Lý giải nguyên nhân vì sao giá của 'vua' sầu riêng Musang King tiếp tục giảm sâu

Năm 2023, sầu riêng là loại trái cây đem về nguồn thu ngoại tệ lớn cho Việt Nam. Kết quả sơ bộ 7 tháng đầu năm 2024, /chu-de/xuat-khau-sau-rieng.topic đạt trên 3,8 tỷ USD tăng 23,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nếu sầu riêng được mệnh danh là "vua" các loại quả thì sầu riêng Musang King là "vua" của các loại sầu. Sầu riêng Musang King dạng dẹt, hạt lép, cơm dẻo béo ngậy và ngọt thơm nức mũi. Quả nặng 1 - 4 kg. Vỏ có màu xanh đậm và gai rất lớn. Đặc trưng của loại này có vệt rãnh ở giữa cuống và thân, phần đáy quả thấy rõ 5 múi to và dày dặn.

Musang King có nguồn gốc từ Malaysia. Trong mấy năm trở lại đây, bên cạnh sầu đông lạnh, Musang King còn có loại nguyên trái được trồng tại Việt Nam. Loại quả này đã được người dân khu vực Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long trồng thử nghiệm và cho trái 4 năm nay. Trong đó, Tây Nguyên là vùng trồng sầu riêng lớn nhất cả nước.

Ở các vùng trồng như Đắk Lắk, giá thu mua sỉ sầu riêng Musang King loại A (từ 1.6 kg – 3.5 kg) chỉ dừng ở mức 86.000 – 92.000 đồng/kg, giảm khoảng 50%. Hàng loại B (1,3 kg – 4 kg) giá thu mua từ 65.000 – 70.000 đồng/kg.

Mức giá thu mua này thậm chí còn thấp hơn sầu riêng Monthong (hay còn gọi sầu riêng Thái).

Thời điểm mới du nhập vào Việt Nam, mỗi kg cơm sầu riêng Musang King đông lạnh có giá dao động từ 1,4-1,8 triệu đồng, gấp nhiều lần so với các loại sầu riêng nội địa. Dù giá cao, loại sầu riêng nổi tiếng này vẫn được săn lùng ráo riết nhưng không phải lúc nào cũng có hàng.

Nhưng sau một thời gian, giá của Musang King bắt đầu có xu hướng giảm dần, tuy vậy vẫn ở mức cao. Mỗi kg sầu chín rụng có giá 800.000 - 900.000 đồng, khiến nhiều người phải suy nghĩ trước khi quyết định mua.

Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, sầu riêng Musang King bỗng dưng trở nên phổ biến và có giá thành siêu rẻ. Tại các cửa hàng trái cây và chợ online, người tiêu dùng dễ dàng tìm mua được sầu riêng Musang King với giá chỉ từ 99.000 - 160.000 đồng/kg. Thậm chí, có nơi còn bán với giá rẻ hơn cả các loại sầu riêng phổ biến như Ri6 và Monthong.

Chủ một cửa hàng trái cây tươi ở Đại La (Hà Nội) thừa nhận, giá sầu riêng Musang King đang rẻ chưa từng có. Thời điểm này năm ngoái, loại sầu này họ nhập về với giá 455.000 đồng/kg mà còn không có hàng. Năm nay, sản lượng nhiều, nhập về bán với giá chỉ 120.000 - 150.000 đồng/kg mà lúc nào cũng sẵn có. Trong khi đó, cả sầu Ri6 và Monthong giá nguyên trái đều ở mức 170.000 đồng/kg, đắt hơn sầu Musang King .

Ở thời điểm hiện tại, loại quả này đã hết thời sốt giá, đang lao dốc mạnh. Các đầu mối rao bán hàng nguyên trái với giá chỉ 99.000 - 160.000 đồng/kg. Mức giá này đã giảm gần 3 lần so với cùng thời điểm năm ngoái, thậm chí rẻ hơn cả hàng bình dân là Ri 6 và Monthong (170.000 đồng/kg). Đây là chuyện chưa từng thấy trên thị trường.

Lý giải về việc giá sầu riêng "vua" giảm giá mạnh, một thương nhân đầu mối cho biết, Musang King trồng tại Việt Nam giá giảm mạnh do chất lượng thấp, phần thịt ngọt gắt và dễ ngán.

Đặc biệt, loại quả này khi trồng tại Việt Nam cho sản lượng thấp nhất. Đặc biệt, nếu không có kỹ thuật chăm sóc, loại này dễ bị sượng hoặc nhạt khi gặp trời mưa. Chính vì vậy, các đầu mối phải hạ giá bằng với các giống khác, thậm chí thấp hơn nếu mẫu mã kém.

Khi được hỏi về hiện tượng trên, người bán cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự sụt giá mạnh của sầu riêng Musang King. Đầu tiên là do nguồn cung ngày càng dồi dào. Nhiều nhà vườn đã thành công trong việc trồng và nhân giống sầu Musang King, giúp tăng sản lượng và ổn định nguồn cung.

Thứ hai là do sự cạnh tranh giữa các nhà vườn và các đơn vị phân phối. Cuối cùng, việc xuất hiện nhiều vườn sầu Musang King trên khắp cả nước đã góp phần đa dạng hóa nguồn cung và giảm giá thành sản phẩm.

Nguồn cung Musang King năm nay dồi dào nên giá hạ nhiệt mạnh. Những năm trước, mỗi chuyến hàng họ chỉ nhập về được vài chục kg hoặc gần 1 tạ. Năm nay, có thể nhập vài tạ hoặc cả tấn mỗi lần.

Trước thực trạng loại sầu riêng từng được coi là đắt nhất thế giới hiện rớt giá sâu, ông Vũ Đức Côn - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Đắk Lắk cho rằng diện tích trồng Musang King tại Việt Nam rất nhỏ, chủ yếu tự phát, khó liên kết đầu ra. Giống sầu riêng này thu hoạch tốt nhất từ năm thứ 10, trong khi tại Việt Nam cây chủ yếu 4 - 7 năm đã bán thương phẩm, nên chất lượng chưa ổn định.

Musang King là loại sầu riêng cao cấp của Malaysia, là giống khó trồng, nên phải được canh tác riêng, mới có năng suất ổn định. Do đó, theo ông Côn, cần nghiên cứu các vùng đất có điều kiện thuận lợi để trồng Musang King. Từ đó, nhà chức trách hướng dẫn, dự báo và quy hoạch vùng trồng, tối ưu quản lý sản xuất và tiêu thụ.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cũng nhìn nhận, hiện nay kỹ thuật trồng và chăm sóc sầu riêng Musang King của nông dân chưa cao bằng Malaysia, dẫn tới chất lượng sản phẩm không như mong đợi.

Chính vì thế các nhà vườn, doanh nghiệp có thể học hỏi và áp dụng quy trình kỹ thuật từ nước bạn, nhằm tạo ra các trái sầu riêng chất lượng cao, đa dạng sản phẩm trên thị trường.

Ở góc độ nghiên cứu thị trường, ông Nguyên cũng nhìn nhận ngành sầu riêng vẫn còn nhiều dư địa, do đó khi quy trình được nâng cao, có vùng canh tác phù hợp thì Musang King hay Black Thorn vẫn có nhiều cơ hội về thị trường.

Hiện tại, nguồn hàng sầu riêng Musang King thời điểm này đang dồi dào nên phải giảm giá liên tục để đẩy hàng. Cộng vào đó, giữa tháng 7 vừa qua, do ảnh hưởng của thời tiết mưa nhiều nên cơm sầu Musang King bị lỗi, chất lượng không được tốt nên giá cũng giảm.

Với việc sầu riêng Musang King giảm giá sâu, khách hàng có nhiều cơ hội để thưởng thức vua của các loại sầu này với giá cả phải chăng. Nhưng để đảm bảo chất lượng sản phẩm, người tiêu dùng được khuyến cáo nên chọn mua sầu riêng tại các cửa hàng uy tín và có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.