Chứng khoán Việt Nam làm gì để nâng hạng?

Chia sẻ tại Hội nghị Gặp gỡ các nhà đầu tư tổ chức và các đối tác với chủ đề “Khai mở tiềm năng thị trường chứng khoán Việt Nam - hướng tới vị thế thị trường mới nổi” được tổ chức mới đây, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Vũ Thị Chân Phương cho biết, nâng hạng thị trường chứng khoán là một trong những mục tiêu lớn mà Chính phủ Việt Nam đang hướng tới. Mục tiêu này đã được đưa vào Đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025”, đồng thời cũng đã được đưa vào trong dự thảo “Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030”.

“Việt Nam hướng đến nâng hạng thị trường chứng khoán từ thị trường cận biên lên mới nổi trước năm 2025” - Chủ tịch Ủy ban chứng khoán thông tin.

Theo đánh giá chung của các tổ chức xếp hạng và các định chế tài chính quốc tế, Việt Nam đã có nhiều cải thiện và đạt được nhiều tiêu chí quan trọng. Tuy nhiên, hiện có hai nhóm vấn đề cần cải thiện là yêu cầu ký quỹ trước giao dịch (prefunding) và giới hạn sở hữu nước ngoài.

Theo các nhà đầu tư, để có thể được nâng hạng, Việt Nam cần triển khai mô hình đối tác bù trừ trung tâm (CCP) đã được quy định trong Nghị định 155, trong đó ngân hàng lưu ký phải được là thành viên thanh toán bù trừ và công bố đầy đủ tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa của các ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Việc hạn chế “room” ngoại chỉ nên áp dụng đối với những ngành thực sự cần thiết.

Theo Chủ tịch Ủy ban chứng khoán, khi được Ngân hàng Nhà nước cho phép, giải pháp triển khai hệ thống CCP - ngân hàng lưu ký là thành viên bù trừ - là phương án tối ưu để xử lý vấn đề yêu cầu ký quỹ trước giao dịch.

"Nếu không khắc phục được vấn đề prefunding thì câu chuyện nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ rất khó đạt được mục tiêu", bà Phương nêu quan điểm.

Trong khi chờ CCP, Chủ tịch Ủy ban chứng khoán cho biết, cơ quan quản lý đang nghiên cứu các giải pháp trước mắt mang tính kỹ thuật để giảm thiểu các lo ngại của nhà đầu tư nước ngoài. Về lâu dài, hệ thống CCP phải được triển khai.

Lãnh đạo Ủy ban chứng khoán khẳng định, trong thời gian vừa qua, cơ quan quản lý đã, đang nỗ lực và đặt quyết tâm cao để thúc đẩy, rút ngắn lộ trình được nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Theo đó, về khuôn khổ pháp lý, Luật Chứng khoán 2019, Luật Đầu tư 2020, Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn đã từng bước đáp ứng các tiêu chí về nâng hạng thị trường như: tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn đầu tư; tiếp cận thông tin bằng tiếng Anh; đăng ký và mở tài khoản cho nhà đầu tư; tăng cường kỷ cương, kỷ luật, xử lý nghiêm các sai phạm để thị trường minh bạch hơn…

“Bên cạnh việc phát triển về quy mô, thanh khoản, thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng minh bạch và lành mạnh hơn khi nhiều sai phạm đều bị xử lý nghiêm. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã chủ động trong việc công bố thông tin bằng tiếng Anh, trong đó, riêng nhóm VN30 đã có 100% doanh nghiệp công bố thông tin bằng tiếng Anh. Bên cạnh đó, nhiều vấn đề mới hỗ trợ cho nâng hạng cũng đã được quy định rõ ràng hơn trong Nghị định 155/2020/NĐ-CP và Thông tư 96/2020/TT-BTC. Sắp tới, UBCKNN sẽ tiếp tục đề xuất sửa đổi các văn bản pháp lý liên quan để đảm bảo thị trường chứng khoán tăng tính minh bạch, công khai, bền vững, hỗ trợ cho tiến trình nâng hạng” - đại diện Uỷ ban chứng khoán nêu.

“Những nỗ lực về cả sửa đổi pháp lý cũng như các giải pháp thực tiễn của Việt Nam trong thời gian qua đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào các thị trường vốn của Việt Nam” - bà Phương nói thêm.

Ông Lyndon Chao, đại diện Hiệp hội Các thị trường tài chính và chứng khoán châu Á (ASIFMA) đánh giá, Việt Nam đã và đang là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á, là khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới.

Việt Nam hưởng lợi từ việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu và tầng lớp trung lưu đang gia tăng nhanh chóng. Theo McKinsey, gần 70% người tiêu dùng Việt Nam có cái nhìn lạc quan về tương lai.

Đại diện ASIFMA cũng cho rằng, các nhà đầu tư toàn cầu sẽ tiếp tục tăng cường đầu tư vào châu Á và Việt Nam, đánh giá đây là điểm đến đầu tư nổi bật trong tương lai khi nỗ lực cải cách thị trường của cơ quan quản lý sẽ giúp các nhà quản lý quỹ toàn cầu tiếp cận Việt Nam dễ dàng hơn.