Xuất khẩu điều “mở hàng” sôi động

Tăng cả lượng và giá

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN &PTNT), tiếp tục đà tăng trưởng tốt của năm 2015, tháng 1/2016, XK điều đạt 24.000 tấn, trị giá 183 triệu USD, tăng 9% về lượng và tăng 15,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2015. Theo đó, Mỹ, Trung Quốc và Hà Lan vẫn duy trì là 3 thị trường nhập khẩu điều lớn nhất của Việt Nam. Ngoài ra, các thị trường khác giá trị tăng mạnh gồm: Đức; Hà Lan, Anh, Thái Lan và Mỹ.

Đáng chú ý, các nước tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) chiếm hơn 1/2 tổng giá trị XK của ngành điều. Trong đó, Mỹ là thị trường nhập khẩu điều lớn của Việt Nam (chiếm 34,3% tổng giá trị XK); Singapore 10%, Australia 9%, Canada 5%.

Như vậy, đối với ngành điều, việc tham gia TPP sẽ mở ra các cơ hội thuận lợi thúc đẩy ngành chế biến XK nhân điều tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong thời gian tới. Khi thuế nhập khẩu bằng 0%, các DN tiếp cận được sâu hơn vào các thị trường khó tính, nhất là các nước TPP đang có nhu cầu rất lớn với mặt hàng điều, như Mỹ mỗi năm nhập khẩu gần 1 tỷ USD hạt điều, Úc hơn 110 triệu USD, Canada gần 100 triệu USD…

Đặc biệt, do thị trường tiêu thụ tốt, giá thu mua hạt điều thô trong nước đầu năm 2016 tăng cao. Theo đại diện Công ty TNHH Minh Tùng Phát, công ty đã thuê nhân công thu mua tận vườn với giá 31.000 đồng/kg, nông dân mang điều đến công ty bán thì mua 32.500 đồng/kg. Sau khi phơi khô công ty đem bán lại cho nhà máy với giá 38.000 đồng/kg. Đây được coi là mức giá “kỷ lục” trong nhiều năm qua.

Bước chuyển mới

Theo ông Nguyễn Văn Hòa - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN &PTNT) - 2 năm qua, ngành điều có những bước phát triển rõ nét, trong đó phải kể đến công tác quản lý giống điều tốt, góp phần thúc đẩy nâng cao năng suất, chất lượng cây điều tại Việt Nam. Bộ NN& PTNT đã phối hợp cùng Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) triển khai đề án cải tạo khoảng 60.000 ha điều, trong đó tái canh 45.000 ha, ghép cải tạo 15.000 ha. Các mô hình tái canh, ghép cải tạo đã cho năng suất tăng 30-50% so với trước đây.

Chủ tịch Vinacas Nguyễn Đức Thanh cho biết: Do thị trường XK ngày càng yêu cầu cao nên những năm qua, chúng tôi đã tài trợ cho khoảng 300 điểm trình diễn mô hình trồng điều theo hướng sản xuất sạch hơn. Hiệp hội cũng phối hợp với Bộ NN&PTNT, địa phương thực hiện các cuộc kiểm tra trên hàng trăm nhà máy chế biến hạt điều về an toàn thực phẩm. Ngoài ra, chương trình sản xuất sạch hơn được Vinacas đang triển khai hiệu quả sẽ góp phần nâng cao chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và đa dang hóa sản phẩm giá trị gia tăng.

Bà Nguyễn Thị Kim Nga - Chủ tịch Hội Điều tỉnh Bình Phước - chia sẻ: Bình Phước hiện có trên 200 DN, cơ sở chế biến hạt điều. Sản lượng điều thô trong nước chỉ đáp ứng 50% nhu cầu chế biến, còn lại phải nhập từ nước ngoài. Dù giá nhập từ Ấn Độ và các nước châu Phi thấp hơn nhưng các DN chế biến vẫn chuộng hạt điều trong nước, nhất là của Bình Phước do chất lượng vượt trội, sản phẩm làm ra dễ tiêu thụ.