Ngành điện chuyển mình nhìn từ mô hình cổ phần hóa EVNGENCO2

Từ cổ phần hóa…

Theo Bộ Công Thương, Nghị quyết số 55/NQ-TW của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lược quốc gia của Việt Nam tới năm 2030, tầm nhìn 2045 đã đặt mục tiêu xây dựng hệ thống sản xuất và phân phối điện hiện đại. Trong đó, hiện đại hóa quản trị, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cùng nỗ lực xây dựng thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả được đặc biệt coi trọng. Do đó cổ phần các tập đoàn, tổng công ty nhà nước trong lĩnh vực năng lượng không chỉ nhằm thu hút vốn đầu tư từ khu vực tư nhân mà còn là ưu tiên chiến lược để nâng cấp nền tảng phát triển của ngành điện Việt Nam.

PGS TS. Vũ Minh Khương, ĐHQG Singapore đánh giá: Với tầm nhìn đưa Việt Nam trở thành một quốc gia phát triển vào năm 2045, ngành điện Việt Nam có một sứ mệnh hết sức đặc biệt. Nó không chỉ đóng vai trò kiến tạo mà còn là mũi nhọn tiên phong trong nỗ lực cải cách và khai thác sức mạnh tổng hợp của xu thế thời đại, đặc biệt cuộc cách mạng số, toàn cầu hóa và phát triển bền vững. Để làm tròn sứ mệnh này, cổ phần hóa các công ty phát điện của tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) là những bước đi cấp bách và chiến lược trong nỗ lực hiện đại hóa quản lý và nâng cao mạnh mẽ sức cạnh tranh và phát triển của ngành điện.

Thực hiện chiến lược cổ phần hóa theo Nghị quyết 55, thời gian qua EVNGENCO2 đã từng bước tái cơ cấu, chuyển đổi mô hình hoạt động phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế trong nước và thế giới. Và bước chuyển mình mới của EVNGENCO2 chính là việc chính thức chuyển Công ty mẹ - Tổng công ty Phát điện 2 (EVNGENCO2) sang công ty cổ phần (CTCP) từ ngày 01/07/2021. Để đạt được kết quả trên, lãnh đạo của EVNGENCO2 cho biết, ngay từ những ngày cuối năm 2018 đến nay, công tác cổ phần hóa Công ty mẹ - Tổng công ty Phát điện 2 được Lãnh đạo Tổng công ty đánh giá, xác định là một nhiệm vụ trọng tâm, nhiệm vụ chính trị quan trọng của EVNGENCO2. Với sự vào cuộc của cả bộ máy lãnh đạo EVNGENCO2, dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN, Tổ giúp việc cổ phần hóa, đã tổ chức báo cáo và tích cực bám sát giải trình với Ban chỉ đạo cổ phần hóa, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (UBQLVNN) các Bộ Ngành và Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để được phê duyệt phương án cổ phần hóa.

Kết quả việc hoàn thành phê duyệt Phương án cổ phần hóa Công ty mẹ - EVNGENCO2 đã được Phó Thủ tướng thường trực chính phủ Trương Hòa Bình ghi nhận đứng vị trí thứ 4 trong mười sự kiện nổi bật tiêu biểu của UBQLVNN tại Hội nghị tổng kết năm 2020 của UBQLVNN, và Tổng công ty Phát điện 2 là doanh nghiệp nhà nước đầu tiên và duy nhất được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án cổ phần hóa theo Nghị định 126/2017/NĐ-CP.

Tới hợp tác quốc tế

Theo đánh giá của các chuyên gia, việc EVNGENCO2 chính thức hoạt động theo mô hình cổ phần là bước chuyển mình phù hợp theo xu thế của thế giới. Tuy vậy, việc tổ chức quản trị doanh nghiệp giai đoạn tới sẽ có những thay đổi căn bản nhằm đạt được mục tiêu sản xuất kinh doanh hiệu quả, đảm bảo hài hòa lợi ích của các cổ đông và phát triển doanh nghiệp bền vững. Đây là thách thức đối với bộ máy quản trị chuyển tiếp từ mô hình hoạt động trước đây, cần Ban lãnh đạo Tổng công ty xem xét cơ hội hợp tác, học hỏi các doanh nghiệp đã hoạt động thành công ở mô hình này để từng bước đổi mới, nâng tầm quản trị doanh nghiệp và đội ngũ quản lý.

Từ nhu cầu cấp thiết trên, Tổng công ty đã làm việc với một số đối tác để tìm kiếm sự hợp tác phù hợp, trong đó có Sembcorp từ Singapore. Đây là tập đoàn có nét tương đồng với mô hình hoạt động của EVNGENCO2 sau cổ phần hóa như: Đều là các công ty đại chúng, có ngành nghề kinh doanh chính là sản xuất kinh doanh điện năng và đều có tỷ lệ cổ phần lớn từ vốn góp của Chính phủ. Trong đó EVNGENCO2 có 99,9 % cổ phần của EVN, Sembcorp do Temasek Holding (Quỹ đầu tư của Chính phủ Singapore) nắm giữ 49,5% cổ phần.

Điều đáng chú ý, dù có những ràng buộc pháp lý như vậy, năm 2020 Sembcorp vẫn đạt được nhiều thành tựu, giải thưởng của Singapore và quốc tế như: Đứng thứ 8 về Chỉ số quản trị và minh bạch thông tin ở Singapore; Giải thưởng đối với các giải pháp bền vững của APEX; Giải thưởng doanh nghiệp bền vững Singapore của Ây Bẹc (APEX); Giải mô hình công ty trách nhiệm xã hội tại Hội nghị thượng đỉnh Tài chính lần thứ 9 tại Trung Quốc; và đứng thứ 5 về chỉ số đa dạng trong Hội đồng quản trị. Những thành công này cho thấy, Sembcorp có tầm nhìn chiến lược, mô hình quản trị tiên tiến: Tinh gọn, trên nền tảng công nghệ số từ đó hoạt động đạt hiệu quả cả thị trường trong nước lẫn nước ngoài. Đây là tập đoàn mà EVNGENCO2 có thể chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác thành công.

Với tầm nhìn chiến lược trên, ngay tại Lễ ra mắt công ty cổ phần vào ngày 11/7, EVNGENCO2 và Tập đoàn Sembcorp đã Ký kết Hợp tác Chiến lược. Ông Trần Phú Thái - Chủ tịch HĐTV EVNGENCO2 cho biết, trong chiến lược vươn lên của mình, EVNGENCO2 xác định ba lĩnh vực trọng yếu là hiện đại hóa quản trị doanh nghiệp, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Do đó việc hợp tác chiến lược này nhằm giúp hai bên chia sẻ kinh nghiệm về quản trị doanh nghiệp, thực hiện chuyển đổi số và phát triển các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam trong thời gian tới.

Về phía Tập đoàn Sembcorp cho biết, trong những năm gần đây, Sembcorp đã mở rộng hoạt động của mình tại Việt Nam để cung cấp các giải pháp năng lượng tái tạo cho Việt Nam, chẳng hạn như giải pháp năng lượng mặt trời trên mái nhà cho khách thuê Khu công nghiệp VSIP.

Sembcorp xác định Việt Nam tiếp tục là thị trường trọng điểm của mình nên rất vui được ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược với EVNGENCO2. “Là một công ty năng lượng tái tạo hàng đầu, Sembcorp có hơn 3.300 megawatt tài sản năng lượng tái tạo trên khắp thế giới. Chúng tôi mong muốn mang kinh nghiệm của mình vào sự hợp tác này và làm việc với EVNGENCO2 để cùng nhau xây dựng một tương lai bền vững hơn”- ông Koh Chiap Khiong, Tổng giám đốc - Tập đoàn Sembcorp tại Singapore và Đông Nam nhấn mạnh.