Hà Nội: Xử lý 2.295 vụ việc gian lận thương mại trong tháng 10 năm 2024

Theo báo cáo từ Ban Chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội, trong tháng 10/2024, các lực lượng chức năng trên địa bàn đã xử lý 2.295 vụ việc liên quan đến hàng cấm, hàng lậu, hàng giả, và gian lận thương mại, thu nộp ngân sách nhà nước hơn 294,3 tỷ đồng. Dù đạt được kết quả đáng khích lệ, nhưng tình hình vẫn rất phức tạp.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội, ông Dương Mạnh Hùng, chia sẻ rằng, các đối tượng buôn lậu thường lợi dụng hình thức giấu hàng trong kho ngoại thành, sử dụng kho tại nhà riêng hoặc chung cư cao cấp để tránh bị phát hiện. Thậm chí, hàng hóa lậu, hàng giả còn được vận chuyển lẫn trong hàng hóa hợp pháp hoặc sử dụng hình thức giao dịch qua các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới. Việc chuyển hàng qua đường bưu chính, dịch vụ chuyển phát nhanh cũng trở thành một thách thức lớn khi có tới 500 doanh nghiệp vận chuyển bưu chính tại Hà Nội, nhưng không chịu trách nhiệm về nguồn gốc hàng hóa.

Phó Phòng PC03, ông Đỗ Thế Thắng, cho biết thêm, sự bùng nổ của thương mại điện tử và mạng xã hội đã trở thành "mảnh đất màu mỡ" cho buôn lậu và kinh doanh hàng giả. Các đối tượng thường tổ chức livestream bán hàng ở một địa điểm, trong khi kho chứa hàng lại ở nơi khác, gây khó khăn cho các lực lượng chức năng trong việc truy vết và xử lý.

Ngoài ra, Cục Hải quan Hà Nội ghi nhận hiện tượng một số công ty sử dụng pháp nhân không hợp pháp, giả mạo thông tin để nhập khẩu trái phép các mặt hàng kinh doanh có điều kiện, điển hình là hóa chất. Điều này không chỉ làm thất thoát nguồn thu thuế mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường kinh doanh lành mạnh.

Các chuyên gia kinh tế nhận định rằng, từ nay đến Tết Nguyên đán, hoạt động buôn lậu và sản xuất hàng giả sẽ còn gia tăng do nhu cầu tiêu dùng cao. Để ứng phó, các lực lượng chức năng đã đồng loạt triển khai các biện pháp kiểm tra, kiểm soát tại những điểm nóng như chợ Đồng Xuân, chợ Ninh Hiệp, ga Yên Viên, các bến xe và sân bay.

Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội, ông Chu Xuân Kiên, nhấn mạnh sự phối hợp liên ngành giữa các đơn vị như Công an, Cục Hải quan, Cục Thuế và các sở, ngành liên quan nhằm phát hiện và xử lý triệt để vi phạm. Đợt cao điểm này, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu có nhu cầu cao dịp Tết như thực phẩm, đồ uống, hàng điện tử, đồ gia dụng, dược phẩm, mỹ phẩm và năng lượng.

Dù các biện pháp kiểm soát đã được tăng cường, nhưng vẫn tồn tại nhiều khó khăn. Phó trưởng Ban Chỉ đạo 389, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chỉ ra rằng, chế tài xử phạt hiện nay còn thiếu sức răn đe. Ví dụ, hành vi buôn bán hàng hóa nhập lậu trị giá từ 10-20 triệu đồng chỉ bị xử phạt 4-6 triệu đồng, trong khi lợi nhuận bất chính thu được thường lớn gấp 3-4 lần giá trị hàng hóa.

Ngoài ra, quy định pháp luật chưa theo kịp thực tiễn cũng là một rào cản lớn. Một số trường hợp hàng hóa giả mạo xuất xứ hoặc không rõ nguồn gốc không thể xử lý triệt để do khó xác định chủ sở hữu thương hiệu hoặc không có mẫu chính hãng để đối chiếu.

Để nâng cao hiệu quả ngăn chặn, ông Đỗ Thế Thắng kiến nghị các bộ, ngành cần sửa đổi quy định liên quan đến hóa đơn, chứng từ hàng hóa. Theo đó, hàng hóa có nguồn gốc nước ngoài phải có hóa đơn nhập khẩu rõ ràng, không chấp nhận hóa đơn nội địa thông thường. Bên cạnh đó, cần thống nhất quy định xác định hàng giả khi không thể truy xuất chủ sở hữu thương hiệu.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, ông Nguyễn Mạnh Quyền, yêu cầu lực lượng chức năng tăng cường quản lý thị trường, kiểm tra các tuyến giao thông, kho hàng, chợ đầu mối, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Mục tiêu là bảo đảm sự ổn định của thị trường, đáp ứng đủ nhu cầu hàng hóa thiết yếu dịp lễ, Tết.

Nhìn chung, việc đấu tranh chống buôn lậu và hàng giả không chỉ cần sự nỗ lực từ các cơ quan chức năng mà còn đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành và sự đồng hành của người dân trong việc nâng cao nhận thức và nói không với hàng hóa không rõ nguồn gốc. Chỉ khi đó, thị trường mới thực sự ổn định và lành mạnh trong giai đoạn cao điểm cuối năm.