Khuyến khích, huy động nguồn lực xã hội để phát triển công nghiệp điện ảnh

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 9, ngày 22/3, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi).

Báo cáo một số vấn đề về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi), Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ, quy định về chính sách Nhà nước tại dự thảo Luật được xây dựng và chỉnh lý trên cơ sở kế thừa Luật hiện hành và yêu cầu thực tế. Bên cạnh việc đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, rất cần có các chính sách khuyến khích, huy động nguồn lực xã hội để phát triển công nghiệp điện ảnh.

Về sản xuất phim sử dụng ngân sách Nhà nước, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục cho biết, quy định các hình thức sản xuất phim sử dụng ngân sách Nhà nước bao gồm giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu; giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung về giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu đối với phim sản xuất sử dụng ngân sách Nhà nước và quy trình lựa chọn dự án sản xuất phim.

Về phổ biến phim trên không gian mạng, Thường trực Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục đồng tình việc quy định thống nhất tại dự thảo Luật về thực hiện “hậu kiểm” đối với phim phổ biến trên không gian mạng; đồng thời, bổ sung quy định cụ thể hơn về trách nhiệm, biện pháp tăng cường quản lý, ngăn chặn, xử lý vi phạm đối với tổ chức, cá nhân phổ biến phim trên không gian mạng.

Liên quan đến Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh qua thảo luận tại Quốc hội, nhiều ý kiến đề nghị không quy định quỹ này. Vì quy định như dự thảo luật chưa bảo đảm tính thống nhất với quy định tại khoản 11 Điều 8 Luật Ngân sách nhà nước; Nghị quyết 23/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội yêu cầu Chính phủ rà soát, sắp xếp lại các quỹ có nguồn thu, nhiệm vụ chi trùng với ngân sách Nhà nước hoặc không còn phù hợp.

Theo ông Nguyễn Đắc Vinh, Luật Điện ảnh năm 2006 quy định về Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh nhưng đến nay vẫn chưa thành lập được do chưa xác định được nguồn thu ổn định để đảm bảo hoạt động của Quỹ. Dự thảo Luật và các nội dung giải trình về thành lập Quỹ được nêu trong Tờ trình của Chính phủ tại kỳ họp thứ 2 chưa giải quyết được các bất cập nêu trên.

Do vậy, đề nghị bỏ quy định bổ sung chính sách khuyến khích hoạt động thành lập quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh quy định tại dự thảo luật. “Tuy nhiên do cơ quan soạn thảo đề nghị giữ như dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 2, nên Thường trực Ủy ban thẩm tra trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến 2 phương án bỏ hoặc giữ quỹ này” - ông Nguyễn Đắc Vinh cho hay.

Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cho biết, ngân sách không cấp kinh phí cho các quỹ ngoài ngân sách, nên cần bỏ quy định Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho rằng, điện ảnh là một ngành công nghiệp mang tính rủi ro cao, khó thu hút đầu tư. Vì vậy, không nên quá băn khoăn là nhiệm vụ chi của Quỹ trùng với nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước, vì nhiệm vụ này chỉ quy định chính sách của Nhà nước đối với việc hỗ trợ làm phim phục vụ nhiệm vụ chính trị, bao gồm một một số đề tài như phim thiếu nhi, phim về lịch sử, phim về đồng bào miền núi. "Trong khi đó, mục đích Quỹ là bổ sung sự hỗ trợ đến đối tượng chưa được hưởng lợi từ chính sách hỗ trợ phát triển điện ảnh của Nhà nước" - ông Nguyễn Văn Hùng nêu.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, khi xem phim nước ngoài thì một số bộ phim ngay từ đầu tiên đã nói rõ là bộ phim này được tài trợ bằng Quỹ Phát triển điện ảnh. Do vậy, nên rà soát lại xem kinh nghiệm thế giới làm thế nào và ở Việt Nam vì sao có quy định rồi mà không làm được thì Quốc hội mới có cơ sở để quyết định.

Nhấn mạnh quan điểm của Đảng là văn hoá đặt ngang tầm với kinh tế và chính trị, tuy nhiên kinh đầu tư cho lĩnh vực văn hoá còn khiêm tốn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị trong dự án Luật cần thể hiện được sự quan tâm, đầu tư, hỗ trợ cho ngành điện ảnh, đây là một minh chứng để quán triệt thể hiện quan điểm của Đảng, Nhà nước đối với phát triển văn hóa, cụ thể là ngành điện ảnh.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh thông tin thêm, nhiều đại biểu Quốc hội có ý kiến nếu ủng hộ phát triển phim điện ảnh Việt Nam thì phải ưu tiên bố trí “giờ vàng”. Tuy nhiên, trong quy định dự thảo chỉ nêu chung chung, không rõ chính sách.

Từ thực trạng hiện nay khi xem phim thì quảng cáo quá nhiều, quá dày, ông Thanh đặt vấn đề có cần thiết phải quy định hay không bởi cử tri phản ánh bộ phim chỉ có khoảng 1 tiếng nhưng chỉ mấy phút lại có quảng cáo, quảng cáo lại dài. Ông Thanh đề nghị, trong Luật điện ảnh cần quy định vấn đề quảng cáo này. Mặc dù trong Luật quảng cáo đã có quy định rồi nhưng cần cụ thể và chi tiết hơn.