Thúc đẩy nhân rộng mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam

Hội thảo do Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD) thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức nhằm thảo luận, chia sẻ, giới thiệu những kinh nghiệm xây dựng, triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn tai Việt Nam. Sự kiện đã thu hút sự quan tâm của hơn 150 đại biểu đại diện cho các cơ quan bộ/ngành, lãnh đạo các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, các cơ quan nghiên cứu, các đại sứ quán, các tổ chức quốc tế, các viện nghiên cứu…

Hình ảnh đại biểu tham dự hội thảo

Kinh tế tuần hoàn là một mô hình kinh tế trong đó các hoạt động thiết kế, sản xuất và dịch vụ đặt ra mục tiêu kéo dài tuổi thọ của vật chất và loại bỏ tác động tiêu cực đến môi trường. Nếu như mô hình kinh tế tuyến tính chỉ quan tâm đến việc khai thác tài nguyên, sản xuất và vứt bỏ sau tiêu thụ, tạo ra một lượng phế thải khổng lồ, thì mô hình kinh tế tuần hoàn chú trọng việc quản lý và tái tạo tài nguyên theo một vòng khép kín nhằm tránh tạo ra phế thải. Việc tận dụng tài nguyên đối với kinh tế tuần hoàn được thực hiện bằng nhiều hình thức như sửa chữa, tái sử dụng, tái chế, chia sẻ hoặc cho thuê vật chất.

Theo ông Phạm Hoàng Hải - Điều phối viên Ban Thư ký VBCSD, nền kinh tế tuần hoàn đang mở ra cơ hội thị trường toàn cầu với trị giá khoảng 4.500 tỷ USD, tạo ra hàng trăm triệu việc làm mới, giúp doanh nghiệp giảm thiểu bớt các rủi ro khan hiếm nguyên liệu và biến động giá tài nguyên, doanh nghiệp có thể đón đầu các chính sách mới của các Chính phủ trong việc định hướng hoạt động của các doanh nghiệp theo chiến lược tăng trưởng xanh, phát triển bền vững của quốc gia.

Hiện VBCSD/VCCI đang triển khai Dự án Thị trường nguyên vật liệu thứ cấp giúp các nhà sản xuất có thể mua, bán và trao đổi các thiết bị, nguyên vật liệu phù hợp với nhu cầu sử dụng, qua đó giúp tận dụng tối đa các nguồn nguyên liệu là phế thải vẫn còn giá trị sử dụng, giảm thiểu tác động môi trường và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam bền vững hơn.

Ông Andrew Thomas Mangan - Giám đốc điều hành Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Hoa Kỳ (USBCSD) cho rằng, đó là một dự án rất hữu ích và cần thiết, bởi mỗi năm Việt Nam phát thải khoảng trên 20 triệu tấn chất thải (năm 2015 là 27 triệu tấn) và con số này vẫn đang tiếp tục tăng lên hàng năm. Trong khi đó, 70% bãi xử lý chất thải ở Việt Nam hiện không phải là bãi chôn lấp hợp vệ sinh. Muốn biến chất thải thành nguyên vật liệu có giá trị, doanh nghiệp lại gặp khó khăn trong việc kiểm soát, xây dựng cơ sở dữ liệu, phân phối cho nguyên liệu thứ cấp. Nhà đầu tư khó tiếp cận nguồn nguyên liệu cũng như khó đánh giá, kiểm soát thông tin về nguồn nguyên liệu phế thải tại Việt Nam.

Diễn giả tham luận tại hội thảo

Bà Regula Schegg - Giám đốc điều hành khu vực Châu Á - Circulate Capital cho biết: Hiện có khoảng 150 triệu tấn nhựa phế thải đang trôi nổi trên đại dương, mỗi năm số rác thải nhựa này lại tăng thêm khoảng 8 triệu tấn, trong đó Việt Nam là một quốc gia có lượng rác thải nhựa đứng hàng đầu trên thế giới. VBCSD/VCCI cần tích cực đề xuất các khuyến nghị về chính sách tạo điều kiện sớm triển khai nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, đồng thời giới thiệu những thông lệ tốt trên thế giới đến cộng đồng doanh nghiệp trong nước và hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện những sáng kiến dựa trên mô hình hợp tác công – tư. Trong đó, Sáng kiến “Không Xả Thải vào Thiên Nhiên” là một hoạt động đầu tiên, hướng đến bốn (04) mục tiêu: Giải quyết các vấn đề phát sinh từ chất thải nhựa; xây dựng lộ trình để hình thành và thúc đẩy các mô hình kinh doanh bền vững; phát triển chuỗi giá trị theo định hướng kinh tế tuần hoàn; kiến nghị chính sách để tạo điều kiện cho việc triển khai nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Tại hội thảo, Công ty TNHH Dow Chemical Việt Nam và Công ty TNHH Deep C đã cùng ký kết biên bản ghi nhớ về hợp tác xử lý rác thải nhựa thông qua việc xây dựng các con đường làm từ nhựa tái chế, phát triển thị trường tốt hơn cho rác thải nhựa. Dự kiến đoạn đường giao thông thử nghiệm đầu tiên trong khuôn khổ hợp tác này sẽ được hoàn thành vào tháng 9/2019 trên cơ sở chuyển hóa khoảng 4 tấn bao bì nhựa dẻo sẽ được Trường Đại học Hàng hải Việt Nam đánh giá kết quả thử nghiệm để mở rộng triển khai.

Hội thảo “Thúc đẩy triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam” là một trong ba hội thảo chuyên đề hướng tới Hội nghị toàn quốc về Phát triển bền vững, dự kiến tổ chức vào tháng 11/2019, theo chỉ đạo của Hội đồng quốc gia về Phát triển bền vững và Nâng cao năng lực cạnh tranh. Các kiến thức, kinh nghiệm, kiến nghị được chia sẻ, đưa ra tại hội thảo này sẽ được VBCSD/VCCI tổng hợp báo cáo lên Hội nghị toàn quốc Phát triển bền vững năm 2019.

Được biết trong năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với VCCI, các cơ quan liên quan soạn thảo và trình Thủ tướng phê duyệt, ban hành Chỉ thị về Phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Quang Vinh - Tổng thư ký VCCI - kiêm phó Chủ tịch VBCSD cho biết: Sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp chung tay trong những nỗ lực thúc đẩy phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Việc lựa chọn phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn ngay từ hôm nay sẽ góp phần cùng nhau kiến tạo một tương lai phát triển kinh tế xanh cho ngày mai.