Lễ mừng lúa mới của đồng bào Tà Ôi có ý nghĩa như Tết năm mới của người Kinh. Lễ hội được đồng bào Tà Ôi lưu truyền qua nhiều thế hệ và vẫn còn giữ nguyên bản sắc truyền thống. Lễ mừng lúa mới được tổ chức tại nhà Rông của làng và được chuẩn bị trước một tháng, mâm cúng thường có các lễ vật: Cơm lam nướng ống, chuột rừng nướng ống, cá suối nướng ống, gà, trứng gà, lợn, bánh giã nếp, bánh a quát, rượu cần, rượu đoác…
|
| Tết Ariêu Aza - Lễ mừng lúa mới của đồng bào Tà Ôi |
|
| Lễ vật được chuẩn bị trong Lễ mừng lúa mới |
Không khí chuẩn bị Lễ mừng lúa mới rộn ràng khắp nơi. Đàn ông vào rừng đi săn, bắt cá, phụ nữ giã gạo làm bánh a quát, dệt những tấm zèng đẹp mắt dâng lên Giàng và làm quà Tết cho cả gia đình. Vào ngày Lễ mừng lúa mới, các chàng trai, cô gái của làng mặc những bộ trang phục đẹp nhất hòa trong điệu múa, điệu nhảy, gắn kết tình anh em, bè bạn, cầu mong một mùa lúa mới no ấm, buôn làng yên vui.
|
| Làm bánh a quát dâng lên Giàng (Ảnh tư liệu) |
|
| Phụ nữ dệt zèng trong Lễ mừng lúa mới |
Trước khi diễn ra lễ chính thức của làng, các gia đình, dòng họ tổ chức cúng tại nhà riêng. Lễ mừng lúa mới có rất nhiều nghi thức khác nhau như: Lễ tẩy rửa; Lễ xua đuổi các linh hồn dữ; Lễ mời mẹ lúa; Lễ cúng các giống cây trồng; Lễ cúng Giàng Xứ; Lễ cúng Giàng Cợt; Lễ ăn cơm mới… Già làng sẽ là người đại diện cho các dòng họ trong buôn làng tiến hành nghi lễ cúng Giàng. Sau khi kết thúc phần lễ, đến phần hội, bà con ăn uống chúc tụng nhau, họ nhảy múa ca hát mừng mùa màng bội thu. Những tiếng khèn, tiếng trống chiêng hòa cùng những điệu múa, lời ca vui tươi đặc sắc, đắm say lòng người của đồng bào Tà Ôi.
|
| Tiến hành các bước của nghi lễ cúng |
Lễ mừng lúa mới là lễ hội truyền thống, Tết cổ truyền của dân tộc Tà Ôi, là một trong những nét văn hóa tốt đẹp, độc đáo cần gìn giữ, phát huy và duy trì. Lễ mừng lúa mới không chỉ là lễ hội, là ngày Tết vui tươi, nhộn nhịp, mà còn thể hiện lòng thành kính đến các vị thần linh, lòng biết ơn đến mẹ của các giống cây trồng, đặc biệt là mẹ lúa đã nuôi dưỡng lớp lớp con cháu từ thế hệ này đến thế hệ khác.
|
| Sôi động với các vũ điệu đặc trưng của đồng bào Tà Ôi |
Đồng thời khẳng định tình cảm gắn bó thiêng liêng sống chết có nhau, no đói cùng nhau của con cháu trong buôn làng. Sau một mùa lúa mới, Lễ hội mừng lúa mới lại rộn ràng khắp buôn làng của các dân tộc anh em Pa Cô, Vân Kiều, Tà Ôi, Cơ Tu… cùng các dân tộc anh em khác đang sinh sống trên rừng xanh của miền Tây Thừa Thiên Huế.