Việt Nam - Campuchia là hai nước láng giềng trên bán đảo Đông Dương, có chung đường biên giới trên biển và đất liền, vị trí địa lý đã tạo tiền đề cho mối quan hệ gắn bó lâu đời giữa hai đất nước, hai dân tộc. Vượt qua những thăng trầm của lịch sử, mối quan hệ ngoại giao giữa hai nước đã được duy trì, phát triển suốt hơn nửa thế kỷ qua. Với phương châm "Láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”, trong những năm gần đây, quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Campuchia phát triển tích cực và đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Số liệu thống kê cho thấy, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Campuchia năm 2021 đạt 9,54 tỷ USD, tăng 79,1% so với năm 2020; trong 9 tháng năm 2022 đạt 8,45 tỷ USD, trong đó, Việt Nam xuất khẩu trên 4,55 tỷ USD, nhập khẩu gần 3,9 tỷ USD.
Trong khối các nước ASEAN, Campuchia là quốc gia có thương mại song phương lớn thứ 3 với Việt Nam (sau Thái Lan và Singapore), chiếm 13% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và khối. Tính riêng xuất khẩu, Campuchia là thị trường lớn thứ 2 của Việt Nam (sau Thái Lan), chiếm 17% xuất khẩu của Việt Nam sang ASEAN.
Việt Nam duy trì vị trí đứng đầu ASEAN và nằm trong nhóm năm nước có đầu tư trực tiếp lớn nhất tại Campuchia. Việt Nam hiện có 188 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Campuchia, với tổng vốn đăng ký đạt khoảng 2,8 tỷ USD. Hợp tác quốc phòng, an ninh tiếp tục được thúc đẩy và ngày càng hiệu quả, góp phần giữ vững môi trường ổn định và phát triển bền vững tại mỗi nước. Hợp tác giáo dục-đào tạo, khoa học - công nghệ… tiếp tục được quan tâm thúc đẩy. Sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, các hoạt động giao lưu nhân dân, du lịch giữa hai nước từng bước khởi sắc trở lại.
Trong đó, cơ cấu hàng hóa xuất nhập khẩu giữa hai nước Việt Nam-Campuchia tiếp tục thể hiện rõ nét tính bổ trợ lẫn nhau. Campuchia là nguồn cung cấp một số mặt hàng vào quan trọng cho hoạt động sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam như nguyên phụ liệu ngành gỗ; một số loại nông sản thô như hạt điều, sắn; cao su nguyên liệu… Trong khi đó, Việt Nam lại là nguồn cung cấp nhiều mặt hàng công nghiệp chế tạo, nhiên liệu, hàng tiêu dùng cho Campuchia như xăng dầu, sắt thép, phân bón, bánh kẹo và các sản phẩm từ ngũ cốc, hóa chất và một số mặt hàng tiêu dùng khác.
Hiện nay, hai nước đều là thành viên của ASEAN và được hưởng lợi từ những cam kết trong khu vực với mức thuế quan từ 0 – 5% cho hầu hết các mặt hàng xuất nhập khẩu. Đây được coi là một trong những động lực để doanh nghiệp hai nước mở rộng hoạt động đầu tư kinh doanh phát triển sản phẩm tại thị trường của nhau.
Ngày 3/11, Bộ Ngoại giao đã phát đi thông cáo khẳng định, nhận lời mời của Thủ tướng Vương quốc Campuchia, Chủ tịch ASEAN 2022, Samdech Techo Hun Sen, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ thăm chính thức Vương quốc Campuchia từ ngày 08 đến 09/11/2022, dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các Hội nghị cấp cao liên quan từ ngày 10 đến 13/11/2022.
Theo chương trình,Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ tham dự khoảng 20 hoạt động với nhiều hội nghị quan trọng, cùng các nhà lãnh đạo thảo luận những vấn đề lớn như: Tiến trình xây dựng cộng đồng ASEAN, quan hệ đối ngoại, vai trò trung tâm của ASEAN, các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm. Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ có nhiều cuộc gặp với lãnh đạo các đối tác, trao đổi các vấn đề liên quan đến ASEAN, cũng như quan hệ giữa Việt Nam với các đối tác.
Tại họp báo thường kỳ chiều cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nêu rõ: Là thành viên tích cực, có trách nhiệm của ASEAN, Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ với nước chủ nhà Campuchia, cũng như các thành viên khác của ASEAN, các nước khác, đảm bảo các hội nghị diễn ra thành công, đạt kết quả thực chất, góp phần củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN; đồng thời, đẩy mạnh quan hệ cùng có lợi giữa ASEAN với các đối tác, xử lý hài hòa, cân bằng các vấn đề của ASEAN phải đối diện, đóng góp vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, vì hòa bình và ổn định ở khu vực Đông Nam Á nói riêng, châu Á - Thái Bình Dương nói chung.
Trước đó, chiều 4/11, Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia ra thông báo chính thức về chương trình Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị liên quan. Bộ này cho biết ông Samdech Techo Hun Sen, Thủ tướng nước chủ nhà Campuchia và là Chủ tịch ASEAN 2022, sẽ chủ trì các Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 40 và 41 và các hội nghị cấp cao liên quan được tổ chức từ ngày 10-13/11 tới tại thủ đô Phnom Penh, Campuchia. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Prak Sokhon, Bộ trưởng Bộ Thương mại Pan Sorasak, Bộ trưởng Bộ Giáo dục, thanh niên và thể thao Hang Chuon Naron và một số quan chức cấp cao của chính phủ sẽ tháp tùng Thủ tướng Hun Sen tham gia các hội nghị.
Theo chương trình, các sự kiện sẽ được tổ chức gồm có: Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40 và 41; Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 25; Hội nghị Cấp cao ASEAN-Nhật Bản lần thứ 25; Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 23; Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 (APT) lần thứ 25; Hội nghị cấp cao ASEAN-Ấn Độ kỷ niệm 30 năm Quan hệ đối thoại; Hội nghị cấp cao ASEAN-Hoa Kỳ lần thứ l0; Hội nghị cấp cao ASEAN-Australia lần thứ 2; Hội nghị cấp cao ASEAN-Canada; Hội nghị cấp cao ASEAN-Liên hợp quốc và Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 17.
Dự kiến, trước khi tham dự hội nghị cấp cao, lãnh đạo các nước sẽ yết kiến Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni tại Cung điện Hoàng gia. Bên lề các hội nghị cấp cao, Thủ tướng Hun Sen và lãnh đạo các nước ASEAN sẽ gặp gỡ riêng với các đại diện của Hội đồng Liên Nghị viện ASEAN (AIPA); Thanh niên ASEAN và Hội đồng tư vấn doanh nghiệp ASEAN (ASEAN-BAC); tham dự đối thoại toàn cầu ASEAN lần thứ 2 về phục hồi với sự tham gia của người đứng đầu một số tổ chức quốc tế lớn.
Theo Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia, tại Lễ bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40 và 41 và các hội nghị cấp cao liên quan, Thủ tướng Campuchia Hun Sen sẽ bàn giao vị trí Chủ tịch ASEAN luân phiên cho Tổng thống Indonesia Joko Widodo.
Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia cũng thông tin thêm, để chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40 và 41 và các hội nghị cấp cao liên quan, Phó Thủ tướng Campuchia Prak Sokhonn sẽ chủ trì cuộc họp Hội đồng cộng đồng An ninh chính trị ASEAN (APSC) lần thứ 25 và cuộc họp Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) lần thứ 31. Ông Prak Sokhonn cũng sẽ chủ trì lễ ký văn kiện gia nhập Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) của Tây Ban Nha và Ukraine.