Xuất khẩu rau, củ, quả sang EU: Thị phần khiêm tốn

Mỗi năm, EU nhập khẩu rau, củ, quả khoảng 120 tỷ USD, chiếm 40% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu mặt hàng này toàn cầu.

Ông Hoàng Xuân Khang - đại diện Công ty International Fresh Group - chia sẻ, sản phẩm do công ty phân phối đã có mặt tại hơn 3.500 siêu thị tại nhiều nước EU. Trong đó, sản lượng nông sản từ Việt Nam mà công ty phân phối tại thị trường này mới chỉ dưới 1%, đây là điều rất đáng tiếc.

Lý giải nguyên nhân về tình trạng này, ông Hoàng Xuân Khang cho hay, trên thực tế, công ty đã làm việc với các doanh nghiệp Việt Nam. Dù vậy, nhiều doanh nghiệp hiện tại chưa đáp ứng được các yêu cầu về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.

Theo ông Trần Văn Công - Tham tán Nông nghiệp của Việt Nam tại EU - cho biết, để có thể tăng kim ngạch xuất khẩu nông sảnViệt Nam sang thị trường này, trong tất cả nhóm hàng, rau, củ, quả là nhóm hàng có dư địa lớn nhất.

Bà Phan Thị Thu Hiền - Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu I, II (Cục Bảo vệ thực vật - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) - cho biết, yêu cầu của từng thị trường đối với mặt hàng nông sản rất khác nhau. Ví dụ, thị trường Hoa Kỳ yêu cầu rau quả tươi phải xử lý bằng chiếu xạ; Hàn Quốc, Nhật Bản yêu cầu xử lý bằng hơi nước nóng.

Nhận định EU là một trong những thị trường khó tính bậc nhất thế giới, bà Phan Thị Thu Hiền lấy dẫn chứng cụ thể về quả mận hậu, phía EU không yêu cầu về phương pháp xử lý kiểm dịch thực vật nào, nhưng lại yêu cầu kiểm soát chặt chẽ về sinh vật gây hại như các loài sâu đục lá, sâu đục cuống… được phía bạn ghi cụ thể, chi tiết trong các phụ lục. EU cũng đặc biệt lưu tâm đến các mức dư lượng tại cả sản phẩm quả tươi lẫn sản phẩm chế biến, đồ khô.

Nhìn chung, các biện pháp an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh động vật, thực vật liên quan tới chế biến rau, quả giống như những mảnh ghép để hoàn thiện công tác xuất khẩu. Doanh nghiệp, hợp tác xã và người nông dân cần nắm chắc để đảm bảo giao thương không bị gián đoạn. Để thúc đẩy xuất khẩu rau, củ, quả sang thị trường này, ở góc độ nhà nhập khẩu, ông Hoàng Xuân Khang cho rằng, các cơ quan quản lý nhà nước cần giúp các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể đạt được các chứng nhận về tiêu chuẩn, cơ sở hạ tầng cơ bản để xuất khẩu sang thị trường EU. Sau đó mới đến chọn mặt hàng và chiến lược marketing phù hợp. Đối với các doanh nghiệp, cần phải đặc biệt quan tâm tới vấn đề về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, bởi lẽ chỉ cần một vài lô không đạt tiêu chuẩn, có thể ảnh hưởng đến tất cả các doanh nghiệp xuất khẩu còn lại.