Bộ Công Thương đề xuất giải pháp ''lấp khoảng trống pháp lý'' quản lý thuốc lá điện tử

Chiều 4/6, tại Kỳ họp 7, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã trả lời chất vấn đại biểu về giải pháp quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Đại biểu Trần Thị Thanh Lam - Đoàn đại biểu quốc hội (ĐBQH) tỉnh Bến Tre nêu, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là sản phẩm chưa được thừa nhận ở Việt Nam nhưng lại được bán tràn lan trên thị trường, nhất là qua môi trường không gian mạng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe đến người dân, đặc biệt là giới trẻ. Có thể khẳng định, các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên thị trường hiện nay là hàng nhập lậu, chưa rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Công Thương trong quản lý thị trường và cam kết của Bộ trưởng về vấn đề này?

Trả lời vấn đề đại biểu Trần Thị Thanh Lam nêu, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, kinh doanh thuốc lá là ngành nghề kinh doanh có điều kiện và được điều chỉnh bởi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bao gồm cả thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng chưa được định nghĩa cụ thể trong luật hiện hành. Do vậy, thời gian qua đang tồn tại khoảng trống pháp lý trong công tác quản lý nhà nước đối với sản phẩm này.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, trên thực tế thì mặc dù chưa có chính sách quản lý nhưng Bộ Công Thương với tư cách là cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực này đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường địa phương tăng cường kiểm tra, đấu tranh, xử lý rất nhiều vụ việc vi phạm với số lượng rất lớn trong thời gian vừa qua.

Đơn cử như Quản lý thị trường Hà Nam đã thu giữ trên 108.000 sản phẩm, Quản lý thị trường Bắc Ninh thu giữ 103.000 sản phẩm và tại Hà Nội, lực lượng chức năng cũng thu giữ hơn 11.000 sản phẩm, điều đó chứng tỏ tình trạng vi phạm rất nghiêm trọng.

“Để khắc phục tình trạng trên, Bộ Công Thương đề xuất và quyết liệt triển khai một số nhiệm vụ cụ thể. Trước hết cùng các Bộ, ngành hữu quan do Bộ Y tế chủ trì sẽ tham mưu các cơ quan có thẩm quyền ban hành chính sách quản lý chặt chẽ đối với thuốc lá điện tử để khắc phục tình trạng khoảng trống về pháp lý trong lĩnh vực này. Đồng thời, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương dành nguồn lực thỏa đáng để thực hiện hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng.”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ.

Bộ Công Thương sẽ tiếp tục chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường phối hợp cơ quan chức năng địa phương tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng như: Ban Chỉ đạo 389, Hải quan và Biên phòng, chính quyền các địa phương thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện của Thủ tướng Chính phủ số 47/CĐ-TTg ngày 13/5/2024 về tăng cường quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, để quản lý tốt thuốc lá điện tử và thuốc nung nóng.

“Cần lưu ý, thuốc lá thế hệ mới hiện nay chủ yếu là do nhập lậu, do vậy các lực lượng chức năng cần ngăn chặn ngay từ biên giới. Bởi vào trong nội địa việc quản lý rất khó khăn”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Song song với đó, phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, Bộ Giáo dục, Bộ Thông tin Truyền thông tăng cường công tác thông tin, giáo dục truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử, đặc biệt là đối với đối tượng yếu thế, đối tượng là trẻ em, học sinh có thể xem xét đưa vào chương trình giảng dạy trong nhà trường về tác hại của thuốc lá nói chung là thuốc lá thế hệ mới nói riêng.

Ngoài ra, cần có những quy định cấm của pháp luật, những chế tài xử lý, đặc biệt là cần phải huy động được sự tham gia của các bên như Đoàn thanh niên, gia đình, nhà trường, cộng đồng dân cư trong việc tuyên truyền, giáo dục về tác hại thuốc lá và quản lý con em mình. Đặc biệt, phải đề cao trách nhiệm quản lý nhà nước của chính quyền địa phương.