Vì sao thị trường xe máy Việt Nam khó tăng trưởng đột biến?

Chỉ ra nguyên nhân thị trường xe máy Việt Nam sẽ không tăng trưởng đột biến, ABeam Consulting (ABeam Việt Nam) - công ty tư vấn chiến lược hàng đầu Nhật Bản cho biết: Điều này xuất phát từ GDP bình quân đầu người tăng liên tục và đạt 2.785 USD vào năm 2020, tăng đáng kể so với 1.317 USD năm 2010 (CAGR là 7,8%- theo World Bank). Không chỉ điều kiện tài chính cải thiện giúp người Việt Nam có thể mua những mặt hàng đắt tiền hơn như ô tô thay vì xe máy, mà cơ sở hạ tầng ở Việt Nam cũng đang được cải thiện với tốc độ nhanh chóng.

+Cụ thể, theo những số liệu mới nhất, trong vòng 10 năm qua, tỷ lệ đường rải mặt toàn quốc tăng từ 64,4% năm 2010 lên 84% trong năm 2020, trong đó tỉ lệ này ở khu vực nông thôn tăng từ 37,9% vào năm 2010 lên 68,69% năm 2020. Tổng chiều dài đường cao tốc cũng tăng hơn 10 lần từ 89km năm 2010 lên 1.163 km vào năm 2020, giúp kết nối các thành phố lớn ở Việt Nam và hỗ trợ cả việc sử dụng ô tô.

Bên cạnh đó, theo ABeam Việt Nam, năm 2017, Chính phủ đã công bố quyết định chuyển đổi xe hai bánh có động cơ đốt trong (ICE) sang 100% xe điện (EV) vào năm 2030 và tập trung chuyển đổi tại hai thành phố lớn nhất Việt Nam là Hà Nội và Hồ Chí Minh. Từ đó, giảm ùn tắc giao thông, giảm số vụ tai nạn giao thông, cũng như giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường, góp phần cải thiện chất lượng sống và xây dựng các thành phố phát triển bền vững tại Việt Nam. Do đó, những năm gần đây các nhà sản xuất xe máy đang trì hoãn việc ra mắt các tính năng và mẫu xe mới cho dòng xe có động cơ ICE, thay vào sẽ chuyển hướng sang việc bán các mẫu xe điện. Ngược lại, các nhà sản xuất xe máy điện có thể được chứng kiến làn sóng mới bởi sự gia nhập của VinFast, một công ty khổng lồ trong nước chuyên sản xuất xe máy điện. Vào tháng 11/2018, dòng xe máy điện mang tên VinFast Klara ra mắt đầu tiên trên thị trường. Đến 2021, hãng đã sản xuất thêm 3 dòng xe máy điện mới với tổng đơn hàng nhận được là 50.000 xe, trong đó đã sản xuất được 45.118 xe.

“Nhìn chung, cho rằng thị trường xe máy tại Việt Nam đang bắt đầu bước sang giai đoạn bão hòa khi số lượng ô tô có xu hướng tăng nhanh. Từ đó cho thấy, với các yếu tố đã đề cập trước đây thì thị trường xe máy sẽ phát triển bền vững hơn với những con số ổn định trong tương lai nhưng sẽ không có sự tăng trưởng đáng kể nào trong thập kỷ tới”- đại diện của ABeam Việt Nam nhấn mạnh.

Cũng theo ABeam Việt Nam, hiện ASEAN là khu vực có vai trò quan trọng với thị trường xe máy toàn cầu, đứng thứ 3 thế giới, sau Ấn Độ và Trung Quốc. Trong khu vực này, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam là ba quốc gia đứng đầu, tổng doanh số hơn 13,7 triệu chiếc. Tuy nhiên, gần đây người dân ở các nước phát triển trong khu vực ASEAN như Thái Lan đang giảm tốc độ khi thay thế xe máy cũ và chuyển sang mua ô tô con bình dân, với những lý do chính như thu nhập tăng, các sáng kiến chính sách và mở rộng cơ sở hạ tầng. Điều này thể hiện rằng đất nước phụ thuộc nhiều hơn vào thị trường xe hơi, đồng thời nhẹ nhàng chuyển sang thị trường xe máy cao cấp hơn với động cơ lớn hơn (xe thể thao) và xe điện.

Tuy nhiên, bước ngoặt từ thị trường xe máy sang ô tô có thể khác nhau giữa các quốc gia, phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng đường bộ và mức độ bất bình đẳng. Ngoài ra, sau khi nền kinh tế phát triển và thu nhập đạt mức cao hơn nữa, mối quan hệ giữa GDP bình quân đầu người và xe máy trở nên tích cực trở lại, khi người tiêu dùng yêu cầu xe máy động cơ lớn hơn (xe phân khối lớn trên 250 cc) hoặc xe máy điện.