Phát triển thương mại điện tử: Khắc phục lỗ hổng chính sách

Dư địa lớn

Theo số liệu của Công ty Nghiên cứu thị trường Statista (Đức), tổng doanh thu ngành TMĐT Việt Nam năm 2018 là 2,26 tỷ USD, tăng 29,4% so với năm ngoái; số lượng khách mua hàng trên trang TMĐT đạt 49,8 triệu người, chính thức lọt top 6/10 thị trường TMĐT lớn nhất thế giới.

Xu hướng mua hàng online trở nên phổ biến

Điển hình phải kể đến Shopee vươn lên vị trí dẫn đầu với 123,2 triệu lượt truy cập, trở thành sàn TMĐT có lượng khách hàng truy cập số 1 của Việt Nam; Tiki giữ vị trí số 2 với 107,9 triệu lượt truy cập trong quý IV/2018; kế đến là Lazada với 97,6 triệu lượt; Thế giới di động có 88,3 triệu lượt; Sendo bám sát với 76,2 triệu lượt. Đáng chú ý, cả 4 sàn TMĐT Việt Nam đã chính thức lọt vào top 10 trang TMĐT có lượng truy cập cao nhất Đông Nam Á.

Thống kê từ Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cũng cho thấy trong năm 2018, tỷ lệ mua hàng qua Facebook đạt 70%, tăng nhẹ so với năm 2017.

Chia sẻ về sự phát triển của TMĐT, ông Nguyễn Trần Thi- CEO Công ty CP dịch vụ Giao hàng nhanh - cho biết: Tại Việt Nam, thị trường TMĐT mỗi năm tăng trưởng lên đến 100% nhờ đại đa số giới trẻ đều dùng internet và xu hướng mua hàng online ngày càng trở nên phổ biến.

Sớm khắc phục những tồn tại

Tuy nhiên, phát triển TMĐT cũng đặt ra thách thức không nhỏ đối với việc kiểm soát chất lượng hàng hóa. Nhiều cá nhân, tổ chức lợi dụng TMĐT để kinh doanh hàng giả, hàng nhái, thậm chí có sự giả mạo các DN uy tín để lừa đảo người mua gây thiệt hại kinh tế và niềm tin của người tiêu dùng đối với hoạt động TMĐT và các DN chân chính...

Theo ông Đặng Hoàng Hải - Cục trưởng Cục TMĐT và kinh tế số, việc minh bạch và công khai những chính sách, cũng như quy định trên các website để thông tin cho người mua biết quyền và nghĩa vụ các bên còn hạn chế... Đặc biệt, các sàn giao dịch TMĐT còn hạn chế về cả ý thức và nhân lực để có thể kiểm soát, ngăn chặn những hành vi buôn bán không đúng quy định trên sàn của mình nên các vi phạm vẫn xảy ra, gây mất lòng tin đối với người tiêu dùng.

Ngoài ra, đối với hành lang pháp lý về TMĐT (Nghị định 52/2013/NĐ-CP) đã được xây dựng khá chi tiết, đáp ứng yêu cầu về quản lý TMĐT tại thời điểm ban hành, nhưng thị trường TMĐT thay đổi liên tục đặt ra nhiều vấn đề cần điều chỉnh. Các giao dịch, dịch vụ cũng không còn ở phạm vi một quốc gia mà đã xuyên biên giới, đa dạng về chủ thể tham gia, phức tạp về cách thức hoạt động, nên rất khó kiểm soát.

Không những thế, theo ông Nguyễn Thanh Hưng - Chủ tịch Hiệp hội TMĐT Việt Nam, TMĐT còn đang gặp vướng mắc trong vấn đề thu thuế, Việt Nam vẫn đang sử dụng hóa đơn giấy là chủ yếu, chiếm 91,8% nên khó khăn trong việc quản lý. Với những thách thức trên, nhiều ý kiến cho rằng, cần khắc phục lỗ hổng về chính sách, nhanh chóng hoàn thiện cơ sở hạ tầng, bởi đây là những mắt xích quan trọng giúp TMĐT Việt Nam phát triển bền vững.