Giữ vững chuỗi liên kết cho hàng Việt

Tích cực kết nối cung cầu hàng Việt

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh, từ cuối tháng 4/2021 đến nay, làn sóng dịch Covid-19 lần thứ tư đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh nghiệp, đời sống của nhân dân, chuỗi cung ứng sản xuất và phân phối hàng Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là khoảng thời gian đặc biệt khi chúng ta chứng kiến sức sống mãnh liệt của hàng Việt và vai trò vô cùng quan trọng của thị trường trong nước đối với nền kinh tế.

“Khi thế giới phải phong tỏa vì dịch bệnh, nguồn cung và nhu cầu bị gián đoạn, nhiều chỉ số kinh tế sụt giảm so với cùng kỳ thì thị trường trong nước nổi lên như một bức tường thành vững chắc, bảo vệ nền kinh tế khỏi những biến động từ bên ngoài. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 11 tháng đầu năm tuy giảm 8,7% so với cùng kỳ năm trước, do các dịch vụ du lịch, hàng không trên toàn cầu bị đình trệ, nhưng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tháng 11 đã tăng 6,2% so với tháng trước. Chúng ta đã thành công khi nguồn cung hàng hóa thiết yếu không bị gián đoạn và kiểm soát được giá cả trên thị trường, ngay cả ở Bắc Ninh, Bắc Giang, TP. Hồ Chí Minh và một số tỉnh phía Nam trong thời gian thực hiện Chỉ thị 16 và 16+” – Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định.

Bên cạnh đó, chỉ số sản xuất công nghiệp trong tháng 11 tiếp tục khởi sắc khi các địa phương trên cả nước thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, với mức tăng 5,5% so với tháng trước và tăng 5,6% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 11 tháng năm 2021, tăng 3,6% so với cùng kỳ năm 2020. Đây là kết quả tích cực trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp.

Lý giải về nguyên nhân dẫn đến kết quả này, bà Lê Việt Nga – Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước – Bộ Công Thương khẳng định, một trong những giải pháp quan trọng là đẩy mạnh liên kết. Cụ thể, ngay trong giai đoạn khó khăn nhất do dịch Covid-19, Bộ Công Thương đã triển khai hàng loạt các biện pháp bảo đảm nguồn cung, hỗ trợ lưu thông, phân phối hàng hoá để đáp ứng nhu cầu cơ bản của người dân và doanh nghiệp, hợp tác xã. Đặc biệt, việc triển khai Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” bền bỉ, liên tục trong hơn 11 năm qua là một trong những giải pháp quan trọng hỗ trợ và làm tăng cường thêm các mối liên kết này.

Theo đó, ngay trong giai đoạn khó khăn, giải pháp đầu tiên được Bộ Công Thương đẩy mạnh triển khai là tăng cường mối liên kết giữa cơ quan quản lý nhà nước với nhau thông qua công tác chỉ đạo, phối hợp tổ chức các chương trình bình ổn thị trường, kết nối cung cầu, xúc tiến thương mại, bảo đảm chuỗi cung ứng hàng hóa thiết yếu phục vụ nhu cầu của gần 100 triệu người dân và hàng trăm ngàn doanh nghiệp.

Đồng thời, mở rộng liên kết giữa cơ quan quản lý nhà nước trung ương và địa phương. Từ khi bắt đầu đợt dịch thứ 4 đến nay, Bộ Công Thương đã có hơn 60 văn bản chỉ đạo các địa phương tập trung vào các vấn đề như đề nghị địa phương, doanh nghiệp tăng cường dự trữ, đảm bảo cung ứng hàng hóa, dịch vụ thiết yếu; Tạo điều kiện thuận lợi trong vận chuyển, lưu thông hàng hóa; Duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh trong điều kiện phòng chống dịch Covid-19 và Xúc tiến thương mại, hỗ trợ xuất nhập khẩu, logistics và tăng cường quản lý thị trường.

Bộ Công Thương cũng như các Bộ, ngành khác (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Thông tin và truyền thông, Bộ Văn hóa thể thao và du lịch...) đã tổ chức các chương trình kết nối, tiêu thụ sản phẩm giữa nhà cung ứng địa phương với hệ thống phân phối, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu và các tổ chức XTTM theo vùng và các nhóm sản phẩm tiềm năng thông qua nhiều hình thức như trực tuyến, ứng dụng môi trường số hoặc trực tiếp nếu dịch bệnh được kiểm soát.

Bộ Công Thương cũng đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành như Bộ Y tế, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Thông tin và Truyền thông... liên tục có các văn bản hướng dẫn, đề nghị gửi các địa phương nhằm giảm bớt khó khăn cho người dân, doanh nghiệp khi vận chuyển hàng hóa qua các chốt kiểm dịch nhằm điều phối cung ứng hàng hóa thiết yếu cho thị trường, kịp thời xử lý các khó khăn trong lưu chuyển hàng hóa nhằm không làm đứt gẫy chuỗi cung ứng hàng hóa thiết yếu trong lúc dịch bệnh căng thẳng.

Cũng nhằm đẩy mạnh mối liên kết, thời gian qua, các cơ quan chức năng đã tăng cường liên kết giữa cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, từ đó góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Mối liên kết giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp cũng được đẩy mạnh thông qua tăng cường sử dụng sản phẩm của nhau, tham gia vào chuỗi cung ứng hàng hóa.

Mặt khác, mối liên kết giữa doanh nghiệp với các hợp tác xã cũng được duy trì, từ đó hỗ trợ người sản xuất và lưu thông, phân phối hàng hóa, đặc biệt là nông sản. Các cơ quan quản lý nhà nước với tổ chức chính trị, xã hội, như Hội Nông dân, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam… cũng tăng cường kết nối nhằm tìm ra tiếng nói chung với người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt, sự liên kết giữa các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và truyền thông đã được triển khai nhằm thông tin kịp thời, nhanh chóng các chương trình, định hướng của Đảng và Chính phủ trong quá trình phòng, chống dịch đến rộng rãi người dân.

Ngay thời điểm này, để chuẩn bị hàng hóa cho giai đoạn cuối năm, các địa phương cũng tích cực liên kết với nhau nhằm đảm bảo nguồn cung ứng hàng hóa cho dịp cuối năm. Đơn cử, ngày 02/12/2021, UBND TP. Hồ Chí Minh đã phối hợp với các tỉnh, thành trên cả nước tổ chức Hội nghị kết nối cung – cầu giữa thành phố với các tỉnh, thành năm 2021. Ngành nông nghiệp Hà Nội cũng đã và đang chủ động đẩy mạnh phối hợp với các địa phương, kết nối với các doanh nghiệp, hợp tác xã trong tiêu thụ nông sản, thực phẩm… bảo đảm nguồn cung cho thị trường thủ đô, góp phần quảng bá cho nông sản các vùng miền trên cả nước.

“Có thể nói, mối liên kết – bản thân nó đã là một giải pháp quan trọng, là chìa khóa quan trọng trong bất kỳ thời điểm nào, nhưng khi dịch bệnh Covid-19 đến, bùng phát nghiêm trọng hay khi chúng ta phải thích nghi với “tình hình mới” thì chiếc chìa khóa đó lại phát huy tác dụng hơn bao giờ hết, để từ đó góp phần giữ vững chuỗi cung ứng hàng hóa trong nước” – bà Lê Việt Nga khẳng định.

Doanh nghiệp vào cuộc

Về phía các doanh nghiệp, bà Phạm Thị Huân - Chủ tịch HĐQT - Tổng Giám đốc Công ty CP Ba Huân cho rằng, ngay trong giai đoạn khó khăn nhất do dịch bệnh, doanh nghiệp vẫn nỗ lực nối liền chuỗi cung ứng để cung cấp thực phẩm đầy đủ cho người dân.

“Đối với người dân vùng dịch, trứng là thực phẩm thực sự thiết yếu. Do đó, chúng tôi luôn nỗ lực để duy trì chuỗi cung ứng mặt hàng này. Đồng thời, chúng tôi thực sự biết ơn Bộ Công Thương, Bộ Giao thông Vận tải… đã luôn đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp giữ vững chuỗi cung ứng. Ngay khi chúng tôi phản ánh xe chở hàng của mình bị tắc ở đâu đó, các bộ ngành, đặc biệt là Bộ Công Thương luôn lập tức vào cuộc gỡ khó cho doanh nghiệp. Nhờ đó, chuỗi cung ứng hàng hóa của doanh nghiệp mới được thông suốt” – bà Phạm Thị Huân nhấn mạnh. Thực tế, trong thời gian giãn cách xã hội căng thẳng ở các tỉnh thành phía Nam, Ba Huân là một trong những doanh nghiệp đã làm rất tốt bài toán cung ứng hàng hóa cho khu vực này, đặc biệt là mặt hàng trứng. Sản phẩm của Ba Huân đảm bảo chất lượng, song luôn được bán với giá thấp hơn giá thị trường.

Với ngành dệt may, ông Vương Đức Anh - Chánh Văn phòng HĐQT Tập đoàn Dệt May Việt Nam chia sẻ, hai năm gần đây, ngành dệt may chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của dịch Covid-19. Đặc biệt, khi các thị trường lớn trên thế giới bắt đầucó sự phục hồi tốt, các nước phát triển có độ phủ vắc xin rộng, nhu cầu tiêu thụ dệt may tăng trưởng trở lại thì Việt Nam lại có đợt dịch bùng phát từ quý 2 đến quý 3. Dịch bệnh bùng phát ở phía Nam khiến doanh nghiệp buộc phải tạm dừng sản xuất khiến ảnh hưởng đến tốc độ giao hàng, gia tăng chi phí khi tái sản xuất trở lại.

"Đã có thời điểm, 60 nghìn lao động ngành dệt may, chiếm 40% tổng lao động tập đoàn phải nghỉ việc trong 3 tháng. Chi phí bỏ ra để duy trì sản xuất là rất lớn. Tuy nhiên, bằng các giải pháp nỗ lực duy trì sản xuất “3 tại chỗ”, giữ vững vị trí trong chuỗi cung ứng toàn cần và giữ chân người lao động, doanh thu của Vinatex đã vượt 30% trong quý 3, lợi nhuận tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2020. Với toàn ngành dệt may, năm 2021, kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 39 tỷ USD, gần tương đương với con số năm 2019” – ông Vương Đức Anh chia sẻ.

Với thị trường nội địa, dù tiêu thụ nội địa mới chiếm doanh thu nhỏ trong tổng doanh thu toàn ngành, song ngành dệt may đã và đang có sự điều chỉnh để thúc đẩy bán hàng qua các kênh trực tuyến và các sàn thương mại điện tử lớn. Đây là chiến lược giúp nâng cao doanh thu tiêu thụ trong nước, giảm phụ thuộc vào biến động thị trường bên ngoài.

“Kinh nghiệm từ sau đợt dịch vừa rồi cho thấy, việc làm chủ nguyên liệu trong nước là chìa khoá để giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và chắc chắn hơn trong bối cảnh dịch bệnh kéo dài. Do đó ngành dệt may đã có kế hoạch phát triển chuỗi sản xuất từ sợi, dệt nhuộm đến may, tiến tới là nhà cung cấp trọn gói đối với các khách hàng lớn” – ông Vương Đức Anh nhấn mạnh.

Tập trung phục hồi sản xuất

Hướng tới phát triển kinh tế, xã hội trong giai đoạn mới, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 128/NQ-CP trong đó nhấn mạnh đến khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh; chuyển hướng chiến lược phòng, chống dịch sang “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19”.

Với tinh thần đồng hành cùng các địa phương, doanh nghiệp vượt khó, Bộ Công Thương đã ban hành Chỉ thị số 12/CT-BCT về thực hiện các giải pháp cân đối cung cầu, bình ổn thị trường cuối năm 2021 và dịp tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022; đồng thời tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương hỗ trợ các doanh nghiệp, đặc biệt về các điểm nghẽn cản trở hoạt động sản xuất hiện nay.

Để duy trì chuỗi sản xuất hàng Việt Nam bền vững, thích ứng linh hoạt trong tình hình mới theo tinh thần của Nghị quyết số 128 của Chính phủ, nhất là trong những tháng cuối năm, ông Ngô Khải Hoàn, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công thương) đề nghị các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất trong tình huống dịch có thể kéo dài.

Bên cạnh đó, nhanh chóng tái tuyển dụng và đào tạo lao động, nhất là những ngành thâm dụng cao như da giày, điện tử, chế biến thực phẩm... do thời gian qua thiếu hụt, lao động chuyển dịch về quê; có chính sách linh hoạt về giờ làm thêm, kiến nghị giảm đóng phí công đoàn, trả thêm thù lao cho lao động làm việc tại chỗ, hỗ trợ giữ trẻ cho người lao động...

Các doanh nghiệp cũng cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nhà nước khi triển khai Nghị quyết số 128 của Chính phủ, có kiến nghị kịp thời về những bất cập phát sinh để tránh xảy ra tình trạng cát cứ, ách tắc lưu thông hàng hóa như vừa qua.

Cùng với đó, các cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương cũng cần thống nhất khi triển khai các chỉ đạo của Chính phủ, tránh tình trạng mỗi địa phương làm một kiểu, để đảm bảo đủ nguyên liệu cho sản xuất.

(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)