“Sát thủ diệt UAV” Vampire khiến Nga quay đầu?

Gần đây, theo một số báo cáo của truyền thông Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã đăng trên tài khoản Telegram của mình rằng, trong 48 giờ qua, Quân đội Ukraine đã bắn hạ thành công 80 máy bay không người lái (UAV) của Iran được Nga sử dụng để tấn công Ukraine.

Tất nhiên, Tehran và Moscow vẫn kiên quyết phủ nhận cáo buộc Iran cung cấp UAV cho Nga để tấn công Ukraine. Ngoài ra, ông Zelensky cũng mô tả chi tiết quá trình hoạt động chống máy bay không người lái này.

Ukraine công bố thành quả

Trong phần cuối của dòng tweet, ông Zelensky đã bày tỏ lòng biết ơn đối với các phi công chiến đấu và binh sĩ của tổ xạ kích cơ động đã tham gia vào nhiệm vụ phòng không.

Cùng với đó, Lực lượng Không quân Ukraine cũng đưa ra tuyên bố, trong khoảng thời gian từ tối ngày 1/1 đến sáng sớm ngày hôm sau, trước sự “đe dọa” của Quân đội Nga và các “bầy” UAV quy mô lớn, các đơn vị tên lửa phòng không Ukraine, máy bay chiến đấu và lực lượng phòng không cơ động đã tham chiến và cuối cùng đã đạt được kỷ lục bắn hạ 2 UAV trinh sát, 39 UAV tấn công và 1 tên lửa hành trình của Nga.

Hệ thống chống UAV Vampire là “tác giả”?

Lầu Năm Góc hồi tháng 8 năm ngoái thông báo sẽ cung cấp hệ thống chống UAV mang tên Vampire cho Ukraine, nhưng đến tận giữa tháng 12 mới phê duyệt hợp đồng trị giá 40 triệu USD cho vũ khí này. Phải đến giữa năm 2023, 4 tổ hợp Vampire đầu tiên mới có thể được chuyển giao cho Ukraine và thêm 10 hệ thống vào cuối năm.

Hệ thống này được coi như một phương tiện để hàng phòng không “chắp vá” của Ukraine chống lại UAV của Nga. Vì vậy, không loại trừ khả năng cái gọi là hỏa lực phòng không cơ động mà ông Zelensky đề cập lần này chính là hệ thống Vampire, hệ thống này đã đến Ukraine sớm hơn so với dự kiến, do sức ép từ chiến thuật UAV của Nga.

VAMPIRE là tên viết tắt của Tổ hợp tên lửa ISR module bất khả tri trên xe cơ giới. Đây là thiết bị di động, có thể được lắp đặt trên hầu hết các phương tiện có khoang chở hàng, để phóng hệ thống vũ khí tiêu diệt chính xác tiên tiến (APKWS) hoặc các loại đạn dẫn đường bằng laser khác.

Hệ thống này có một bệ phóng tên lửa 4 nòng nhỏ và một quả cầu cảm biến có thể được lắp đặt trên xe cơ giới trong 2 giờ đồng hồ. Quá trình vận hành chỉ cần 1 người. VAMPIRE được cho là rất hiệu quả trong việc tấn công các mục tiêu trên mặt đất hoặc trên không. Theo Defense News, tại Ukraine, hệ thống này có khả năng hoạt động như một phương tiện hữu ích chống lại máy bay không người lái.

Đặc điểm lớn nhất của hệ thống này là giá rẻ và dễ vận hành, Vampire cũng đủ sức đối phó với các loại UAV cỡ nhỏ hay UAV tự sát Shahed-136 của Iran, do loại mục tiêu này có khả năng cơ động kém, độ cao bay thấp, tốc độ chậm và rất dễ bị khóa mục tiêu.

Yếu điểm bộc lộ từ “thành quả” của Ukraine

Theo ông Zelensky, các máy bay chiến đấu của Không quân Ukraine cũng tham gia đánh chặn UAV lần này. Việc sử dụng một số lượng hạn chế máy bay có người lái để đánh UAV quy mô lớn cho thấy lực lượng phòng không Ukraine gần như đã đi đến “giới hạn cuối cùng”.

Tình huống này cũng bộc lộ sơ hở rất lớn trong hệ thống phòng không của Ukraine đó là chưa có phương thức đánh chặn tưng xứng với chiến thuật của Nga. Bất cập này dù có hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất cũng khó giải quyết được, Ukraine không thể sử dụng tên lửa phòng không hàng triệu USD để đánh chặn máy bay không người lái chỉ vài chục nghìn USD.

Do đó, nếu Quân đội Ukraine không thể cải thiện hệ thống phòng không của mình, họ phải xây dựng một mạng lưới đánh chặn nhiều tầng đối với các mục tiêu bay cao và thấp, bay nhanh và chậm.

Ngay cả khi Quân đội Nga mất hàng chục UAV, họ cũng có thể nhanh chóng tổ chức một nhóm UAV khác và hoạt động trở lại chỉ sau một vài ngày. Khi đó, các cơ sở năng lượng và quân sự ở Ukraine sẽ bị giáng đòn mạnh hơn.