Nhiều tiềm năng hợp tác giữa đại học Việt Nam và doanh nghiệp Nhật Bản

Là một hội thảo mở, webinar đã thu hút hơn 600 doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam, tại Nhật Bản và tại các quốc gia khác, các trường đại học, chính quyền địa phương,... có nguyện vọng liên kết, hợp tác với các trường đại học Việt Nam đăng ký tham gia.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Asazuma Shinichi - Phó Đại sứ, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam nhận định: “Quan hệ giữa Nhật Bản và Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ ở nhiều lĩnh vực trên cơ sở là đối tác chiến lược. Chuyến thăm Việt Nam năm ngoái của ông Suga Yoshihide – Thủ tướng Nhật Bản là biểu tượng cho mối quan hệ song phương tốt đẹp. Hợp tác khu vực giữa Nhật Bản và Việt Nam cũng đang được thúc đẩy tích cực.

Hội thảo lần này cũng đã thu hút được đông đảo đơn vị đăng ký tham gia. Đây là dấu hiệu cho mối quan tâm ngày càng tăng trong tiềm năng hợp tác giữa các trường đại học Việt Nam với doanh nghiệp Nhật Bản. Trong mối hợp tác giữa các doanh nghiệp Nhật, chính quyền địa phương với các đại học Việt Nam, một số trường đại học tiêu biểu như là Đại học Đông Á đang có những nỗ lực tuyệt vời bằng cách tận dụng thế mạnh của mình để đáp ứng nhu cầu của các bên. Trong quá trình hợp tác đó còn một số vấn đề đặt ra cần các bên quan tâm giải quyết, đưa ra các giải pháp để hợp tác hiệu quả hơn. Thông qua hội thảo này, chúng tôi kỳ vọng những nỗ lực mang đến hiệu quả đó sẽ mạnh mẽ hơn nữa.

Năm 2023 sẽ là kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật Bản – Việt Nam và tôi cũng rất kỳ vọng mối quan hệ Nhật Bản – Việt Nam sẽ phát triển mạnh hơn nữa.”

Trình bày báo cáo kết quả khảo sát và giới thiệu các nghiên cứu điển hình, ông Nakajima Takeo - Giám đốc Văn phòng JETRO tại Hà Nội cho biết: “Những năm gần đây, điểm đến của các nhà đầu tư Nhật Bản đã được mở rộng đến các địa phương của Việt Nam. Tuy nhiên, nguồn nhân lực, năng lực công nghệ ở địa phương và thông tin về trình độ nghiên cứu của các trường đại học vẫn còn thiếu. Bên cạnh đó, các dự án liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp, các trường đại học và các tổ chức của Nhật Bản với các trường đại học của Việt Nam có đến 80% là tập trung ở thành phố Hà Nội và Hồ Chí Minh, số dự án liên kết với trường đại học địa phương chỉ chiếm số ít. Trước tình hình này, Jetro đã tiến hành khảo sát về tiềm năng hợp tác giữa các trường đại học địa phương của Việt Nam và doanh nghiệp Nhật Bản.

Trong kết quả thống kê phiếu khảo sát ý kiến các doanh nghiệp Nhật về các lĩnh vực mong muốn liên kết, hợp tác với các trường đại học địa phương tại Việt Nam, có 24% đơn vị mong muốn liên kết tiếp nhận SV thực tập nghề nghiệp, 33% đơn vị quan tâm đến tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp, 36% mong muốn hợp tác cùng nghiên cứu, khảo sát, trao đổi nhân lực (32%), giao lưu giữa các địa phương (22%)… Có thể nói, không chỉ về lĩnh vực nguồn nhân lực mà nhu cầu hợp tác về nghiên cứu chung, khảo sát cũng rất cao.”

Phát biểu tại hội thảo trong vai trò là đại diện điển hình tại Việt Nam trong liên kết hợp tác với doanh nghiệp Nhật Bản, ông Lương Minh Sâm - Chủ tịch Hội đồng trường, Phó Hiệu trưởng Đại học Đông Á cho biết: “Hiện tại có khoảng gần 200 doanh nghiệp Nhật Bản đang đầu tư ở các ngành tại thành phố Đà Nẵng. Đại học Đông Á rất mong có thể nối kết được thành phố Đà Nẵng với nhiều thành phố khác ở Nhật Bản, trong các lĩnh vực đầu tư, giao lưu văn hóa, chuyển giao công nghệ, nhất là tạo dựng môi trường cho những start-up khởi nghiệp... Đồng thời, ĐH Đông Á cũng rất quan tâm và chú trọng đến các chương trình hợp tác về giảng dạy, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ. Trong những năm qua, trường đã hợp tác với nhiều trường ĐH Nhật Bản như trường ĐH Shibaura, trường ĐH Kinh tế Tokyo, trường ĐH Quốc lập Nagasaki, Học viện AIIT tại Tokyo,… Hợp tác với Viện nghiên cứu ngôn ngữ Quốc gia Nhật Bản trong dự án đồng nghiên cứu về sự cải thiện hiệu quả học tập của SV khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Nhật, đặc biệt là hợp tác với The Japan Foundation về phát triển tiếng Nhật.”

Cũng theo ông Lương Minh Sâm, Đại học Đông Á xác định hợp tác với đối tác Nhật là hướng chiến lược và đã phát triển các quan hệ hợp tác đào tạo nhân lực cho các công ty Nhật Bản từ hơn 10 năm nay. ĐH Đông Á hiện có sinh viên theo học tiếng Nhật nhiều nhất tại miền Trung và việc giảng dạy tiếng Nhật được xem là chìa khóa cho việc sinh viên sang làm việc tại Nhật. Hiện Đại học Đông Á đã ký kết liên kết hợp tác với 7 tỉnh, thành phố và 72 tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Nhật Bản như TP. Yokohama, tỉnh Nagasaki, Tập đoàn Y tế Kameda, Tập đoàn Zensho, 7-Eleven, Dormy Inn, Kyoritsu và các hiệp hội y tế, điều dưỡng, khách sạn,... Đến thời điểm này, trường đã cử hơn 300 sinh viên ở 15 ngành sang Nhật học tập, làm việc theo chương trình đào tạo nhân sự chất lượng cao. Năm 2020, với việc xuất hiện dịch Covid-19 đã gây rất nhiều khó khăn trong công tác đào tạo cũng như hoàn thiện hồ sơ đưa sinh viên sang Nhật. Nhưng đến cuối năm 2020, Nhà trường đã kịp đưa 3 nhóm sinh viên sang Nhật sau khi tình hình dịch khả quan, và cũng đang chuẩn bị cho 500 sinh viên ở các ngành Ô tô, Du lịch, Khách sạn, Kinh tế, Công nghệ thực phẩm, Xây dựng... sang Nhật năm 2021 và 2022. Mục tiêu trong những năm tiếp theo là đưa từ 2.000 đến 2.500 sinh viên ĐH Đông Á sang Nhật với tư cách là sinh viên tốt nghiệp ĐH, có năng lực tiếng Nhật tương đương N3 trở lên, trình độ chuyên môn cao và khả năng hội nhập tốt.

Phiên thảo luận giữa các đại diện tham gia hội thảo xoay quanh các nội dung về lĩnh vực nguồn nhân lực và nghiên cứu với nhiều câu hỏi liên quan đến giải pháp thu hẹp khoảng cách chênh lệch giữa nguồn lực Việt Nam và yêu cầu của phía Nhật, xu hướng nơi làm việc mong muốn của sinh viên Việt Nam, xúc tiến hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu giữa doanh nghiệp Nhật Bản và các trường đại học địa phương Việt Nam,…