Vốn nền kinh tế không thiếu, sao doanh nghiệp khó tiếp cận?

Vốn dồi dào nhưng doanh nghiệp vẫn khó

Tại hội thảo với chủ đề “Khơi thông nguồn vốn ra thị trường" do báo Tuổi Trẻ tổ chức chiều ngày 5/4 tại TP. Hồ Chí Minh, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nướcĐào Minh Tú - cho biết, ngay từ đầu năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất sát sao việc khơi thông nguồn lực ra nền kinh tế. Gần nhất là Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024 tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô ngày 14/3.

Theo ông Đào Minh Tú, ngay từ đầu năm nay 2024, vẫn với công cụ điều hành tín dụng, Ngân hàng Nhà nước đã giao toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các Ngân hàng thương mại để có sự chủ động trong cung ứng theo nhu cầu, thay vì cấp hạn mức theo từng giai đoạn trong năm như trước đây.

Bên cạnh đó, một trong những vấn đề Ngân hàng Nhà nước quan tâm ưu tiên trong quý đầu năm là tỷ giá. Theo Phó Thống đốc, đây cũng là vấn đề cần quan tâm trong quý đầu năm và Ngân hàng Nhà nước đã có những chính sách để đảm bảo tỷ giá ổn định, đảm bảo các mục tiêu ưu tiên ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát.

Cụ thể, theo Ngân hàng Nhà nước, ngay từ đầu năm, ngành ngân hàng đã tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng như giảm lãi suất. Đến nay, lãi suất bình quân huy động và cho vay đối với các giao dịch phát sinh mới lần lượt ở mức 3,1%/năm và 6,5%/năm, giảm tương ứng khoảng 0,4%/năm và 0,6%/năm so với cuối năm 2023. Tính đến 27/3, dư nợ tín dụng nền kinh tế đạt hơn 13,651 triệu tỷ đồng, tăng 0,61% so với cuối năm 2023.

Tín dụng tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực ưu tiên. Theo đó, đến cuối tháng 2, tín dụng phục vụ nông nghiệp, nông thôn chiếm 24,35% dư nợ toàn nền kinh tế; Tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 17,94%; Tín dụng lĩnh vực xuất khẩu chiếm 2,25%; Tín dụng lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ chiếm 2,75%...

Dù vậy, ông Đào Minh Tú cũng thừa nhận: Vốn ngân hàng dồi dào nhưng vẫn là vấn đề khó khăn đối với một số doanh nghiệp. “Vốn nền kinh tế không thiếu. Hạn mức tín dụng Ngân hàng Nhà nước đã giao cho ngân hàng thương mại ngay từ đầu năm với 15%. Nếu như điều kiện nền kinh tế cho phép, nền kinh tế cần vốn cho các lĩnh vực là động lực tăng trưởng thì có thể tăng hạn mức tín dụng lên” - Phó Thống đốc nhấn mạnh.

Theo đánh giá của ngành ngân hàng, tín dụng đầu năm tăng thấp do yếu tố mùa vụ của dịp Tết Nguyên đán và khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp chưa cao.

Đề xuất đơn giản hóa thủ tục nhằm tăng khả năng tiếp cận cho vay

Nêu nguyên nhân nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp giảm, ông Nguyễn Đình Tuệ - Giám đốc Trung tâm dịch vụ Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa- cho biết, năm 2023 doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn về tiêu thụ sản phẩm hàng hóa, phải thu hẹp sản xuất, giảm quy mô kinh doanh. Do vậy, nhu cầu vay vốn ngân hàng cũng giảm theo.

Theo ông Tuệ, doanh nghiệp thường trả lời khát vốn, khó tiếp cận vốn trong khi ngân hàng cũng phản hồi đã nỗ lực tiếp cận doanh nghiệp. Tuy nhiên vậy lý do nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa dễ tiếp cận vốn tín dụng vì đa số có khó khăn về tài sản đảm bảo, hạch toán chưa minh bạch, quản trị còn yếu kém… Đặc biệt, qua tiếp xúc với các doanh nghiệp, khó khăn lớn nhất hiện nay vẫn là chưa nâng được khả năng bán hàng, tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa. Để khắc phục tình hình này, ông Tuệ đề xuất, Nhà nước cần tăng cường các giải pháp kích cầu tiêu dùng, kích cầu đầu tư, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công và hỗ trợ doanh nghiệp xúc tiến thương mại. Bên cạnh đó, chính sách tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng được kéo dài thay vì kết thúc vào 30/6 tới.

Về phía ngân hàng, đề nghị hạ lãi suất cho vay đối với các khoản vay cũ, giảm sự chênh lệch giữa lãi suất huy động và lãi suất cho vay. Đồng thời, cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục nhằm tăng khả năng tiếp cận cho vay và đẩy mạnh tín chấp.

Đặc biệt, ông Tuệ đề xuất cần chống tiêu cực trong bộ máy, hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp.Về phía người vay vốn, ông Tuệ cho rằng doanh nghiệp cần chủ động ứng dụng khoa học công nghệ, nâng chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí, giảm giá thành để đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa.