Tháng 7 tri ân

Dâng hương, dâng hoa tại nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9

Trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Quảng Trị là địa phương hiếm hoi của cả nước in hằn dấu chân của hầu hết các binh đoàn chủ lực, lực lượng vũ trang, các đơn vị dân thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến… Vậy nên, không phải ngẫu nhiên mà đây là nơi có đến 72 nghĩa trang liệt sĩ, trong đó có 2 nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia là nơi an nghỉ của hơn 60.000 liệt sĩ.

Suốt 71 năm qua, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta luôn ghi nhớ công ơn to lớn của các anh hùng liệt sĩ, các thương binh, bệnh binh và người có công với cách mạng bằng nhiều hoạt động nghĩa tình. Tại tỉnh Quảng Trị, điều này có thể thấy rõ khi tại các nghĩa trang liệt sĩ đã có rất đông các cơ quan đoàn thể, nhân dân trong cả nước tìm đến thăm viếng, tri ân, tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ.

Theo Sở Lao động thương binh và xã hội Quảng Trị, để thể hiện đạo lý tốt đẹp của dân tộc “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây” thời gian qua chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Trị nguyện sẽ thay mặt đồng bào cả nước chăm sóc tốt mộ phần, nơi yên nghỉ vĩnh hằng của các anh hùng liệt sĩ, cũng như thực hiện tốt các chính sách của Đảng và Nhà nước đối với gia đình liệt sĩ, thương binh, người có công với cách mạng, xã hội hóa công tác đền ơn đáp nghĩa để chăm lo cho các gia đình chính sách đảm bảo có cuộc sống ngang bằng và cao hơn mức sống trung bình của người dân ở cùng địa bàn khu dân cư. Hàng năm với số tiền đóng góp, ủng hộ của các tập thể, đơn vị, cá nhân, mạnh thường quân… trong cả nước với số tiền hàng trăm tỷ đã được các cấp, ngành tỉnh Quảng Trị xây dựng, sửa chữa hàng trăm ngôi nhà tình nghĩa cho những gia đình chính sách, nuôi và thăm hỏi các Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Bên cạnh đó, hoạt động tìm kiếm, quy tập các phần mộ liệt sĩ trên toàn quốc cũng như trên đất bạn Lào diễn ra thường xuyên và đem lại niềm vui vô bờ bến với nhiều gia đình có con em hy sinh trong kháng chiến trở về lại với quê hương, gia đình.

Nhiều đoàn viên, thanh niên thắp nhang để tri ân công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ

Ông Hoàng Chí - Trưởng ban quản lý nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9 cho biết, năm nay không phải là năm chẵn (71 năm) nhưng từ đầu tháng 7 đến nay, mỗi ngày luôn có hàng chục đoàn khách đến thắp hương, thăm viếng. Trong số các đoàn đến thăm, ngoài các cơ quan, đoàn thể còn có rất đông thân nhân gia đình liệt sỹ, bạn bè, đồng đội đến thắp hương tri ân các anh hùng liệt sĩ.

Có mặt tại nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, nhiều người xúc động cho biết, dù không phải là lần đầu tiên được đến thăm viếng, nhưng lần nào có mặt đều mang trong mình nhiều tình cảm và cảm xúc đặc biệt. Tại nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9, trong dòng người đến viếng thăm tại đây, bà Nguyễn Thị Giá vợ của liệt sĩ Nguyễn Văn Súc (trú tại xã Tam Hồng, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc) cho biết, sau 43 năm kể từ ngày giải phóng, bà mới tìm được chút “thông tin” người chồng đang yên nghỉ tại đây, là nhờ sự hỗ trợ nhiệt tình từ Ban quản lý nghĩa trang. Bà Giá kể, chồng bà nhập ngũ năm 1968 đến năm 1972 thì hi sinh. Trước khi hi sinh, hai vợ chồng có hai người con nhưng không may đều đã qua đời, gia đình hoàn cảnh khó khăn nên chưa có điều kiện để đi tìm kiếm, thông tin duy nhất là tờ giấy chứng tử. “Gần đây nhờ đài truyền hình tôi mới biết là chồng nằm đây, mọi thông tin đều trùng khớp chỉ khác tên trên bia mộ là Sức chứ không phải Súc. Giờ gia đình đang xin lấy mẫu hài cốt để xét nghiệm AND, nếu đúng thì sớm đưa anh về quê an nghỉ”, xúc động lau nước mắt, bà Giá cho biết.

Cựu binh từ tỉnh Thanh Hóa về thăm lại đồng đội đã hi sinh tại nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn

Cũng theo ông Chí, nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9, được khởi công xây dựng từ tháng 2/1975, đến ngày 30/4/1977 thì hoàn thành. Trong số hơn 10 ngàn phần mộ tại nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9 có đến 65% chưa biết tên; 3.000 ngôi biết tên, địa chỉ đầy đủ được đưa vào từng khu vực theo địa phương và có 822 ngôi là liệt sĩ biết tên nhưng không có địa chỉ. “Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9 cũng ghi nhận có khu mộ tập thể, là nơi yên nghỉ của khoảng 600 liệt sỹ. Tại đây ngôi nhiều nhất có đến 123 liệt sĩ, ngôi ít nhất có 2 liệt sĩ. Trong chiến tranh có những trận đánh quân ta không làm chủ được trận địa, quân địch đào một hố chung lớn chôn tập thể rồi tẩm xăng đốt. Sau này khi phát hiện và quy tập, vì không thể tách hài cốt ra được nên các liệt sỹ được quy tập ở trong những ngôi mộ tập thể như vậy”, ông Chí thông tin thêm.

Trong những năm qua, nghĩa trang liệt sỹ Quốc gia Đường 9 cũng không ngừng nâng cấp về cơ sở vật chất cũng như đổi mới cách làm việc. Cụ thể ngoài việc đầu tư xã hội hóa, nâng cấp hệ thống vệ sinh, xây dựng hệ thống tưới cây tự động, trồng thêm nhiều hoa và cây xanh giúp nghĩa trang thêm sạch đẹp. Hai năm qua đơn vị đã áp dụng công nghệ thông tin vào việc tìm kiếm hài cốt liệt sỹ. Việc triển khai lập trình, số hóa lưu trữ các hồ sơ bằng việc scan hồ sơ gốc đã giúp quá trình tra cứu tìm kiếm các phần mộ từ Lào về trở nên dễ dàng hơn. . Điều này đã góp phần nào an ủi, làm ấm lòng thân nhân và các anh hùng liệt sỹ.

“Trước đây nếu muốn đi tìm một phần mộ liệt sỹ từ Lào về phải mất ít nhất 10 ngày bởi việc tra cứu hồ sơ trên giấy các liệt sỹ từ năm 1983 đến nay là rất khó khăn và mất nhiều thời gian. Giờ đây thân nhân các liệt sỹ chỉ mất tầm 10 đến 15 phút là có thể biết được người nhà của mình có khả năng đang nằm tại nghĩa trang hay không”, ông Chí chia sẻ.

Nhiều ngội liệt sĩ đã được xây dựng, sửa chữa ngày một khang trang

Bên cạnh đó, Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn hiện nay ngày cũng được nâng cấp khang trang, sạch đẹp và là mái nhà chung của 10.263 liệt sỹ. Đây là một nghĩa trang liệt sỹ có nhiều nét đặc biệt, nơi yên nghỉ của hơn 1 vạn anh hùng liệt sĩ hy sinh khi chiến đấu trên tuyến Đường 9 và trên đất bạn Lào.

Những ngày tháng 7 linh thiêng cũng là dịp để các thế hệ hôm nay cùng hướng về cội nguồn, thể hiện lòng biết ơn, tri ân đối với công lao của những con người đã đổ xương máu để giành độc lập cho dân tộc.