Ngành công nghiệp thuốc lá: Ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng sức khỏe toàn cầu

Bên cạnh những tác hại đã biết đối với sức khỏe con người, thuốc lá còn là một trong những nguyên nhân chính gây suy thoái môi trường. WHO kêu gọi ngành công nghiệp thuốc lá phải chịu trách nhiệm và chi trả cho việc làm sạch môi trường. Báo cáo của WHO với tiêu đề "Thuốc lá đầu độc hành tinh của chúng ta" đã chỉ ra rằng toàn bộ chuỗi sản xuất, từ trồng trọt đến tiêu thụ và thải bỏ, đều để lại những hậu quả nghiêm trọng.

WHO cho rằng ngành công nghiệp thuốc lá đã góp phần gây ra tình trạng suy thoái rừng trên diện rộng, làm chuyển mục đích sử dụng của tài nguyên đất và nước khỏi sản xuất lương thực - đặc biệt ở các nước nghèo, thải ra chất thải nhựa, hóa chất và hàng triệu tấn carbon dioxide gây ô nhiễm.

Mặc dù tác động của thuốc lá với sức khỏe đã được ghi nhận trong nhiều thập kỷ và hút thuốc lá vẫn gây ra hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn thế giới mỗi năm, báo cáo mới tập trung vào những hậu quả môi trường của thuốc lá.

Ruediger Krech, Giám đốc WHO về tăng cường sức khỏe nhấn mạnh “Ngành công nghiệp thuốc lá là một trong những tác nhân gây ô nhiễm lớn nhất mà chúng ta biết. Cụ thể, thuốc lá làm mất khoảng 600 triệu cây mỗi năm, trồng và sản xuất thuốc lá sử dụng 200.000ha đất, 22 tỷ tấn nước hằng năm và thải ra khoảng 84 triệu tấn carbon dioxide.”

“Ngoài ra, các sản phẩm thuốc lá là mặt hàng bị xả rác nhiều nhất trên hành tinh. Nó chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, có thể xâm nhập vào môi trường khi bị thải bỏ", ông Krech nói.

Theo ông, cứ mỗi một cái đầu lọc thuốc lá trong số khoảng 4,5 nghìn tỷ đầu lọc thuốc lá thải ra đại dương, sông ngòi, vỉa hè và bãi biển hằng năm có thể gây ô nhiễm 100 lít nước.

Bên cạnh đó, có tới 1/4 tổng số nông dân trồng thuốc lá bị bệnh gọi là "thuốc lá xanh" - tình trạng ngộ độc do nicotine họ hấp thụ qua da. Với những nông dân phải xử lý lá thuốc cả ngày, họ hấp thụ lượng nicotine tương đương hút 50 điếu thuốc mỗi ngày, ông Krech nói. Tình hình đặc biệt đáng lo ngại khi có nhiều trẻ em cũng liên quan đến việc trồng thuốc lá.

Thuốc lá được trồng phần lớn ở các nước nghèo, nơi việc trồng loại cây này là sự đánh đổi với việc sản xuất lương thực thiết yếu. Trồng thuốc lá cũng gây suy thoái rừng toàn cầu với mức khoảng 5% và làm cạn kiệt các nguồn nước. Chưa hết, quá trình chế biến và vận chuyển thuốc lá tạo ra tỷ lệ đáng kể trong lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu - tương đương với 1/5 lượng khí thải carbon của ngành hàng không toàn cầu. Các sản phẩm như thuốc lá điếu, thuốc lá không khói và thuốc lá điện tử cũng góp phần đáng kể vào việc tích tụ ô nhiễm nhựa.

Báo cáo của WHO cho biết các đầu lọc thuốc lá chứa vi nhựa - những mảnh nhựa nhỏ - được phát hiện ở mọi đại dương và là hình thái ô nhiễm nhựa cao thứ hai trên thế giới.

Cũng theo báo cáo, người đóng thuế trên khắp thế giới đã phải trả chi phí để dọn dẹp những gì mà ngành công nghiệp thuốc lá gây ra. Trung Quốc chi khoảng 2,6 tỷ USD, Ấn Độ khoảng 766 triệu USD, Brazil, Đức trả khoảng 200 triệu USD mỗi năm để làm sạch rác của các sản phẩm thuốc lá. WHO nhấn mạnh các quốc gia nên tuân theo nguyên tắc người gây ô nhiễm trả tiền như ở Pháp và Tây Ban Nha.