EU muốn nâng cấp quan hệ với Việt Nam lên Đối tác chiến lược toàn diện

Ngày 30/7, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã có buổi hội đàm với Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), Đại diện cấp cao Liên minh châu Âu (EU) về chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell Fontelles. Ngay sau hội đàm, hai nhà lãnh đạo đã có cuộc gặp gỡ, trao đổi thông tin với báo chí.

Tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và ông Josep Borrell Fontelles cùng khẳng định, hai bên vừa có cuộc hội đàm rất thành công trên tinh thần trao đổi thẳng thắn, cởi mở, xây dựng và tin cậy lẫn nhau.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn trân trọng cảm ơn ông Josep Borrell Fontelles đã thay mặt EU đến Việt Nam tham dự Lễ Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng như về chuyến thăm chính thức này, thể hiện sự coi trọng của EU và cá nhân Ngài Josep Borrell Fontelles đối với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Việt Nam.

Phó Chủ tịch EC, Đại diện cấp cao EU về chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell Fontelles bày tỏ lời chia buồn sâu sắc tới nhân dân Việt Nam về sự ra đi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đồng thời nhấn mạnh Tổng Bí thư đã góp phần quan trọng vào việc củng cố vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế và góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ Việt Nam với EU.

Hai bên bày tỏ hài lòng trước những bước phát triển rất tích cực của quan hệ Việt Nam - EU, đặc biệt về chính trị - ngoại giao, thương mại - đầu tư, quốc phòng - an ninh, hợp tác phát triển, tư pháp, nông nghiệp... Trao đổi đoàn và tiếp xúc các cấp, nhất là cấp cao được tăng cường, góp phần gia tăng tin cậy chính trị, thúc đẩy hợp tác trên tất cả các lĩnh vực.

Hiện hai bên đang triển khai hiệu quả 4 thỏa thuận hợp tác, 8 cơ chế đối thoại, Việt Nam là nước ASEAN đầu tiên có tất cả các trụ cột hợp tác về chính trị, kinh tế, quốc phòng - an ninh với EU.

EU là nhà cung cấp viện trợ không hoàn lại lớn nhất, một trong những đối tác thương mại - đầu tư quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), sau gần 4 năm thực thi đã giúp trao đổi thương mại hai bên tăng trưởng tích cực.

EU hiện là đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam với kim ngạch hai chiều năm 2023 đạt 58,5 tỷ USD, riêng 6 tháng đầu năm 2024 đạt 24,7 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ 2023; là nhà đầu tư lớn thứ 5 với tổng FDI lũy kế tại Việt Nam gần 30 tỷ USD. Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 16 của EU và lớn nhất trong ASEAN.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, Việt Nam đánh giá cao sự hỗ trợ của EU trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng của Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng đề nghị EU tiếp tục duy trì ODA cho Việt Nam thông qua các kênh hợp tác song phương, đa phương và các chương trình hợp tác với khu vực, tập trung vào các lĩnh vực có ý nghĩa quan trọng đối với Việt Nam trong tiến trình phát triển bền vững và hội nhập quốc tế như: tăng cường năng lực quản trị công, kinh tế xanh, số và tuần hoàn, phát triển nghề cá bền vững; tiếp tục phối hợp chặt chẽ triển khai hiệu quả EVFTA.

Cùng với đó, Bộ trưởng Ngoại giao cũng đề nghị EU sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU với xuất khẩu hải sản ở Việt Nam, thúc đẩy các nước thành viên EU còn lại sớm phê chuẩn Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA); đề nghị EU hỗ trợ tối đa tài chính, công nghệ, đào tạo nhân lực để Việt Nam triển khai hiệu quả Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), hỗ trợ Việt Nam thiết lập thị trường chứng chỉ carbon có kết nối với thị trường quốc tế và triển khai các dự án hydrogen xanh.

Phó Chủ tịch EC, Đại diện cấp cao EU về chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell Fontelles khẳng định ủng hộ cam kết của Việt Nam để đạt được lượng khí thải ròng bằng không vào năm 2050 thông qua Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP).

Đồng thời, ông Josep Borrell Fontelles nhấn mạnh, điều quan trọng bây giờ là đẩy nhanh quá trình bằng cách xác định mức độ ưu tiên các dự án và cải cách thể chế.

Về phương hướng hợp tác trong thời gian tới, hai bên nhất trí thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc trên tất cả các kênh, các cấp, đặc biệt nhân dịp hai bên kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2025; phối hợp khai thác tốt các cơ chế hợp tác hiện có nhằm trao đổi, tháo gỡ vướng mắc, đề xuất các hợp tác mới; tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ, môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, đào tạo nguồn nhân lực, phát triển bền vững, gìn giữ hòa bình trong khuôn khổ Liên hợp quốc, khắc phục hậu quả chiến tranh, phòng chống tội phạm, cùng đóng góp vào việc bảo đảm hòa bình, ổn định ở khu vực và trên thế giới.

Việt Nam hoan nghênh EU đóng vai trò tích cực tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thông qua việc triển khai một số chiến lược, sáng kiến hợp tác và sẵn sàng làm cầu nối thúc đẩy hợp tác của EU với khu vực.

Thời gian qua, Việt Nam đã tích cực hợp tác trong khuôn khổ sáng kiến Cửa ngõ toàn cầu của EU, góp phần thúc đẩy kết nối hạ tầng, thương mại - đầu tư, chuyển đổi năng lượng… Thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục xem xét tham gia các chương trình, dự án trong khuôn khổ Cửa ngõ toàn cầu phù hợp các ưu tiên, năng lực và thực tiễn của Việt Nam.

Việt Nam ủng hộ tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-EU, đánh giá cao triển vọng hợp tác giữa hai bên, trong đó có việc triển khai Kế hoạch hành động ASEAN-EU giai đoạn 2023-2027 nhằm đóng góp tích cực, hiệu quả cho nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN và phục vụ tốt hơn lợi ích của hai bên.

Hai bên cũng đã trao đổi về một số vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có tình hình Biển Đông thời gian qua diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ đối với hòa bình, ổn định ở khu vực, ảnh hưởng đến lợi ích chung của cộng đồng quốc tế.

Việt Nam đánh giá cao vai trò và đóng góp tích cực của EU nhằm duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác, bảo đảm tự do hàng hải, hàng không và trật tự trên biển dựa trên luật pháp quốc tế tại Biển Đông.

Ông Borrell bày tỏ mong muốn chuyến thăm lần này sẽ khởi động quá trình nâng cấp quan hệ Việt Nam - EU, hy vọng hai bên sẽ có những nỗ lực, hợp tác, trao đổi để xúc tiến nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện trong thời gian tới.