Doanh nghiệp có thể đấu thầu mua điện trực tiếp từ nhà máy điện năng lượng tái tạo

Các doanh nghiệp có thể mua điện trực tiếp từ các dự án điện năng lượng tái tạo

Chính sách mới này sẽ cho phép các doanh nghiệp tại Việt Nam có cơ hội được mua điện trực tiếp từ các công ty tư nhân sản xuất năng lượng tái tạo để đáp ứng các cam kết bền vững toàn cầu về sử dụng năng lượng sạch, đồng thời đảm bảo nguồn năng lượng dài hạn và hiệu quả về mặt chi phí trong hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.

Đối với các nhà đầu tư, cam kết mua điện của khách hàng với giá mua được thỏa thuận trực tiếp trong thời gian dài (10-20 năm) sẽ giúp dự báo chính xác hơn dòng tiền trong dài hạn. Điều này giúp các nhà đầu tư tăng khả năng tiếp cận các nguồn vốn vay tin cậy và có chi phí thấp để phát triển dự án.

Về phía Chính phủ Việt Nam, cơ chế mua bán điện trực tiếp sẽ giúp thu hút đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vào việc phát triển năng lượng tái tạo, trong bối cảnh ngày càng nhiều những doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt là những tập đoàn lớn tại Việt Nam hướng tới việc cam kết sử dụng năng lượng sạch. Đây cũng là một cơ chế thể hiện cam kết của Việt nam trong việc giảm phát thải khí CO2, đồng thời giúp giảm thiểu sức ép hỗ trợ giá đối với các nguồn năng lượng tái tạo bằng cách chuyển gánh nặng thanh toán từ chính phủ sang các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng năn lượng tái tạo.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục ĐTĐL

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực - Bộ Công Thương cho rằng, đây là một cơ chế tài chính mới được hy vọng sẽ thu hút thêm nhiều nhà đầu tư vào lĩnh vực phát triển năng lượng tái tạo, đồng thời đáp ứng nhu cầu sử dụng năng lượng sạch của các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Từ năm 2017, Chương trình Năng lượng Phát thải thấp Việt Nam (V-LEEP) của USAID đã hỗ trợ Cục Điều tiết điện lực xác định những điều kiện cần thiết để triển khai chính sách về hợp đồng mua bán điện trực tiếp tại Việt Nam. Hỗ trợ của USAID được thực hiện theo ba bước: (1) đánh giá về tổ chức và pháp lý, (2) đánh giá và khuyến nghị các mô hình hợp đồng mua bán điện trực tiếp, và (3) lộ trình thí điểm cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp nhằm xác định những mô hình phù hợp nhất với Việt Nam.

Trong quá trình xây dựng cơ chế đổi mới, sáng tạo này, Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương đã tiến hành tham vấn các nhà đầu tư, các định chế tài chính, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và các công ty con, các nhà sản xuất năng lượng tư nhân và nhiều công ty tiềm năng khác trên thị trường năng lượng nhằm xây dựng thành công chương trình thí điểm hợp đồng mua bán điện trực tiếp.

Hội thảo thu hút rất đông các doanh nghiệp Việt Nam

Theo thiết kế chương trình thí điểm do Tư vấn đề xuất, sau khi khảo sát từ 2.409 cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm, nghiên cứu 1.174 khách hàng sử dụng điện lớn, khảo sát 200 công ty chủ yếu là các tập đoàn đa quốc gia như Heineken, Nike, H&M, Unilever..., tổng quy mô công suất tham gia chương trình thí điểm dự kiến là 200 - 400 MW và các dự án năng lượng tái tạo có công suất từ 5 - 60 MWp. Dự án dự kiến sẽ được thí điểm cho khách hàng mua điện tại khu vực miền Nam nơi có số lượng lớn các cơ sở sản xuất công nghiệp (114 công ty) thuộc các tập đoàn lớn trên thế giới.

Phát biểu tại hội thảo, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Kritenbrink nhấn mạnh: “Cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp sẽ cho phép Việt Nam nhanh chóng đạt được các mục tiêu về năng lượng tái tạo thông qua thu hút đầu tư tư nhân và đáp ứng nhu cầu của nhiều doanh nghiệp hàng đầu đang muốn mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.”

Tại hội thảo, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực Nguyễn Anh Tuấn đã khẳng định “Chủ trương, chính sách của Việt Nam luôn khuyến khích để thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư tại Việt Nam. Trong xu hướng chung của thế giới, các doanh nghiệp này có nhu cầu cấp thiết đối với việc sử dụng các nguồn năng lượng sạch để đáp ứng các cam kết về phát triển bền vững. Bộ Công Thương hoàn toàn ủng hộ và tạo điều kiện đáp ứng nhu cầu này, thông qua việc nghiên cứu xây dựng và triển khai Cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa khách hàng lớn và các nguồn năng lượng tái tạo tại Việt Nam.”

Phiên thảo luận về cơ chế mua bán điện năng lượng tái tạo

Cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp là một cơ hội lớn đối với các nhà phát triển năng lượng gió và mặt trời trong việc huy động nguồn vốn tư nhân để xây dựng các nhà máy điện gió và mặt trời mới và quy mô. Hơn 30 doanh nghiệp lớn trong nước và quốc tế thuộc Liên minh Mua Năng lượng Tái tạo Việt Nam (REBA) đã thể hiện sự ủng hộ đối với nỗ lực này, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về dữ liệu chính xác từ thị trường năng lượng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch rủi ro thấp và thúc đẩy cuộc cách mạng năng lượng sạch tại Việt Nam.

Bên cạnh cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp, USAID cũng hỗ trợ Việt Nam trong công tác tăng cường an ninh năng lượng thông qua một loạt các dự án điện gió và điện mặt trời quy mô nối lưới, hỗ trợ kỹ thuật cho Bộ Công Thương trong công tác quy hoạch năng lượng và phối hợp với lĩnh vực tư nhân nhằm gia tăng nguồn tài chính hỗ trợ thực hiện tầm nhìn của Việt Nam về một hệ thống năng lượng sạch và đáng tin cậy trong tương lai.

Sau Hội thảo, trên cơ sở các ý kiến của các đại biểu, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp với các chuyên gia của Chương trình VLEEP để hoàn thiện các đề xuất về cơ chế DPPA. Cục ĐTĐL dự kiến sẽ báo cáo Lãnh đạo Bộ Công Thương và Chính phủ vào cuối năm 2019 để xem xét, thông qua chủ trương cho phép thực hiện thí điểm cơ chế DPPA từ đầu năm 2020.