Xuất khẩu rau, quả: Nỗ lực cho mục tiêu 3 tỷ USD

Cần đầu tư nhiều hơn cho chế biến sâu

Giữa tháng 4 vừa qua, tin vui đã đến với nhóm ngành rau, quả nói chung và trái vú sữa Việt Nam nói riêng khi theo thông tin từ Cơ quan Kiểm dịch động thực vật Mỹ (APHIS) trực thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ, từ ngày 19/1/2018, vú sữa tươi của Việt Nam trở thành loại trái cây thứ 5 (sau thanh long, chôm chôm, vải, nhãn) chính thức được nhập khẩu (NK) vào thị trường này. Mỹ cũng đang xem xét và sẽ sớm có câu trả lời về việc NK trái xoài tươi của Việt Nam.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, quý I, kim ngạch XK nhóm hàng rau, quả đã tăng 29,8%, đạt 700,6 triệu USD. Ở chiều ngược lại, kim ngạch NK rau, quả đạt 230,4 triệu USD, tăng 47,3%. Như vậy, hàng rau, quả đã xuất siêu 470,1 triệu USD.

Rau, quả Việt Nam hiện đã có mặt trên 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, từ những thị trường quen thuộc như Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ… đến những thị trường mới hoặc có Hiệp định Thương mại tự do (FTA) với nước ta như Ucraina, Liên bang Nga… Trong TOP 10 thị trường XK lớn nhất Trung Quốc là thị trường chủ lực, chiếm tỷ trọng 73,1% tổng kim ngạch XK rau, quả; đứng thứ hai là Mỹ, chiếm 3,54%; Nhật Bản chiếm 3,01%; Hàn Quốc chiếm 2,99%...

Rau, quả vẫn là mặt hàng chủ lực

Dự kiến năm 2017, kim ngạch XK rau, quả có thể đạt 3 tỷ USD, tăng 25% so với năm 2016. Mục tiêu này được nhận định là sẽ có nhiều khả năng thành hiện thực, bởi theo Bộ Công Thương, năm 2017 có 2 yếu tố thuận lợi cho nông sản nói chung và ngành rau, quả nói riêng. Thứ nhất, thị trường tiêu thụ đang có cơ hội mở rộng do Việt Nam đã ký kết, thực thi và đang đàm phán tổng cộng 16 FTA với trên 50 quốc gia và nền kinh tế trên thế giới. Thứ hai, giá nông sản đang có xu hướng tăng vì nhu cầu thị trường thế giới tăng cao. Chưa kể, thời điểm XK nông sản nói chung và rau, quả nói riêng đạt “đỉnh” sẽ rơi vào khoảng từ quý II đến cuối năm nên cơ hội tăng XK rau, quả còn rất lớn.

Nhằm hỗ trợ nhóm hàng rau, quả tiếp tục mở rộng thị trường XK, Bộ Công Thương đã và đang làm việc với các cơ quan liên quan của các nước NK đẩy nhanh tốc độ xem xét các báo cáo phân tích nguy cơ dịch hại và quy định kiểm dịch thực vật (PRA) nhằm cấp phép nhập khẩu chính thức cho một số loại rau, quả Việt Nam vào các thị trường trong năm 2017. Cụ thể là trái xoài vào thị trường Mỹ; măng cụt, bưởi da xanh, na, chanh leo, roi, dừa vào thị trường Trung Quốc; vải, nhãn vào thị trường Nhật Bản; vú sữa, chôm chôm, chanh leo, vải và nhãn vào thị trường Hàn Quốc; nhãn, chanh leo vào Australia; chôm chôm, vải, nhãn, vú sữa vào thị trường New Zealand; chôm chôm, nhãn, vải, bưởi, thanh long... vào các thị trường châu Mỹ La tinh như Brazil, Argentina, Peru…

Ngoài ra, để phát huy tối đa giá trị của rau, quả, Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, ngoài trái cây tươi, các doanh nghiệp nên đầu tư nhiều hơn cho chế biến sâu, sấy khô rau, quả, vừa đa dạng hóa sản phẩm để XK, vừa tạo ra nhiều giá trị thặng dư hơn cho ngành hàng này.