Nhìn lại cuộc chiến tranh vệ quốc tại Đà Nẵng - Mậu Ngọ 1858

Nằm trong khuôn khổ chuỗi sự kiện kỷ niệm 160 năm Ngày Đà Nẵng chống liên quân Pháp - Tây Ban Nha xâm lược, sáng 31/8, UBND TP. Đà Nẵng phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam tổ chức hội thảo khoa học: “Đà Nẵng chống liên quân Pháp - Tây Ban Nha (1858-1860): Quá khứ và hiện tại”.

Hội thảo thu hút sự quan tâm tham gia của các nhà khoa học trong và ngoài nước thông qua các tham luận tập trung nghiên cứu Cuộc chiến tranh Mậu Ngọ 1858 hoặc từ góc độ quá khứ, hoặc từ góc độ hiện tại, hoặc từ cả hai góc độ này theo tinh thần “ôn cố tri tân”.

Tại hội thảo, các nhà khoa học cùng nhìn lại, trao đổi góp phần làm rõ hơn các nguyên nhân dẫn đến cuộc viễn chinh của liên quân Pháp - Tây Ban Nha tấn công vào Đà Nẵng đầu tháng 9/1858; những diễn biến lịch sử của cuộc chiến tranh Mậu Ngọ và nguyên nhân thất bại của nhà Nguyễn trong cuộc đối đầu Đông - Tây sau chiến tranh Mậu Ngọ 1858; nhiều nhà khoa học tập trung lý giải nguồn sức mạnh của người Việt trong cuộc chiến tranh này, trong đó, nhận định rõ vai trò của con người Quảng Nam - Đà Nẵng trong công tác phòng thủ và bảo vệ đất nước, và khẳng định vai trò của các danh tướng như Đào Trí, Lê Đình Lý, Nguyễn Tri Phương, Nguyễn Ân tại mặt trận Đà Nẵng (1858-1860); nhắc lại và ghi nhận những hi sinh của các anh hùng, nghĩa sĩ đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc; vai trò của Thành Điện Hải trong cuộc chiến tranh vệ quốc, và các kiến giải giúp Đà Nẵng triển khai có hiệu quả công cuộc trùng tu Thành Điện Hải hiện nay...

Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng trao đổi một cách khách quan, khoa học để có thêm những đánh giá chi tiết, toàn diện hơn về sự kiện lịch sử này; từ đó, rút ra những bài học từ lịch sử để vận dụng vào trong tình hình mới của đất nước và của TP. Đà Nẵng, trong bối cạnh hội nhập toàn cầu hóa như hiện nay.

Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử TP. Đà Nẵng - ông Bùi Văn Tiếng - chia sẻ: Ai cũng biết lịch sử chỉ diễn ra một lần còn viết lịch sử phải trải qua nhiều lần mới mong thu hẹp khoảng cách giữa lịch sử đang được nhận thức với lịch sử đúng như vốn có. Cuộc chiến tranh Mậu Ngọ 1858 cũng không phải ngoại lệ, bằng chứng là thông qua hội thảo này các nhà khoa học đang nỗ lực nhằm thu hẹp cái khoảng cách khó tránh khỏi nhưng không nên có ấy.

Phát biểu tại hội thảo, ông Đặng Việt Dũng - Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng - khẳng định: Cuộc chiến tranh vệ quốc tại Đà Nẵng xứng đáng là biểu tượng sáng ngời cho tinh thần đoàn kết, ý chí chiến đấu đầy quả cảm của dân tộc Việt Nam trước sự đe dọa và tấn công của một trong những liên quân tư bản thực dân mạnh nhất lúc bấy giờ - liên minh Pháp - Tây Ban Nha. Với tinh thần yêu nước nồng nàn, nhân dân cả nước và Đà Nẵng đã sát cánh với quân đội của triều đình, dưới sự chỉ đạo của vua Tự Đức, nhất là danh tướng Nguyễn Tri Phương từng bước làm vô hiệu hóa ý đồ xâm lược của liên quân Pháp - Tây Ban Nha.

Một trong những nguồn lực quan trọng đã góp phần kích cầu, truyền cảm hứng cho sự trưởng thành và lớn mạnh của TP. Đà Nẵng hiện tại chính là nguồn lực của truyền thống yêu nước và cách mạng, được gìn giữ qua bao thời kỳ lịch sử. Đây sẽ mãi là nguồn lực thúc đẩy Đà Nẵng tiến nhanh, tiến mạnh trên con đường công nghiệp hóa – hiện đại hóa, góp phần làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.