Phát triển năng lượng đáp ứng các mục tiêu của nền kinh tế

Các đại biểu trao đổi bên lề diễn đàn

Ông Ngô Đông Hải - Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương:

Xây dựng chiến lược phát triển năng lượng bền vững

Ông Ngô Đông Hải - Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Kinh tế TW

Chiến lược phát triển an ninh năng lượng nói chung, nguồn cung điện nói riêng là bài toán hết sức phức tạp, đòi hỏi tầm nhìn đa chiều và tổng quát. Việc xây dựng chiến lược phát triển năng lượng tái tạo kết hợp với duy trì, tiếp tục triển khai các nguồn năng lượng cơ bản như nhiệt điện, thủy điện cần rõ ràng, đáp ứng nhu cầu cụ thể trong từng thời kỳ.

Thách thức lớn nhất của chúng ta hiện nay là phải đáp ứng nhu cầu năng lượng trong xu thế phát triển nhanh của nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh không triển khai các nhà máy điện hạt nhân cũng như tiềm năng thủy điện cơ bản đã khai thác hết công suất. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có nhiều cơ hội. Thứ nhất, dư địa tiết kiệm điện trong tiêu dùng và sản xuất vẫn còn nhiều. Thứ hai, nước ta hoàn toàn có nhiều tiềm năng để phát triển năng lượng tái tạo, nhất là năng lượng mặt trời, điện gió. Thứ ba, trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, cũng phải tính toán việc sử dụng năng lượng, kết nối an ninh năng lượng trong khu vực, một mặt bảo đảm an ninh năng lượng của đất nước, mặt khác góp phần tạo dựng thị trường năng lượng một cách bền vững.

Ông Nguyễn Văn Được - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An:

Tuyên truyền về lợi ích của nhiệt điện than

Ông Nguyễn Văn Được - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An

Trong bối cảnh nguồn năng lượng thủy điện đã dần cạn, điện hạt nhân đã dừng, năng lượng tái tạo chiếm rất ít (3,3,%), giá thành lại tương đối cao, việc triển khai dự án nhiệt điện than rất cần thiết cho hiện tại cũng như tương lai. Vấn đề đặt ra ở đây là phải làm như nào để giảm thiểu tối đa ô nhiễm môi trường, không ảnh hưởng đến đời sống xã hội…

Thực tế, có nhiều công nghệ trong sản xuất nhiệt điện than. Các công nghệ này giúp chúng ta có thể chủ động bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng hơn ở đây là trách nhiệm của nhà quản lý, địa phương, doanh nghiệp trong lựa chọn công nghệ, áp dụng thực tế. Nếu làm được điều này, chúng ta hoàn toàn yên tâm về môi trường.

Về phía dư luận, vẫn còn một số e ngại, vì vậy, cần có biện pháp tuyên truyền đến người dân để hiểu đúng về vấn đề này. Công tác tuyên tuyền phải được thực hiện từ trung ương đến địa phương, sâu rộng và đầy đủ về ý nghĩa cũng như tầm quan trọng của nhiệt điện than.

Long An là một trong những tỉnh được chọn là trung tâm phát triển nhiệt điện than của cả nước. Chúng tôi phải xem xét để áp dụng công nghệ “siêu tới hạn”, bảo đảm yêu cầu theo các nước tiên tiến. Địa điểm lựa chọn đầu tư nhiệt điện than xa khu dân cư, đô thị để giảm thiểu tối đa các tác động tới người dân. Bên cạnh đó, Long An cũng đang thực hiện tích cực công tác tuyên truyền tới người dân về những khả năng tác động đến môi trường của nhiệt điện than.

Ông Nguyễn Quân Chính - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị:

Không thể không triển khai nhiệt điện than

Ông Nguyễn Quân Chính - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị

Chính phủ nước ta cũng như các nước châu Âu vẫn khuyến cáo chú trọng phát triển năng lượng tái tạo, nhất là điện gió, điện mặt trời. Tuy nhiên, đầu tư cho năng lượng tái tạo ở Việt Nam mới đang triển khai ở giai đoạn đầu. Thực tế, giá thành đầu tư cho điện gió rất đắt (vào khoảng hơn 2 triệu USD/Mw), thủy điện thì gần như đã khai thác hết. Trong khi đó, Việt Nam vẫn thiếu điện để phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt. Vì vậy, theo tôi, chúng ta không thể không triển khai nhiệt điện than.

Phát triển nhiệt điện than hiện cũng có quan ngại sẽ tác động lớn đến môi trường. Tuy nhiên, theo quan điểm của tôi, khắc phục ô nhiễm môi trường như thế nào mới là vấn đề cần quan tâm. Tại Hội nghị Công ước khung các nước về biến đổi khí hậu của Liên Hợp quốc (COP 21), các nhà tài chính của thế giới đã yêu cầu làm nhiệt điện thì phải sử dụng công nghệ “trên siêu tới hạn”. Trong khi trước đây làm nhiệt điện chỉ yêu cầu “siêu tới hạn”.

Quảng Trị hiện cũng đang đầu tư 1 nhà máy nhiệt điện than. Trong quá trình xây dựng, chúng tôi một mặt đẩy mạnh phát triển nhưng vẫn phải bảo đảm công nghệ tiên tiến để không ảnh hưởng đến môi trường. Nhà đầu tư Nhà máy nhiệt điện Quảng Trị đang chuẩn bị đàm phán với Bộ Công Thương, Tổng cục Năng lượng, Tập đoàn Điện lực Việt Nam về giá điện, BOT, các khoản còn lại để có thể khởi công được vào cuối năm 2018. Trước đây, dự án này chỉ có công suất 1.200 Mw nhưng khi áp dụng công nghệ trên “siêu tới hạn”, buộc dự án phải thay đổi lại công suất thiết kế từ 1.200 Mw lên 1.320 Mw.

Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long – Phó Chủ tịch Hiệp hội Điện lực Việt Nam:

Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long – Phó Chủ tịch Hiệp hội Điện lực Việt Nam

Vai trò của nhiệt điện than rất lớn

Nhiệt điện than chiếm tỷ lệ quan trọng trong cơ cấu nguồn năng lượng ở Việt Nam, và trong tương lai vai trò của nhiệt điện than sẽ lớn hơn. Gần đây, việc dừng dự án điện hạt nhân buộc chúng ta phải có phương án để thay thế nguồn thiếu hụt đó. Theo tôi, nhiệt điện than là nguồn năng lượng quan trọng để thay thế vì nguồn năng lượng tái tạo chưa phát triển. Tuy nhiên, cần có giải pháp giảm tác động môi trường của nhiệt điện than, trong đó, phải tăng vốn đầu tư ở mức 50-60%, nhưng làm sao tăng vốn phù hợp tránh ảnh hưởng tới giá điện.

Ông Phạm Đức Cường - Viện trưởng Viện Công nghệ (Đại học Công nghiệp Hà Nội):

Ông Phạm Đức Cường - Viện trưởng Viện Công nghệ (Đại học Công nghiệp Hà Nội)

Đẩy mạnh hợp tác trong xử lý môi trường

Đại học Công nghiệp Hà Nội đang thực hiện một số dự án nghiên cứu giảm tác động môi trường trong chương trình phát triển năng lượng ở các địa phương; hợp tác với Viện Nghiên cứu cơ khí, nghiên cứu, chế tạo, nội địa hóa các thiết bị của nhà máy nhiệt điện. Dự án triển khai thực hiện ở Hải Dương và các tỉnh khác được đánh giá cao, đặc biệt là thiết bị đo nồng độ bụi xung quanh của nhà máy nhiệt điện than. Dù vậy, quá trình triển khai cũng gặp khó khăn, nhưng trường quyết tâm tự học hỏi, mày mò nghiên cứu chế tạo thiết bị để làm chủ công nghệ, tiếp cận với các doanh nghiệp, địa phương để thực hiện các dự án về xử lý môi trường, tạo điều kiện cho phát triển nhiệt điện than.

Ông Lê Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Công nghiệp (Ban Kinh tế Trung ương):

Ông Lê Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Công nghiệp, Ban Kinh tế TW

Chú trọng phát triển năng lượng tái tạo

Hiện nay, vấn đề sử dụng tiết kiệm nguồn năng lượng cần được quan tâm đúng mức, đồng thời, chúng ta cần liên kết với các quốc gia trong khu vực nhằm tận dụng nguồn điện năng từ bên ngoài. Thời gian tới, để phù hợp với xu hướng phát triển chung của thế giới trong cách mạng công nghiệp 4.0, chúng ta phải hướng dần đến phát triển nguồn năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng sinh khối, vì đây là nguồn năng lượng sạch và Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển nguồn năng lượng này.

Ông Nguyễn Thế Hữu – Trưởng phòng Quy hoạch và giám sát cung cầu điện, Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương):

Ông Nguyễn Thế Hữu – Trưởng phòng Quy hoạch và giám sát cung cầu điện, Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương)

Cần cơ chế giám sát môi trường

Nhiệt điện than vẫn được nhiều nước sử dụng bởi chi phí đầu tư thấp, vận hành ổn định và không phụ thuộc vào thời tiết. Ngoài ra, nhiệt điện than có thể xây dựng tại những vị trí phù hợp gần trung tâm phụ tải, việc truyền tải ngắn sẽ giúp giảm tổn thất hơn. Liên quan đến vấn đề môi trường, không chỉ dư luận xã hội mà những người làm chính sách cũng hết sức quan tâm. Theo tôi, công nghệ hiện đại sẽ giúp giải bài toán môi trường. Tuy nhiên, rất cần sự giám sát của cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương và người dân, đặc biệt là sự tuân thủ của các đơn vị đầu tư nhiệt điện than.

Ông Vũ Huy An- Thành viên HĐTV- Tổng công ty Điện lực dầu khí Việt Nam:

Ông Vũ Huy An- Thành viên HĐTV- Tổng công ty Điện lực dầu khí Việt Nam

Áp dụng công nghệ tiên tiến cho nhiệt điện than

Có thể nói, trong điều kiện kinh tế và nhu cầu tiêu thụ điện năng rất lớn của Việt Nam hiện nay thì nhiệt điện than vẫn đóng vai trò quan trọng. Nhiệt điện than có suất đầu tư thấp hơn nhiều so với đầu tư năng lượng tái tạo từ sức gió, mặt trời. Nhiệt điện than cũng giúp bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Tuy nhiên, để không ảnh hưởng nhiều đến môi trường, chúng ta nên lựa chọn công nghệ tiên tiến nhất cho nhiệt điện than - vấn đề bắt buộc nếu muốn phát triển bền vững. Bên cạnh lựa chọn công nghệ, cũng cần chú trọng hơn nữa đến việc tiết kiệm năng lượng trong tiêu dùng, sản xuất và sinh hoạt hàng ngày. Muốn thực hiện được, cần sử dụng máy móc, công nghệ tiêu hao ít năng lượng. Đây cũng là cách sử dụng năng lượng hiệu quả, bền vững.

Ông Ngô Quốc Hội - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP nhiệt điện Bắc Giang - An Khánh:

Ông Ngô Quốc Hội - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP nhiệt điện Bắc Giang - An Khánh

Cơ chế đầu tư cần thông thoáng hơn

Theo tôi, với những dự án đã được nêu trong Quy hoạch điện VII thì nên bỏ bước chấp thuận chủ trương đầu tư bởi khâu đó khiến doanh nghiệp mất rất nhiều thời gian cũng như cơ hội đầu tư. Bên cạnh đó, cần cơ chế tạo sự công bằng giữa nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, hoặc liên quan đến các dự án đầu tư điện có cơ chế bảo lãnh nhất, từ đó khắc phục yếu tố bất bình đẳng như hiện nay. Tôi cũng kiến nghị sửa đổi Thông tư 56/2014/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định phương pháp xác định giá phát điện, trình tự kiểm tra hợp đồng mua bán điện, sửa theo hướng không nên quy định giới hạn 12% của tỷ suất sinh lợi nội tại về tài chính (IRR), thay vào đó là quy định theo nguyên tắc giá mua cộng với lãi suất cho vay cộng với biên độ khoảng 4 - 5%.

Ông Nguyễn Thế Bảo – Kỹ sư Công ty Cổ phần nhiệt điện Phả Lại:

Ông Nguyễn Thế Bảo – Kỹ sư Công ty Cổ phần nhiệt điện Phả Lại

Giải quyết bài toán môi trường bằng công nghệ

Hiện nay, nhiều ý kiến lo ngại về vấn đề nguyên liệu cho nhiệt điện than. Theo đó, trong 10 năm tới, lượng than của Việt Nam có thể giảm dần và trữ lượng còn không đáng kể. Tuy nhiên, trữ lượng than của thế giới vẫn còn lớn. Do đó, chúng ta có thể nhập khẩu than để sử dụng trong các nhà máy nhiệt điện. Mặt khác, sản xuất nguồn điện than với chi phí thấp, xây dựng nhà máy nhanh sẽ góp phần đáp ứng nguồn điện năng để phục vụ phát triển nền kinh tế. Liên quan đến yếu tố công nghệ, trước đây, nhiệt điện than sử dụng công nghệ cũ có thể ảnh hưởng lớn đến môi trường nhưng đến nay, bằng công nghệ mới, hiện đại, chúng ta có thể giải quyết được bài toán môi trường như xử lý được các khí thải độc hại...

TIN LIÊN QUAN
	Diễn đàn Năng lượng Việt Nam: Hiện tại và tương lai!