Vì sao nhiều doanh nghiệp dịch vụ tài chính chưa thành công chuyển đổi số

Bà Trần Thị Thúy Ngọc, Tổng Giám đốc Công ty Kiểm toán Deloitte Việt Nam đánh giá, ngành dịch vụ tài chính đang bị ảnh hưởng bởi các xu hướng phát triển công nghệ, cụ thể là chuyển đổi số. Theo đó, quá trình chuyển đổi số đang diễn ra và tác động đáng kể đến ngành bán lẻ, mặc dù tác động đến ngành ngân hàng chưa ở mức quá cao tuy vậy khối lượng giao dịch ở các chi nhánh, điểm giao dịch ngân hàng đã giảm.

Thực tế mà bà Ngọc cho biết cũng được các chuyên gia đưa ra bàn thảo, trao đổi tại diễn đàn “Dịch vụ tài chính và ngân hàng mở 2022” do Tập đoàn Dữ liệu quốc tế tại Việt Nam (IDG Việt Nam) phối hợp cùng Hiệp hội kinh doanh chứng khoán Việt Nam, Hội Truyền thông số Việt Nam tổ chức ngày 17/6.

Tại diễn đàn, các chuyên gia trong lĩnh vực dịch vụ tài chính và ngân hàng chia sẻ về bức tranh toàn cảnh về dịch vụ tài chính Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng, đưa ra những kiến nghị, giải pháp công nghệ nhằm phát triển dịch vụ tài chính và ngân hàng mở, từ đó tạo tiền đề cho tài chính số toàn diện tại Việt Nam.

Cụ thể, theo các chuyên gia, hiện nay nhiều ngân hàng thương mại đang triển khai hoạt động ngân hàng mở (Open Banking) ở nhiều cấp độ, dưới nhiều hình thức khác nhau nhằm gia tăng cạnh tranh và cho phép khách hàng kiểm soát nhiều hơn đối với dữ liệu cá nhân.

Đối với chứng khoán, nhờ vào các sản phẩm công nghệ như eKYC và Blockchain mà các tài khoản giao dịch tăng nhanh. Theo số liệu từ Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) cho thấy, tính đến 30/4/2022, các nhà đầu tư trong nước đã mở mới 232.328 tài khoản chứng khoán, trong đó các nhà đầu tư cá nhân mở mới 231.782 tài khoản. Số lượng tài khoản do nhà đầu tư tổ chức mở là 178, lũy kế đạt 13.670 tài khoản.

Bên cạnh đó, đối với ngành bảo hiểm tại Việt Nam, theo số liệu ước tính của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam năm 2021, tổng doanh thu phí bảo hiểm toàn thị trường ước đạt 217.338 tỷ đồng, tăng trưởng 16.71% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ ước đạt 57.880 tỷ đồng, tăng 3.98% so với cùng kỳ 2020; doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ ước đạt 159.458 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2020.

Những dữ liệu kể trên cho thấy, chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính số đang được đầu tư và đẩy mạnh trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, thách thức đặt ra đối với hệ sinh thái tài chính số tại Việt Nam cũng khá nhiều khi nhiều doanh nghiệp dù thực hiện chuyển đổi số nhưng lại thất bại. Các dịch vụ tài chính số là lĩnh vực còn mới, nên hành lang pháp lý vẫn chưa đầy đủ, chưa theo kịp thực tiễn dẫn tới kìm hãm sự phát triển, công tác quản lý, giám sát hoạt động của các chủ thể trong hệ sinh thái tài chính số còn nhiều hạn chế.

Chỉ ra nguyên nhân thất bại trong hành trình chuyển đổi số của doanh nghiệp, ông Vũ Viết Ngoạn - Nguyên Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia - cho rằng: Đầu tiên, do xuất phát từ nhận thức chưa đầy đủ, chưa toàn diện vì chuyển đổi số không chỉ ở ứng dụng công nghệ mà còn phải là thay đổi tư duy. Nghĩa là doanh nghiệp phải đồng thời chuyển đổi công nghệ, chuyển đổi kinh doanh và chuyển đổi mô hình quản trị. Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn sai lầm trong chiến lược chuyển đổi số khi 70% doanh nghiệp thất bại thừa nhận họ lựa chọn sai chiến lược. Nguyên nhân cuối cùng là họ không huy được động được nguồn nhân lực tài năng.

Trong khi đó, theo ông Ngoạn, hiện nhu cầu khách hàng thay đổi chóng mặt khi người tiêu dùng đòi hỏi sự thay đổi dịch vụ tài chính dành cho họ, họ muốn cá nhân hóa, muốn có thông tin theo thời gian thực 24/7 và muốn dịch vụ tài chính có thể tiếp cận nhiều kênh một cách liền mạch. Thay đổi này đặt doanh nghiệp trước thách thức bắt buộc phải chuyển đổi số, phải đổi mới sáng tạo để tồn tại.

Liên quan vấn đề này, bà Nguyễn Minh Nguyên Thành - Giám đốc kinh doanh khu vực Đông Nam Á, akaBot khuyến nghị, một trong những việc quan trọng mà doanh nghiệp cần phải thay đổi, đó chính là chiến lược quản trị thay đổi. Không chờ thay đổi đến để đáp ứng, mà cần chủ động dẫn dắt và quy hoạch mọi sự thay đổi.