Quản lý thị trường kiểm tra 665.168 vụ sau 6 năm hoạt động ngành dọc

Hoạt động theo mô hình ngành dọc từ tháng 10/2018 đến hết ngày 28/2/2025, lực lượng quản lý thị trường đã phối hợp, tiến công vào những điểm nóng, đánh trúng vào đường dây, ổ nhóm sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng lậu lớn mà trước đây chưa bao giờ làm được.

Nhiều vụ việc điển hình vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tại các địa phương như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Lạng Sơn, Quảng Ninh, An Giang, Bình Dương, Thanh Hóa, Hải Dương... đã được lực lượng quản lý‎ thị trường phát hiện, xử lý nghiêm và tạo được sự đồng thuận trong cộng đồng doanh nghiệp, người tiêu dùng.

Thống kê sơ bộ từ lực lượng cho thấy, từ tháng 10/2018 đến 28/2/2025, toàn lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 665.168 vụ, xử phạt vi phạm hành chính 417.604 vụ vi phạm, chuyển cơ quan tiến hành tố tụng 911 vụ để xem xét, khởi tố hình sự.

Tổng số tiền xử lý vi phạm 5.542 tỷ đồng, trong đó, thu nộp ngân sách nhà nước 3.376 tỷ đồng; trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu, áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, chuyển giao trị giá lên tới hơn 2.166 tỷ đồng.

Từ ngày 1/3/2025, thực hiện Nghị định 40/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, mô hình Tổng cục Quản lý thị trường kết thúc. Thay vào đó, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước được thành lập trên cơ sở chức năng nhiệm vụ, bộ máy của Tổng cục Quản lý thị trường và Vụ Thị trường trong nước. Theo đó, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước thực hiện chức năng kiểm tra, kiểm soát thị trường trên địa bàn cả nước.

Đối với cấp địa phương, theo cơ cấu tổ chức mới, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước không quản lý về mặt con người, tuy nhiên sẽ phụ trách kiểm tra về mặt thực thi pháp luật, triển khai các biện pháp nghiệp vụ trong phòng chống gian lận thương mại, xây dựng kế hoạch kiểm tra chuyên đề... Và việc kiểm tra vẫn sẽ duy trì ở cả 2 cấp: Địa phương và cấp kiểm tra thuộc Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước.

Đối với các vụ việc ở địa phương, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước sẽ quản lý về hồ sơ kiểm tra, bao gồm: Biên bản kiểm tra, quyết định kiểm tra, đối tượng kiểm tra và người thực hiện cuộc kiểm tra…

Cũng theo Nghị định 40/2025/NĐ-CP, Bộ Công Thương sẽ chuyển giao nguyên trạng Cục Quản lý thị trường cấp tỉnh thuộc Tổng cục Quản lý thị trường về Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để thành lập Chi cục Quản lý thị trường thuộc Sở Công Thương trước ngày 1/6/2025.

Dù ở mô hình hoạt động nào, nền tảng pháp lý để tổ chức, hoạt động của lực lượng quản lý thị trường vẫn là Pháp lệnh Quản lý thị trường ban hành năm 2016 với tiêu chí xuyên suốt: Lực lượng quản lý thị trường là lực lượng chuyên trách của Nhà nước thực hiện chức năng phòng, chống, xử lý các hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ; hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; hành vi vi phạm pháp luật về chất lượng, đo lường, giá, an toàn thực phẩm và gian lận thương mại; hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Lãnh đạo Bộ Công Thương nhấn mạnh, chắc chắn rằng, sự thay đổi cơ chế vận hành sắp tới không làm thay đổi tính chất, chức năng nhiệm vụ của lực lượng quản lý thị trường.