Sự được-mất của Anh trong hiệp định thương mại với EU

Trong các bài phát biểu, trên áp phích và trên tờ rơi chiến dịch đều là lời cam kết rằng chính phủ sẽ nhanh chóng thực hiện Brexit và chuyển sang khác nhiều thứ. Đảng Bảo thủ đang vội vàng. Chính phủ của ông Johnson hứa hẹn rằng Brexit sẽ diễn ra nhanh đến mức sẽ không cần toàn bộ thời gian để đàm phán một thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu. Anh có thể nếu muốn đẩy quá trình này đến năm 2022, nhưng Bộ trưởng Thương mại Anh Liz Truss vừa cho biết rằng, sẽ không kéo dài thời gian chuyển đổi Brexit sau năm 2020. Người dân Anh đã chờ đợi đủ lâu nên Vương quốc Anh sẽ có một thỏa thuận thương mại vào cuối năm tới.

Thỏa thuận Brexit đạt được trong 11 giờ đàm phán mà ông Johonson đã ký với EU quy định một sự ra đi có trật tự và sau đó là giai đoạn chuyển tiếp trong đó mối quan hệ thương mại quan trọng sẽ được đàm phán. Thỏa thuận đó sẽ xác định toàn bộ mối quan hệ của Vương quốc Anh với EU, bao gồm thương mại hàng hóa và dịch vụ, mà còn cả an ninh và các mối quan hệ khác. Chính phủ có đến ngày 1/7/2020 để yêu cầu gia hạn thêm một hoặc hai năm. Chi phí thực sự của Brexit và cơ hội cho các thỏa thuận thương mại mới với Mỹ và các quốc gia khác, sẽ phụ thuộc vào cuộc đàm phán thứ hai đó. Ông Johnson nói rằng nó có thể nhanh chóng và thuận lợi, nhưng không có gì là chắc chắn.

Thủ tướng Anh muốn có một hiệp định thương mại tự do với EU, thường được gọi là mô hình “Canada++”, biểu thị một cái gì đó tương tự như thỏa thuận của EU với Canada bên cạnh các điều khoản bổ sung về dịch vụ và an ninh. Thỏa thuận với Canada mất bảy năm để đồng ý. Ông Johnson tuyên bố một thỏa thuận thương mại tự do của Anh-EU sẽ là một sợi dây so sánh vì hai bên đang bắt đầu từ một vị trí hài hòa. Nhưng hầu hết các thỏa thuận thương mại là về tiến bộ hội nhập, không tách rời.. Hơn nữa, sẽ chỉ có một vài tháng giữa các cuộc đàm phán bắt đầu một cách nghiêm túc và thời hạn tháng 7 để kéo dài quá trình chuyển đổi. Điều đó mang lại cho EU gần như tất cả các đòn bẩy.

Ông Johonson tuyên bố rằng điều này sẽ là lợi thế, nhưng lợi thế so với những gì? Một hiệp định thương mại tự do đơn giản sẽ là một kết thúc khó khăn của Brexit cứng vì nó tránh được sự tham gia vào một thị trường chung, liên minh hải quan EU và nó sẽ hứa hẹn một sân chơi bình đẳng về cạnh tranh, thuế và bảo vệ xã hội và môi trường. Một thỏa thuận như vậy sẽ hạn chế nghiêm trọng việc tiếp cận thị trường của Anh đối với EU. Nó sẽ tránh được tiềm năng cho một Brexit không thỏa thuận thực sự gây bất ổn và sẽ tốt hơn là chỉ giao dịch theo các điều khoản của Tổ chức Thương mại Thế giới, nhưng không phải là một biên độ lớn. Nó sẽ tiêu tốn của Anh nhiều hơn so với thỏa thuận Brexit mà người tiền nhiệm Theresa May đã đạt được trước đây.

Điều tốt nhất nước Anh có thể hy vọng là loại bỏ thuế quan và hạn ngạch đối với hàng hóa. Nhưng, như Trung tâm Cải cách Châu Âu đã chỉ ra trong một báo cáo, thậm chí điều đó sẽ phụ thuộc vào mức độ mà Anh đáp ứng nhu cầu sân chơi cấp độ của EU. Và thuế quan và hạn ngạch không phải là xung đột thương mại duy nhất. Các thỏa thuận thương mại bao gồm cái gọi là quy tắc xuất xứ yêu cầu các nhà xuất khẩu chứng minh rằng sản phẩm của họ phần lớn được sản xuất tại Anh. Nhiều công ty sẽ thấy chi phí tuân thủ quá cao đến mức phiền toái. Các công ty EU xuất khẩu sang các nước thứ ba mà EU có thỏa thuận thương mại - chẳng hạn như Hàn Quốc hoặc Canada - sẽ không còn có thể tính các bộ phận của Anh trong các chứng nhận quy tắc xuất xứ của riêng họ, loại trừ sẽ đưa xe hơi của các nhà cung cấp công nghiệp ô tô của Anh ở một bất lợi nghiêm trọng.

Sau đó là các tờ khai hải quan, kiểm tra, thanh toán thuế quan, Thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt. Chế độ cực kỳ nghiêm ngặt của EU đối với việc kiểm tra sản phẩm thực vật và động vật cũng có nghĩa là kiểm tra và kiểm soát được mở rộng. Một thời gian chuyển tiếp dài hơn sẽ cho phép các công ty Anh điều chỉnh. Một số công ty có thể muốn chuyển sang sản xuất trong EU. Tái phân bổ sẽ đặc biệt hấp dẫn đối với các công ty dịch vụ, những người sẽ phải đối mặt với những xunt đột đặc biệt theo các quy tắc giao dịch mới. Câu hỏi về dịch vụ đã nhận được rất ít thảo luận, có lẽ bởi vì những thứ như hợp đồng bảo hiểm ít hữu hình hơn phụ tùng xe hơi. Nó khó có thể dự tính được một kịch bản thỏa thuận thương mại mà không gây tổn thương các dịch vụ của Vương quốc Anh. Trong khi các khoản tài trợ của EU tương đương với các dịch vụ của Anh và các thỏa thuận công nhận lẫn nhau khác sẽ bảo vệ một số thương mại dịch vụ, ước tính rằng tác động của một hiệp định thương mại tự do là đáng kể.

Một hiệp định thương mại như vậy cũng sẽ cần được xem xét kỹ lưỡng bởi các thành viên của Nghị viện. Đạo luật cải cách và quản lý hiến pháp năm 2010 cho phép các nhà lập pháp phản đối việc phê chuẩn. Vì vậy, Brexit cuối cùng sẽ có ý nghĩa gì, câu hỏi đã từng đặt ra năm 2017 đối với chính phủ của bà Theresa may. Giờ đây, Thủ tướng Boris Johnson có thể có một thỏa thuận thương mại nhanh chóng, hoặc có thể có một khoản giảm chi phí Brexit. Nhưng không thể có cả hai.