Phát huy hiệu quả phối hợp dọc-ngang trong đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại

Thông tin này vừa được đưa ra trong buổi làm việc của Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả Bộ Công Thương (Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương) với Đoàn công tác của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia) diễn ra ngày 3/11 tại trụ sở Tổng cục QLTT.

Hiệu quả rõ rệt

Sau 3 năm thành lập, Bộ Công Thương đã chỉ đạo Tổng cục QLTT hoàn thành việc sắp xếp tổ chức, bổ nhiệm cán bộ toàn lực lượng, ổn định tư tưởng cho công chức, người lao động để tập trung hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn. Đến nay cơ bản đã kiện toàn được bộ máy tổ chức, xây dựng được nguồn quy hoạch cán bộ trong lực lượng. Trong đó, công tác giảm Đội đã được thực hiện nghiêm túc theo đúng chỉ đạo của Chính phủ từ 681 Đội QLTT trước khi thành lập Tổng cục, tính đến đầu năm 2021, cả lực lượng chỉ còn 376 Đội (giảm 45%).

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An phát biểu tại buổi làm việc

Thực tế đã minh chứng việc tinh giản bộ máy không làm yếu đi vai trò chủ công trong chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trên thị trường nội địa, trái lại, còn giúp lực lượng QLTT ngày càng tinh nhuệ, chuyên nghiệp. Cụ thể, tổ chức theo ngành dọc đã giúp chỉ đạo từ Tổng cục xuyên suốt, tạo thuận lợi cho các đơn vị phối hợp hành động kịp thời, làm nên những thành công “chưa từng có” của lực lượng, khi đánh trúng vào đường dây, ổ nhóm lớn, hoặc địa bàn đặc biệt mà trước đây chưa bao giờ đến.

Ông Trần Hữu Linh – Tổng Cục trưởng Tổng cục QLTT – cho biết, sau 3 năm thành lập, lực lượng QLTT đã kiểm tra 329.204 vụ, phát hiện, xử lý gần 214.105 vụ vi phạm, đạt tỷ lệ trên 65%; thu ngân sách nhà nước ước trên 1.221 tỷ đồng. Trong đó, 10 tháng năm 2021, riêng lực lượng đã kiểm tra trên 62.000 vụ, phát hiện, xử lý 36.755 vụ vi phạm; thu nộp ngân sách nhà nước trên 282 tỷ đồng. Đáng chú ý, nổi lên một số vi phạm chủ yếu về hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, với 3.300 vụ bị xử lý. Bên cạnh đó, vi phạm về các mặt hàng phục vụ phòng chống dịch bệnh do Covid-19 với 10.000 lượt kiểm tra, giám sát, phạt hành chính trên 8,2 tỷ đồng; vi phạm về xăng dầu cũng nổi lên trong những tháng vừa qua, có đến 200 vụ vi phạm bị xử lý; hay vi phạm về hoạt động kinh doanh qua thương mại điện tử…

Ông Trần Hữu Linh - Tổng Cục trưởng Tổng cục QLTT - cho biết, 10 tháng năm 2021, riêng lực lượng đã kiểm tra trên 62.000 vụ, phát hiện, xử lý 36.755 vụ vi phạm

Kết quả này không chỉ có sự phối hợp theo ngành dọc mà còn có sự đóng góp quan trọng của phối hợp “ngang” - giữa các lực lượng chức năng như công an, hải quan, biên phòng và các cơ quan thanh tra chuyên ngành trong công tác xây dựng cơ chế chính sách và kiểm tra, xử lý vi phạm. “Thời gian qua, sự phối hợp này cũng đã đem lại hiệu quả rõ rệt”- ông Trần Hữu Linh đánh giá và đưa ra dẫn chứng một số vụ như lực lượng QLTT phối hợp lực lượng công an xử lý tổng kho buôn lậu hàng hóa tại TP. Lào Cai; kho hàng giả 13.726 sản phẩm nhãn hiệu nổi tiếng tại Nam Định; gần đây nhất là vụ việc kiểm tra, xử lý 8 kho hàng, cơ sở kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc tại Hà Nội, Hưng Yên, tạm giữ khoảng 40 tấn hàng gồm 123.425 sản phẩm, chủ yếu là mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thời trang, đồ gia dụng và rượu. Một số vụ việc có dấu hiệu hình sự đã chuyển cơ quan công an như tạm giữ trên 4 triệu sản phẩm hàng hóa có dấu hiệu giả mạo, trị giá gần 10 tỷ đồng tại Bắc Ninh, công an đã ra quyết định khởi tố, tạm giam đối tượng người nước ngoài; vụ việc 21 bãi than có dấu hiệu vi phạm không rõ nguồn gốc xuất xứ không có hóa đơn chứng từ, cơ quan công an đã khởi tố, bắt tạm giam một số đối tượng để điều tra; kiểm tra, phát hiện vụ việc có dấu hiệu tội phạm đối với lô hàng tấm tế bào quang điện có số lượng lớn tại Bắc Giang…

Hay ngay trong các thành viên Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương cũng có sự phối hợp thường xuyên với nhau để nhanh chóng xử lý các vi phạm. Đơn cử như trong lĩnh vực thương mại điện tử, bà Nguyễn Thị Minh Huyền – Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) – cho biết, thời gian qua, Cục đã cung cấp thông tin cho các bên như Tổng cục QLTT, Cục QLTT, công an tại các địa phương. Mỗi năm, có khoảng 300 trường hợp cung cấp thông tin về các vụ việc, các website để làm hồ sơ xử lý vi phạm. Riêng tháng 10, lực lượng QLTT đã xử lý hơn 35 vụ việc liên quan đến thương mại điện tử.

Ông Lê Thanh Hải – Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia - đánh giá cao những nỗ lực của QLTT trong thời gian vừa qua

Tăng cường công tác phối hợp hơn nữa

Mặc dù đạt những kết quả đáng ghi nhận song, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho rằng, đây chưa phải là kết quả tốt nhất, còn nhiều việc mà lực lượng chưa làm được.

“3 năm kể từ khi chuyển đổi mô hình hoạt động, lực lượng QLTT đã nỗ lực rất nhiều. Song song với nhiệm vụ chuyên môn kiểm tra, kiểm soát bình ổn thị trường, lực lượng còn phải kiện toàn bộ máy, giảm số Đội QLTT, làm công tác tham mưu. Không chỉ vậy, hai năm gần đây, lực lượng QLTT còn căng mình tham gia phòng chống dịch Covid-19. Đây là những lý do khách quan khiến công tác QLTT chưa đạt được như kỳ vọng. Tuy nhiên, kết quả trên cũng rất đáng ghi nhận trong bối cảnh khó khăn chung” - Thứ trưởng Đặng Hoàng An nhìn nhận.

Đồng quan điểm, ông Lê Thanh Hải – Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia – cũng đánh giá cao các đơn vị thành viên thuộc Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương làm việc rất trách nhiệm, cố gắng và có nhiều kết quả đáng ghi nhận. Đặc biệt, QLTT là một trong những lực lượng chủ công thuộc Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương đã rất nỗ lực, phối hợp với các lực lượng chức năng, đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ.

“Tuy nhiên, cần có sự phối hợp nhanh hơn, chặt chẽ hơn với các lực lượng khác để xử lý các vụ vi phạm”- ông Lê Thanh Hải nhấn mạnh.

Thứ trưởng Đặng Hoàng An và Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia đã trao bằng khen cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2020

Trong bối cảnh tình hình dịch bệnh kéo dài, sẽ kéo theo tình trạng tồn kho hàng hóa của doanh nghiệp, nhất là các mặt hàng có hạn sử dụng như thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc tân dược, thức ăn chăn nuôi, thuốc bảo vệ thực vật… nhiều mặt hàng có nguy cơ bị tẩy xóa, thay đổi thông tin về ngày sản xuất, thời hạn sử dụng để đưa ra tiêu thụ trên thị trường. Đặc biệt, từ nay đến cuối năm, các đối tượng buôn lậu, sản xuất hàng giả sẽ gia tăng hoạt động để tung hàng hóa ra thị trường trong dịp Tết Dương lịch và Tết nguyên đán, Thứ trưởng Đặng Hoàng An cho rằng, hai bên cần có những buổi làm việc để đưa ra nhiều giải pháp phù hợp trong công tác đấu tranh, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng lậu, gian lận thương mại. Đặc biệt là việc thu thập, chia sẻ, chuyển giao thông tin liên quan đến chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả giữa các lực lượng. Điều này đòi hỏi vai trò của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia.

Ngoài ra, Thứ trưởng Đặng Hoàng An cũng yêu cầu, QLTT cần tăng cường công tác phối hợp với lực lượng tại các địa phương biên giới, địa bàn trọng điểm tăng cường kiểm tra, ngăn chặn không để hàng hóa nhập lậu vào thị trường, trong đó tập trung vào những mặt hàng trọng tâm, địa bàn trọng điểm.

Đồng thời, tăng cường công tác phối hợp, chia sẻ thông tin giữa các đơn vị trong Bộ Công Thương, các đơn vị chức năng khác liên quan như Công an, Hải quan, Biên phòng… để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và doanh nghiệp làm ăn chân chính.

Thứ trưởng lưu ý, lực lượng QLTT tiếp tục chú ý đến các mặt hàng "nóng", có thể dẫn đến tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, vi phạm sở hữu trí tuệ như xăng dầu, thuốc lá điếu, rượu, đường, phân bón...; đặc biệt các hành vi vi phạm trên môi trường điện tử.

Thứ trưởng cũng đề xuất Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia tham mưu Phó Thủ tướng Chính phủ thường trực tháo gỡ, trang bị thêm xe chuyên dụng cho lực lượng QLTT trong quá trình tác nghiệp.

“Ban Chỉ đạo 389 Bộ Công Thương nói chung cũng như lực lượng QLTT nói riêng sẽ nỗ lực hết sức mình, đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm về hàng gian, hàng giả, hàng gian lận thương mại để lành mạnh hóa thị trường, bảo vệ người dân và doanh nghiệp”- Thứ trưởng Đặng Hoàng An khẳng định.