Tin Khu Vực
CôngThương - Quỹ nước ngoài đạo diễn?
Nguyên nhân là do một số CP có vốn hóa lớn tại sàn TP.HCM như BVH - Tập đoàn Bảo Việt, MSN - Công ty cổ phần Tập đoàn Masan, VIC - Công ty cổ phần Vincom, PVF - Tổng công ty tài chính cổ phần dầu khí, VCB - Ngân hàng (NH) Ngoại thương VN, CTG - NH Công thương VN… liên tục tăng giá. Với vốn hóa lớn, các CP này dù chiếm thiểu số nhưng lại có khả năng "dẫn dắt" chỉ số VN-Index theo sự tăng, giảm của mình.
Đơn cử như trong phiên giao dịch hôm qua, số lượng CP tăng giá tại sàn TP.HCM chỉ khoảng 1/3 số lượng CP giảm giá (155 mã giảm, 67 mã tăng giá) nhưng chỉ số VN-Index vẫn tăng lên 1,90 điểm. Việc nhóm CP blue-chips liên tục tăng khiến cho chỉ số VN-Index tăng mạnh được nhiều công ty chứng khoán (CK) cho rằng có sự tham gia của các quỹ đầu tư chỉ số (ETF) nước ngoài như DB X-Trackers FTSE Vietnam Index ETF (đang niêm yết tại thị trường CK London) và The Market Vector Vietnam ETF (đang niêm yết trên sàn NYSE Arca - Mỹ).
Hai quỹ này đầu tư vào một rổ chiếm khoảng 90% vốn hóa của sàn TP.HCM như HAG, VIC, BVH, PVF, DPM, FPT… Chỉ riêng BVH có lượng vốn hóa chiếm đến hơn 11% toàn thị trường và MSN chiếm khoảng 7,5%. Do đó, nếu những CP này tăng sẽ làm cho chỉ số VN-Index tăng và tất nhiên NAV của hai quỹ sẽ tăng theo và cũng khiến cho giá của chứng chỉ quỹ đang niêm yết tăng theo.
Ngược lại, khi những CP này giảm thì VN-Index lại rơi tự do và nhiều NĐT cá nhân cũng ngậm ngùi nhìn CP mình giảm theo. Ông Nguyễn Ngọc Trường Chinh - Tổng giám đốc Công ty CK Sen Vàng, nhận định: việc chỉ số VN-Index tăng mạnh trong hai tuần qua chưa phản ánh đúng thực tế thị trường. Điều này có thể có bàn tay “đạo diễn” của các NĐT nước ngoài mà đặc biệt là các quỹ ETF. Diễn biến của chỉ số HNX-Index hiện nay phản ánh đúng thị trường hơn.
Nên thay đổi cách tính chỉ số
Việc thao túng giá một số CP, gây ảnh hưởng đến chỉ số CK nói trên thường xảy ra với các công ty có số lượng CP được tự do chuyển nhượng hạn chế. Ví dụ nếu loại bỏ cổ đông lớn là Nhà nước và NH HSBC tại BVH, khối lượng CP còn lại chỉ chưa đến 3%; khối lượng CP mà cổ đông lớn nắm giữ tại MSN cũng trên 86,6%... Vì vậy, một nhóm NĐT hay tổ chức nào đó dễ dàng thao túng giá CP này tăng hay giảm theo ý đồ của họ.
Theo phân tích của thạc sĩ Lê Đạt Chí - Trưởng bộ môn Đầu tư tài chính (ĐH Kinh tế TP.HCM), những quy định về niêm yết CP trên các sở giao dịch CK hiện nay không bắt buộc đối với công ty cổ phần có phần vốn chi phối của Nhà nước nên đã xảy ra tình trạng lượng CP sẵn sàng giao dịch trên thị trường rất ít.
Nhiều tổ chức, cá nhân dựa vào đó để làm giá CP và thậm chí là làm giá cho cả thị trường CK. “Trung Quốc cũng đã gặp phải vấn đề này sau một thời gian cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước và niêm yết trên thị trường CK.
Vì vậy mới đây Trung Quốc đã có quy định cho phép người đại diện phần vốn nhà nước trong công ty cổ phần được quyết định mua bán với tỷ lệ không vượt quá 5% vốn của công ty đó và không được thay đổi quyền kiểm soát trong công ty. Nếu VN áp dụng quy định này thì người đại diện phần vốn của Nhà nước trong BVH có thể bán ra tối đa 34 triệu CP. Điều này sẽ giúp bình ổn được sự bong bóng trong giá CP; phản ánh đúng quan hệ cung cầu và quyền kiểm soát của Nhà nước trong BVH không thay đổi" - ông Chí phân tích.
Ông Huỳnh Anh Tuấn - Tổng giám đốc Công ty CK SJC, cho rằng thị trường CK tăng vừa qua không khiến nhiều NĐT vui mà ngược lại nhiều người còn bị mất phương hướng do VN-Index không phản ánh đúng thực tế. Nếu có sự điều chỉnh hợp lý thì sẽ tạo nên niềm tin cho NĐT và thúc đẩy thị trường phát triển bền vững hơn.
Theo các chuyên gia tài chính, việc điều chỉnh cách tính VN-Index cũng khá đơn giản. Thay vì dựa vào giá trị vốn hóa như hiện nay thì dựa trên khối lượng CP có khả năng chuyển nhượng của mỗi công ty. Đây cũng là cách mà Sở Giao dịch CK Hà Nội (HNX) đã thay đổi với CP của Công ty cổ phần khoáng sản Sài Gòn - Quy Nhơn (SQC) trong năm 2010 để chỉ số HNX-Index không bị méo mó.
Phiên bản di động