Cần một chiến lược cho nguồn nhân lực du lịch

Nhân lực là yếu tố quan trọng

Chia sẻ tại Diễn đàn nguồn nhân lực du lịch Việt Nam năm 2019, ông Võ Anh Tài, Phó Tổng giám đốc điều hành Saigontourist cho biết, nguồn nhân lực luôn đóng vai trò quan trọng của ngành du lịch Việt Nam, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập sâu rộng với thế giới và ngành du lịch Việt Nam đã, đang và sẽ tạo sức hấp dẫn cao đối với du khách trong, ngoài nước.

Các doanh nghiệp du lịch ký kết thỏa thuận hợp tác với các trường đại học

Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, do đó quá trình đào tạo để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao cần phải có mối quan hệ phối hợp chặt chẽ, nắm bắt nhu cầu của doanh nghiệp để cơ sở giáo dục để tạo ra sức mạnh tổng hợp từ nhiều ngành, nhiều lĩnh vực tham gia vào quá trình đào tạo.

“Các trường du lịch tiến hành đào tạo bằng phương pháp mới xây dựng kỹ năng nghề dựa trên năng lực (kiến thức, kỹ năng, ngoại ngữ, thái độ trong công việc) và tạo cơ hội dịch chuyển lao động trong ASEAN. Tuy nhiên, dịch chuyển lao động không chỉ là cơ hội mà còn là thách thức đối với sinh viên Việt Nam khi họ sẽ phải cạnh tranh với lao động từ các nước khác trong khu vực”- ông Tài nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, chất lượng đầu vào của sinh viên cũng là một yếu tố quan trọng, tuy nhiên chất lượng đầu ra để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp lại là yếu tố quyết định. Không phải là sinh viên tốt nghiệp trường giỏi sẽ được nhận làm việc lâu dài, hoặc sinh viên trường cấp dưới là không nhận được cơ hội làm việc. Bằng cấp chưa phải là điều kiện hàng đầu, quan trọng là kỹ năng, thái độ của sinh viên đối với công việc mình làm.

Cần đầu tư nguồn nhân lực

Ông Nguyễn Cao Trí, đại diện Capella Holdings - cho hay, ngành du lịch có nhu cầu nhân sự cao gấp 2 lần dịch vụ, y tế khác. Từ nay đến 2020, mỗi năm cần 21.000 lao động. Nhiều lĩnh vực chuyên môn sâu còn thiếu trầm trọng cán bộ quản lý, nghiên cứu chiến lược, chuyên gia đầu ngành giỏi kỹ thuật... Đặc biệt, những nhân lực cao cấp một số khách sạn 3-5 sao chưa đáp ứng hết nhu cầu, kỹ năng toàn cầu: lưu trú, tổ chức, thiên nhiên văn hóa di sản, mạo hiểm, thủ công bán lẻ....

Theo ông Trí, trong thời gian tới, cần xác định chiến lược du lịch mà Nhà nước không phải là vai trò chủ đạo. Cụ thể, cổ phần hóa các tổng công ty để vận động nguồn lực xã hội, giảm chi tiêu ngân sách, trích từ cổ phần hóa để tạo quỹ phát triển du lịch. Một số doanh nghiệp mới nổi cũng góp phần tạo giá trị gia tăng trong các ngành mới như golf, casino...

"Điều quan trọng là cần có cơ chế để doanh nghiệp tư nhân dẫn dắt ngành du lịch mà Nhà nước chỉ cần đóng vai trò định hướng. Đây sẽ là nền tảng tiếp tục thu hút nguồn lực trong và ngoài nước trong tương lai, đặc biệt là vào những ứng dụng 4.0 trong ngành du lịch" - ông Trí nhấn mạnh.

Đại diện Công ty Vietravel phát biểu tại diễn đàn.

Ông Nguyễn Quốc Kỳ - Chủ tịch HĐQT Công ty Vietravel cho biết, nguồn nhân lực phục vụ buồng phòng hiện nay ở nước ta còn thiếu nghiêm trọng. Tại các trung tâm du lịch lớn như Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Phú Quốc... lao động du lịch cực kỳ thiếu. Trong khi đó, các đơn vị đào tạo tập trung tại thành phố lớn, các trung tâm trọng điểm du lịch lại đào tạo rất yếu.

Ông Kỳ kiến nghị, ngành du lịch cần quan tâm đào tạo nguồn nhân lực, phải có chiến lược đào tạo rõ ràng. Hiện nay, ở Việt Nam, hầu như các khách sạn 5 sao đều dùng nhân lực nước ngoài. Về chương trình đào tạo, hiện áp dụng các chuẩn ASEAN, Thụy Sỹ... chưa được cập nhật và theo kịp xu hướng, không đạt chuẩn MRA. Do đó chúng ta cần cập nhật chuẩn phù hợp, các trường có thể tự chọn chương trình và liên thông để đảm bảo nguồn nhân lực đầu ra.

Bên cạnh đó, cần quy hoạch các trường du lịch, đặc biệt các đề án phát triển du lịch, khu du lịch phức hợp, qua đó yêu cầu các đơn vị này trình việc đào tạo nhân lực làm sao đáp ứng nhu cầu. Ngoài ra, vấn đề phân tuyến đào tạo theo đại học cần tập trung chú trọng khâu thực hành. Ngoài ra cần hỗ trợ khuyến khích doanh nghiệp về đất, quy mô đào tạo, giảng viên trong việc đào tạo nguồn nhân lực.

Theo ông Kỳ, để phát triển nguồn nhân lực du lịch trong thời gian tới, chúng ta cần phải đào tạo cho người trực tiếp làm du lịch, đào tạo chuyên sâu, chuyên ngành. Ngoài ra cần đào tạo thêm kỹ năng, thái độ phục vụ và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý chuyên ngành về du lịch.