Đại biểu Quốc hội Nguyễn Đức Kiên: Khó có đường chất lượng quốc tế, giá thì của Việt Nam

Việc VIDIFI tăng phí đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đã gây ra sự phản ứng mạnh. Nhiều ý kiến cho rằng với mức phí tăng như vậy thì gánh nặng lên vai người dân sẽ là quá lớn. Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?

Trước hết phải thấy rằng các dự án cơ sở hạ tầng thông qua sử dụng nguồn vốn BOT là chủ trương đúng của Đảng và Nhà nước. Nếu nhìn vào con số báo cáo về khoản chi cho phát triển 2011-2015 sẽ thấy vốn từ Nhà nước chỉ vào khoảng 38% và 62% đến từ các thành phần kinh tế khác. Bởi vậy, nếu chúng ta không tận dụng tốt khoảng 2/3 vốn đầu tư toàn xã hội vào phát triển thì đất nước sẽ mất khả năng có đà tăng trưởng cao khoảng 6-7% giai đoạn 2016-2020.

Về phí tăng cao, có thể hiểu trong giai đoạn đầu của những tháng đầu tiên khi đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đưa vào khai thác là phí dự tính của nhà đầu tư. Đến nay, nhà đầu tư thông qua theo đúng lộ trình và cam kết mà cơ quan chức năng đã ký phê duyệt dự án đầu tư thì họ sẽ làm theo hướng đó. Cho nên, ta phải hết sức bình tĩnh và dần dần tính vào chi phí hợp lý của doanh nghiệp.

Lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải cũng cho biết, việc tăng phí là theo lộ trình. Tuy nhiên, nếu cứ theo lộ trình tăng thế này thì gánh nặng phí quá lớn. Theo ông, như vậy có phù hợp không? Và chúng ta có nên tiếp tục các dự án BOT hay không?

Hiện nay, chúng ta phải đặt vấn đề phí của đường cao tốc lên trên mặt bằng chung. Nếu đó là gánh nặng phí quá lớn thì ai không chịu được có thể chuyển sang đi Quốc lộ 5. Ai muốn nhanh thì lên đường cao tốc.

Nhà nước sẽ xây dựng cơ sở hạ tầng đủ để người dân có sự lựa chọn, hoặc là chi phí giá thấp với thời gian dài, hai là chi phí giá cao với thời gian ngắn. Đó là xu thế chung của các nước trên thế giới và Việt Nam đang đi theo con đường đó. Đây cũng là xu hướng tất yếu trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Còn vấn đề có tiếp tục triển khai các dự án BOT hay không, nếu nhìn lại Nghị quyết Hội nghị Trung ương về phát triển cơ sở hạ tầng thì rõ ràng, ta đã đặt ra các bước trình tự. Trong giai đoạn 2016-2020, chúng ta tập trung phát triển hệ thống đường sắt, sân bay quốc tế cũng như tuyến đường sắt nối Việt Nam-Lào.

Như vậy, ở mỗi giai đoạn kế hoạch 5 năm, chúng ta có sự tập trung nhất định nhằm tạo ra đột phá trong hạ tầng giao thông. Thời gian tới, ta vẫn đẩy mạnh các dự án BOT, nhưng sẽ ở những hạng mục khác.

Nhưng rõ ràng mức phí đường cao tốc vừa tăng là khá cao. Ông có cho rằng chúng ta nên kéo dài lộ trình thực hiện, mức tăng có thể chậm hơn một chút để giảm gánh nặng cho người dân không?

Chúng ta phải đặt vấn đề phí so với các nước trong khu vực và trong quá trình hội nhập quốc tế thì nó có cao hay không chứ không thể lấy ngân sách để bù cho các loại hình doanh nghiệp khi sử dụng con đường đó.

Việc thu phí không chỉ đánh vào người dân mà còn cả doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác. Nếu nhìn lại khu vực Hưng Yên, Hải Dương và đặc biệt là khu công nghiệp Sài Đồng thì sẽ thấy ngay người dân hay doanh nghiệp sử dụng nhiều tuyến đường cao tốc này.

Ở đây cần nói tới các loại hình vận tải đi trên đó. Đã đi trên đó thì phải chịu phí tương đương với phí trong khu vực và vốn chúng ta bỏ ra. Còn nếu muốn đường chất lượng quốc tế, giá thì của Việt Nam thì nghe chừng khó.

Xin cảm ơn ông!