quốc tế; thông tin cho doanh nghiệp về những cơ hội thị trường, phương hướng chung là hỗ trợ cho doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, phát huy lợi thế so sánh, đủ sức hội nhập với khu vực và thế giới.

Thứ năm, Cục Xuất nhập khẩu cần phối hợp với các đơn vị của các Bộ, ngành, các địa phương và các Cục, Vụ của Bộ Công Thương, các Vụ Thị trường ngoài nước, các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để trao đổi, thúc đẩy hoạt động sản xuất theo tín hiệu của thị trường, sản xuất sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn, quy định để xuất khẩu vào các thị trường lớn, thị trường đối tác FTA.

Bên cạnh đó, Hội nghị cũng được nghe đồng chí Thứ trưởng Trần Quốc Khánh chỉ đạo một số vấn đề cụ thể trong công tác xây dựng, triển khai các chính sách về xuất nhập khẩu nhằm đảm bảo xuất nhập khẩu phát triển bền vững, cân đối, đem lại giá trị gia tăng cao và đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế chung của đất nước.