Không để “lọt” doanh nghiệp có dấu hiệu sai phạm

Ảnh minh họa

Tuy nhiên, vấn đề mà dư luận quan tâm, đó là nhiều “ông lớn”, có dấu hiệu chuyển giá như: Coca Cola Việt Nam, Pepsi, Nestlé, Nike, Adidas… không được nhắc tới trong đợt thanh tra này.

Đơn cử, trường hợp của Công ty Coca Cola Việt Nam từng bị Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh xếp vào vị trí số 1 trong danh sách DN nghi vấn có dấu hiệu chuyển giá do liên tục kê khai lỗ trong nhiều năm.Từ năm 2012 trở về trước, công ty này liên tục kê khai số lỗ khủng, nhưng đến năm 2013 bắt đầu kê khai lãi. Theo đó, năm 2013, Công ty Coca Cola lãi 150 tỷ đồng và tiếp tục lãi 350 tỷ đồng trong năm 2014. Tuy nhiên, do DN được chuyển lỗ trong vòng 5 năm nên đến nay, DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) này vẫn chưa đóng một đồng thuế thu nhập DN nào.

Trường hợp khác, Công ty Nestlé Việt Nam “dính” nghi án gian lận thuế và chuyển giá từ năm 2013. Theo con số được đưa ra trong một báo cáo của Ban quản lý Khu công nghiệp tỉnh Đồng Nai gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính lũy kế từ khi thành lập (năm 1995) đến năm 2014, Nestlé Việt Nam đang thua lỗ hơn 30,8 triệu USD, chiếm 20% vốn góp chủ sở hữu. Thế nhưng, ngày 18/3 vừa qua, Nestlé Việt Nam đã khởi công nhà máy thứ 6 tại Việt Nam (Khu công nghiệp Thăng Long II, vốn đầu tư 70 triệu USD). Đáng chú ý, trong 20 năm qua, công ty đã tăng đáng kể khoản vốn đầu tư tại Việt Nam, từ 24 triệu USD (1995) lên 520 triệu USD (2016).

Nhìn vào sự tăng trưởng ngoạn mục trên, có thể thấy rằng, khoản nộp ngân sách hơn 350 tỷ đồng tiền thuế thu nhập DN của Nestlé Việt Nam (công bố tháng 7/2014 nhân dịp DN này vinh dự nhận bằng khen của Tổng cục Thuế vì “thành tích chấp hành tốt chính sách thuế 2013”) vẫn chưa thấm vào đâu.

Qua hai trường hợp trên, nhiều người đặt câu hỏi: Phải chăng có “đặc cách” trong việc thanh tra thuế?.

Liên quan đến vấn đề này, Luật sư Hoàng Văn Sơn - Trưởng Văn phòng Luật sư VNC (Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh)- cho rằng, một số DN được ưu tiên chọn thanh tra thuế do đã hoặc đang tiến hành hoạt động mua bán, sáp nhập (M&A). Thực tế, DN FDI khi M&A thường đàm phán ở nước ngoài nên cơ quan thuế khó phát hiện lỗ hổng về thuế. Do đó, khi có thông tin DN tiến hành M&A, cơ quan thuế cần nhanh chóng vào cuộc.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Lê Xuân Dương - Phó Cục trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh - cho biết: Cục Thuế thành phố đã thành lập Phòng Thanh tra giá chuyển nhượng, chuyên trách việc thanh tra giá chuyển nhượng, nghiên cứu dấu hiệu chuyển giá đang được DN sử dụng tại Việt Nam. “Những DN lớn, có dấu hiệu chuyển giá như Coca Cola Việt Nam, thẩm quyền thuộc Tổng cục Thuế, chúng tôi chỉ thanh tra những DN quy mô nhỏ”- ông Lê Xuân Dương nhấn mạnh.

Trước thực tế trên, một số chuyên gia kinh tế cho rằng, nếu cơ quan thuế có đủ nguồn lực, nên tiến hành thanh tra trên diện rộng DN có dấu hiệu chuyển giá, đặc biệt đối với DN FDI. Làm được điều này, không chỉ góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng mà còn góp phần tránh thất thoát ngân sách nhà nước.