Thổ Nhĩ Kỳ nỗ lực kiềm chế lạm phát đối với rau quả và thực phẩm

Những ngày gần đây, giá cà tím, cà chua, khoai tây và dưa chuột bắt đầu leo ​​thang. Tổng thống Erdoğan gọi đây là một “cuộc tấn công khủng bố”. Ông ví cuộc đấu tranh của Chính phủ về việc tăng giá lương thực với cuộc chiến chống khủng bố. Ông xác định sự gia tăng của giá lương thực là chiêu trò được tung ra đối với Thổ Nhĩ Kỳ và sẽ không cho phép phát động “khủng bố” và giá cả sẽ giảm một nửa. Tổng thống cũng cho biết, Chính phủ đã có hành động chống lại những kẻ đứng sau vụ khủng bố thực phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng.

Các điểm bán hàng trực tiếp của thành phố cho các loại trái cây và rau quả, nhằm loại bỏ người trung gian giữa nhà sản xuất và khách hàng, bắt đầu hoạt động vào ngày thứ hai (11/2), tại 50 địa điểm ở Istanbul và 15 địa điểm ở Ankara. Sáng kiến ​​này bắt đầu được thực hiện sau khi Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan và các thành viên khác trong nội các tuyên bố sẽ cắt giảm mức tăng giá lương thực - cấu phần chính của tỷ lệ lạm phát tràn lan của Thổ Nhĩ Kỳ, đứng ở mức 20,3% trong năm 2018 - một phần bị đổ lỗi cho những kẻ đầu cơ và trục lợi.

Ngày chủ nhật (10/2), Tổng thống Erdoğan cho rằng, giá lương thực tăng đã biến thành công cụ bị khai thác chống lại nhân dân, hứa hẹn sẽ ngăn chặn những kẻ "khủng bố" thị trường bán buôn. Bộ trưởng Thương mại Thổ Nhĩ Kỳ - Ruhsar Pekcan - cũng cho biết, Bộ này đã phát hiện mức tăng giá hơn 800% giữa các giao dịch mua từ nhà sản xuất đến bán cho khách hàng. Bà Pekcan nói thêm rằng, 88 công ty đã bị phạt hơn 2 triệu lira Thổ Nhĩ Kỳ (TL). Các quan chức đã tiến hành kiểm tra tại các chợ bán buôn rau quả ở các tỉnh Istanbul, Ankara, Antalya, Mersin và Adana vào ngày 26/1 và đã xử phạt 76 công ty khác khoảng 810.000 TL vì bán các sản phẩm chưa đăng ký và các vi phạm bất thường khác.

Theo một thông báo từ Tòa Thị chính thành phố Istanbul (IBB), 50 điểm bán hàng đã bắt đầu hoạt động tại các địa điểm trung tâm của 34 quận nội thành. Các điểm bán hàng sẽ bắt đầu bằng cách bán bảy loại rau, sẽ được mở cho dịch vụ trong suốt cả tuần từ 10 giờ sáng đến 7 giờ tối. Các điểm bán hàng sẽ không được triển khai tại các huyện Adalar, Arnavutköy, Çirthca, Silivri và Şile vì các huyện này vẫn có một lượng lớn sản xuất nông nghiệp.

Tổng thư ký IBB - ông Hayri Baraçlı - nói rằng, thực phẩm được mua tại các hợp tác xã nông nghiệp từ các khu vực khác nhau, sẽ được cung cấp miễn là có nhu cầu từ người dân và các biện pháp cần thiết cho hậu cần đã được thực hiện. Ông cho biết thêm, sẽ có giới hạn trong việc mua hàng là 3kg cho mỗi mặt hàng vì những điểm này không thực hiện bán sỉ và nhằm mục đích tiếp cận càng nhiều người càng tốt. Các điểm bán hàng của IBB sẽ sử dụng túi giấy hoặc túi vải như một phần trong nỗ lực mới nhất của Thổ Nhĩ Kỳ để hạn chế việc sử dụng túi nhựa.

Tòa Thị chính thành phố Ankara (ABB) trong một tuyên bố rằng số lượng điểm bán hàng sẽ sớm được tăng lên 30. Giá tại Ankara thấp hơn đáng kể so với mức trung bình của Thổ Nhĩ Kỳ trong tháng 1 do Viện thống kê Thổ Nhĩ Kỳ (TurkStat) tính toán. Theo đó, 1kg hành tây được bán cho 2 TL tại các điểm bán hàng trực tiếp của Ankara, so với mức giá trung bình tháng 1 là 4,9 của TL (tương đương với gần 1 USD). Đối với cà chua, 1kg được bán cho 3 TL, chỉ một nửa mức giá trung bình 6 TL tháng trước. Thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ sẽ được chấp nhận tại các điểm bán hàng ở cả hai thành phố.

Việc vận chuyển đến các thành phố cũng rất quan trọng vì TurkStat gần đây đã cập nhật phương pháp tính tỷ lệ lạm phát, và tỷ lệ thực phẩm và đồ uống không cồn hiện đang có tỷ trọng lớn hơn. Dữ liệu cho thấy, mức tăng trong cùng loại là 6,43% trong tháng 1 có thể đẩy tỷ lệ lạm phát thực phẩm cuối năm lên 31%.

Theo dữ liệu chính thức mới nhất của TurkStat, giá thực phẩm đã tăng 6,43% trong tháng 1 so với tháng trước. Mức tăng hàng năm là 30,7%. Tháng trước, giá rau và trái cây tươi đã tăng 29,7% trên cơ sở hàng tháng trong khi mức tăng hàng năm cho các mặt hàng đó là 64%, cao hơn đáng kể so với mục tiêu của Ngân hàng Trung ương Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ (CBRT) là 13%. Vào tháng 1, lạm phát lương thực đạt mức cao nhất trong 20 năm. Một số siêu thị đã ngừng bán các mặt hàng rau quả để tránh bị coi là chống đối với chính sách bình ổn của chính phủ, trong khi đó Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã tạm thời miễn thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng để giảm giá bán lẻ trên thị trường.

Chi phí nhiên liệu và phân bón tăng lên do sự mất giá của đồng lira Thổ Nhĩ Kỳ, giảm sản lượng, tăng số lượng và cường độ của thiên tai và thiếu hành động để điều tiết thị trường thường được coi là nguyên nhân chính của giá lương thực cao.