Triển khai NSW, ASW: Chưa theo kịp thực tiễn

Nhiều vướng mắc

Theo Tổng cục Hải quan - Cơ quan thường trực Ủy ban chỉ đạo quốc gia về NSW, ASW - từ khi triển khai NSW đến cuối tháng 6/2018, mới có 11 bộ, ngành kết nối NSW với 53 thủ tục hành chính (TTHC). Trong khi đó, năm 2018, các bộ, ngành đặt mục tiêu kết nối thêm 143 TTHC lên NSW nhưng tiến độ triển khai rất chậm chạp. Phần lớn các bộ, ngành hiện đang thống kê, rà soát, đề xuất phương án hoặc đang ở mức dự thảo quy định văn bản pháp luật để thực thi biện pháp cải cách hành chính quản lý chuyên ngành (QLCN); nhiều phương án cắt giảm, đơn giản hóa TTHC chưa đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đề ra và còn mang tính hình thức.

Về nguyên nhân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình cho rằng, trước đây, các bộ, ngành thực hiện theo các chính sách cũ được ban hành từ trước năm 2015 với số lượng chính sách quản lý liên quan tới 36 luật và 92 thông tư. Vì vậy, có nhiều quy định chồng chéo, gây khó khăn việc thực hiện kết nối NSW và thủ tục QLCN. Bên cạnh đó, hành lang pháp lý để chuyển đổi toàn bộ TTHC trong lĩnh vực QLCN sang phương thức điện tử vẫn chưa đầy đủ, thiếu cơ chế phối hợp liên ngành để giải quyết vướng mắc của doanh nghiệp (DN) một cách kịp thời, hiệu quả; chưa có cơ chế công nhận sự tham gia của bên thứ ba - các nhà cung cấp dịch vụ giá trị gia tăng cho DN - trong thực hiện TTHC điện tử, tổ chức đánh giá sự phù hợp... Ngoài ra, còn có lý do từ việc một số loại hồ sơ, giấy tờ theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử hoặc theo thông lệ quốc tế chưa được chấp nhận sử dụng dưới hình thức điện tử; nhận thức và tính chủ động của DN trong việc tìm hiểu, chấp hành các quy định về giao dịch điện tử trên NSW chưa cao.

Quyết liệt hơn trong chỉ đạo và thực hiện

Để đạt được mục tiêu đến hết năm 2020, tất cả các TTHC liên quan đến quản lý nhà nước đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, người và phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh được thực hiện thông qua NSW dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4. Đồng thời, Việt Nam tham gia và triển khai đầy đủ ASW theo đúng cam kết và lộ trình thực hiện của các nước ASEAN; sẵn sàng về mặt kỹ thuật để kết nối và trao đổi thông tin với đối tác thương mại khác ngoài ASEAN theo các hiệp định và thỏa thuận mà Việt Nam tham gia.

Ông Nguyễn Công Bình cho biết, ưu tiên trước mắt là thiết lập và hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng về công nghệ thông tin có khả năng kết nối thông suốt từ Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính) tới 10 bộ, ngành khác và kết nối từ Việt Nam tới 4 nước trong khối ASEAN (gồm Malaysia, Thái Lan, Singapore, Indonesia).

Đặc biệt, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục tham mưu cho Bộ Tài chính sớm trình Chính phủ thông qua Nghị định quy định thực hiện TTHC theo NSW, ASW và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Đồng thời, trình Thủ tướng Chính phủ kế hoạch hành động thúc đẩy NSW, ASW và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2018-2020.

Tổng cục Hải quan sẽ đôn đốc, giám sát và trực tiếp triển khai, có giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đảm bảo điều phối các nguồn lực để triển khai hiệu quả mục tiêu đề ra.