Quản lý an toàn hồ đập để phòng ngừa rủi ro

Trên cả nước hiện nay có khoảng 6.648 hồ chứa nước, trong đó có 702 hồ chứa lớn, hơn 5.000 hồ chứa vừa và nhỏ, trong đó, có những hồ chứa đã khai thác 40-50 năm, có những hồ chứa mới xây dựng gần đây.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng phức tạp, khó lường và sự xuống cấp theo thời gian tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn đập, hồ chứa nước; cộng với thực tế một số hồ đập trong nước và quốc tế đã xảy ra sự cố thời gian qua, việc Bộ Công Thương ban hành Thông tư 09 được nhận định giúp tăng cường chủ động phòng ngừa sự cố.

Theo Thông tư 09, hàng năm, chủ sở hữu đập, hồ chứa thủy điện có trách nhiệm rà soát, phê duyệt phương án ứng phó thiên tai trước ngày 15/4 đối với đập, hồ chứa thủy điện xây dựng tại khu vực Bắc bộ, Bắc Trung bộ, Tây Nguyên và Nam bộ; trước ngày 15/8 hàng năm đối với đập, hồ chứa thủy điện xây dựng tại khu vực Nam Trung bộ.

Chủ sở hữu đập, hồ chứa thủy điện có trách nhiệm thống nhất với UBND, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn địa phương vùng hạ du trong việc lắp đặt hệ thống cảnh báo vận hành phát điện, vận hành xả lũ tại vùng hạ du, gồm: Vị trí lắp đặt; trang thiết bị cảnh báo lắp đặt tại từng vị trí; những trường hợp phải cảnh báo; thời điểm cảnh báo; hình thức cảnh báo; quyền, trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc cảnh báo.

Sở Công Thương nơi xây dựng đập, hồ chứa thủy điện có trách nhiệm tổng hợp, báo cáo hiện trạng an toàn đập, hồ chứa thủy điện trên địa bàn tỉnh với UBND tỉnh và Bộ Công Thương trước ngày 30/4 hàng năm đối với đập, hồ chứa thủy điện xây dựng tại khu vực Bắc bộ, Bắc Trung bộ, Tây Nguyên và Nam bộ; trước ngày 30/8 hàng năm đối với đập, hồ chứa thủy điện xây dựng tại khu vực Nam Trung bộ…

Trong nhiệm vụ năm 2019 về công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của Bộ Công Thương, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng đã yêu cầu các chủ sở hữu đập, hồ chứa thủy điện, chủ động nghiên cứu, triển khai thực hiện các quy định tại Nghị định số 114/2018/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước, tập trung vào các quy định về: Vận hành hồ chứa, cảnh báo và an toàn cho vùng hạ du, kiểm định đập, phối hợp giữa các chủ sở hữu đập với chính quyền và các cơ quan chức năng của địa phương trong công tác vận hành hồ chứa thủy điện.

Bên cạnh đó, tăng cường kiểm tra, đánh giá tình trạng đập; các thiết bị, công trình xả lũ, nhận nước… và khắc phục kịp thời các khiếm khuyết (nếu có) trước mùa mưa, lũ. Đồng thời, rà soát, bổ sung phương án ứng phó thiên tai cho công trình, hạ du đập và phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp; tổ chức diễn tập theo phương án được duyệt, bảo đảm an toàn cho vùng hạ du trong mọi tình huống.