Giảm phát thải qua mô hình chiếu sáng đô thị thông minh

Để giúp các đô thị của Việt Nam tiếp cận với những công nghệ mới trong chiếu sáng đô thị thông minh, một hội nghị khoa học chiếu sáng toàn quốc với chủ đề: “Chiếu sáng vì sức khỏe cộng đồng và bảo vệ môi trường hướng tới phát thải dòng bằng “0” ở Việt Nam” vừa được diễn ra tại Hà Nội vào ngày 14/6.

Theo TS.Mai Liên Hương, Cục trưởng Cục Hạ tầng kỹ thuật, Bộ Xây dựng cho biết, trong 10 năm qua, hệ thống chiếu sáng tại các đô thị Việt Nam đã có những bước phát triển lớn. Việc chiếu sáng không những đảm bảo yêu cầu về công năng chiếu sáng mà ngày càng hiệu quả hơn về tiêu thụ năng lượng. Tuy nhiên, hiện tại nhiều yếu tố mới đặt ra yêu cầu nâng cao hiệu quả tiêu thụ năng lượng, giảm phát thải hơn nữa tại các đô thị”.

“Hiện ADB đang hỗ trợ Việt Nam thông qua dự án “Chiếu sáng đô thị thông minh và hiệu quả năng lượng nhằm phát thải ròng bằng “0“ tại Việt Nam”, điều này sẽ góp phần thúc đẩy quản lý hạ tầng kỹ thuật đô thị thông minh, hệ thống chiếu sáng đô thị thông minh và hiệu quả, từ đó góp phần hướng tới cam kết net-zero của Việt Nam”, TS Mai Liên Hương chia sẻ

Trong khi đó, vấn đề ô nhiễm ánh sáng đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nước. Sử dụng ánh sáng trang trí quá mức, lạm dụng ánh sáng thiếu kiểm soát tại các tòa nhà cao tầng, các trung tâm thương mại dịch vụ, các tấm biển quảng cáo, tại các khu vực công cộng hoặc ngay trên đường phố…. khiến cho bầu trời ban đêm quá sáng, mang lại cảm giác khó chịu và chói mắt, nhiễu loạn thị giác làm cho khả năng phân biệt các thông tin quan trọng bị giảm sút dẫn đến tai nạn, mất an ninh, an toàn, lãng phí điện năng, nguy cơ cháy nổ…. .

Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Tiến- Chủ tịch Hội Chiếu sáng Việt Nam, ngoài ảnh hưởng của ô nhiễm ánh sáng, các phát thải từ việc thu gom, xử lý các vật tư, thiết bị và sản phẩm chiếu sáng thải bỏ cũng là vấn đề phải được quan tâm. Vấn đề thu gom, phân loại ra sao, tái chế, tái xử dụng như thế nào đặc biệt công nghệ xử lý nào sẽ được áp dụng cần có những giải pháp thật cụ thể.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Hồng Tiến chia sẻ: “Việt Nam đang là quốc gia đang phát triển, quá trình đô thị gia tăng rất nhanh, kéo theo việc phát triển hạ tầng chiếu sang đô thị nói riêng và chiếu sáng trong các lĩnh vực xã hội. Vấn đề đặt ra là chiếu sáng như thế nào để đảm bảo sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường và sức khỏe của cộng đồng.

Thời gian qua, một số dự án thí điểm cải tạo chiếu sáng đô thị thông minh được thực hiện đã đem lại kết quả đáng khích lệ. Điển hình là dự án chiếu sáng đô thị thông minh thí điểm tại thành phố Hội An (tỉnh Quảng Nam). Theo đó, hệ thống đèn chiếu sáng công cộng tại một số tuyến phố chính ở Hội An đã được thay thế bằng các đèn LED 80W thông minh, điều chỉnh độ sáng chủ động. Hiệu quả đem lại ước tính tiết kiệm 43.59 MWh mỗi năm.

Chia sẻ về các mô hình thí điểm này, TS Mai Liên Hương cũng cho biết: “Trong thời gian qua ADB phối hợp với Cục Hạ tầng kĩ thuật tổ chức triển khai thực hiện dự án “Chiếu sáng thông minh và hiệu quả (SELP)” bước đầu kết quả của dự án đã được đánh giá cao tại Bộ Xây dựng và các địa phương tham gia dự án. Ngoài ra Bộ Xây dựng cũng đang tiến hành rà soát các quy định của pháp luật và liên quan đến quản lý hoạt động chiếu sáng trong thời gian tới. Hy vọng Dự án thành công và những quy định quản lý được đổi mới sẽ thúc đẩy ngành Chiếu sáng Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới”.

Đại diện Ngân hàng ADB, bà Hyunjung Lee – GĐ Dự án chiếu sáng đô thị thông minh và hiệu quả năng lượng nhằm phát thải ròng bằng 0 tại VN cho biết, ADB đang nỗ lực hỗ trợ các nước thành viên, trong đó có Việt Nam, nhằm tăng cường các giải pháp tài chính thực hiện mục tiêu ứng phó biến đổi khí hậu, giảm phát thải. “ADB sẵn sàng hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng của Việt Nam, các mục tiêu và hoạt động chính của dự án “Thành phố thông minh và hiệu quả năng lượng” có thể đóng vai trò là mô hình cho những dự án năng lượng và khí hậu tiếp theo nhằm góp phần vào mục tiêu không phát thải carbon của Việt Nam vào năm 2050”, bà Lee khẳng định.

Với gần 20 bài tham luận của các diễn giả trong nước và quốc tế, của đại diện từ Bộ Công nghiệp và Thương mại Nhật Bản, Bộ Xây dựng, các Hội nghề nghiệp cùng các nhà khoa học và doanh nghiệp chiếu sáng đầu ngành, tập trung vào 6 nhóm các công nghệ chiếu sáng, kinh nghiệm, giải pháp,… các bài học kinh nghiệm sẽ làm rõ hơn thực trạng và đề xuất được các giải pháp có tính khả thi có liên quan đến chủ đề của Hội nghị, phấn đầu thực hiện tốt hơn cam kết của Thủ tướng Chính phủ hướng tới phát thải dòng bằng “0” ở Việt Nam vào năm 2050.