Thứ hai 25/11/2024 14:48

Nông sản không thể dựa vào “giải cứu” và lòng trắc ẩn!

Làm sao để nông sản Việt Nam vươn ra thế giới, không còn điệp khúc “giải cứu”, “được mùa mất giá” như lâu nay vẫn là một bài toán lớn.

Được mùa mất giá, thiếu quy hoạch, thiếu dự báo thị trường hay tình trạng “nay ồ ạt trồng cây này, mai lại thi nhau chặt hạ để trồng cây khác”… vẫn là câu chuyện chưa bớt “nóng” và tiếp tục là các bất cập của nông sản Việt. Hết thanh long, khoai lang, cây cam sành rớt giá thê thảm, đến việc ồ ạt chặt hạ cây điều để trồng sầu riêng vượt quy hoạch xôn xao suốt thời gian qua.

Vùng trồng thanh long (Ảnh minh họa)

Còn nhớ trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn mới đây, đại biểu Nguyễn Thanh Phong - đoàn Vĩnh Long nêu thực trạng, hiện nay diện tích trồng sầu riêng trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long tăng lên do giá cả tăng cao, vì vậy phong trào phá bỏ cây trồng khác để trồng sầu riêng thiếu kiểm soát, có nguy cơ dẫn đến những hậu quả khó lường khi cung vượt cầu.

Cũng trong phiên chất vấn đó, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê Minh Hoan thừa nhận, làm sao để hóa giải được lời nguyền “được mùa mất giá” và vấn đề liên quan tới hiệu ứng của cây sầu riêng không chỉ ở Đồng bằng sông Cửu Long mà còn ở cả Đông Nam Bộ và nhất là Tây Nguyên.

Người đứng đầu ngành nông nghiệp cho rằng, chúng ta không nên dùng từ “giải cứu” nông sản nữa, vì nói hàng giải cứu thì nông sản càng rớt giá. Bộ trưởng đề nghị cần tư duy lại chỗ này. “Chúng ta không cấu trúc lại ngành hàng, không đưa bà con vào hình thức hợp tác nào đó thì chúng ta không bao giờ thành công. Đừng đánh giá doanh nghiệp ép giá người nông dân. Có doanh nghiệp chụp hình gửi cho tôi khoai lang từ Vĩnh Long đưa ra cửa khẩu 40% phải bỏ vì không đủ quy cách, chủng loại” - ông Hoan dẫn chứng.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhận định, thiếu sự liên kết, phân công lao động và tổ chức sản xuất nông nghiệp theo lợi thế vùng và địa phương, dẫn đến tính chuyên môn hóa thấp, dễ xảy ra ùn ứ cục bộ về nguồn cung và thị trường, điệp khúc "được mùa mất giá" vẫn cứ diễn ra.

Với người nông dân, khi vụ mùa bội thu lẽ ra phải là niềm vui lớn. Vậy mà thay vì hân hoan, khuôn mặt khắc khổ ấy lại hằn nỗi buồn chất chứa vì sản phẩm làm ra không tiêu thụ được. Rõ ràng, đầu ra sản phẩm nông nghiệp là một bài toán lớn mà chưa có một lời giải căn cơ. Một nền nông nghiệp phát triển bền vững không thể dựa vào “giải cứu” và lòng trắc ẩn của người tiêu dùng.

Trong cuộc canh tranh gay gắt trên thị trường hiện nay, người nông dân cũng cần tuân thủ nghiêm ngặt “luật chơi” của thị trường thế giới mới mong mở rộng đầu ra cho sản phẩm. Việc Ủy ban châu Âu (EC) phạt “thẻ vàng” đối với thủy sản Việt Nam xuất khẩu vào thị trường này do tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định chính là lời cảnh báo nghiêm khắc cho ngành thủy sản Việt Nam nói riêng và các sản phẩm nông nghiệp nói chung.

Trong xu hướng hiện nay, nông nghiệp muốn phát triển thì việc “liên kết 4 nhà”: Nhà nước - nhà nông - nhà khoa học - nhà doanh nghiệp là tất yếu. Sự liên kết này phải chặt chẽ, đồng bộ đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên thì mới đưa được sản phẩm từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng.

Đau đáu trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, thời gian tới, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn sẽ tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả của ngành.

Khẩn trương quy hoạch thành các vùng trồng vùng nuôi, áp dụng khoa học công nghệ trong các khâu của quá trình sản xuất. Tăng cường tổ chức sản xuất, xuất khẩu theo chuỗi liên kết, tổ chức hiệu quả sản xuất nông nghiệp theo quy mô lớn, tập trung, gắn sản xuất với những tín hiệu của thị trường, liên kết nông dân bằng các mô hình hợp tác xã kiểu mới, các khâu sản xuất, thu gom, chế biến, phân phối, tiêu thụ được đặt trong một chuỗi giá trị với doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, tiếp tục đàm phán mở cửa thị trường, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường, kể cả những thị trường truyền thống và thị trường mới còn nhiều tiềm năng; xây dựng nội dung đàm phán về mở cửa thị trường, kiểm dịch động thực vật và các yêu cầu kỹ thuật khác có liên quan cho hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào Việt Nam và các tiêu chuẩn hàng Việt Nam xuất đi các thị trường khác…

Tuy nhiên, phải thẳng thắn nhìn nhận rằng tình trạng “giải cứu” nông sản những năm qua có trách nhiệm của chính người nông dân. Do đó, đối với nhà nông - chủ thể chính của nền nông nghiệp cần phải thay đổi một cách căn bản tư duy sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng khoa học - kỹ thuật, bám sát thông tin thị trường… Tất cả những cố gắng sẽ như “công dã tràng” nếu không có sự đổi mới từ chính họ.

Quỳnh Nga
Bài viết cùng chủ đề: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Tin cùng chuyên mục

Doanh nghiệp dệt may phát huy sức sáng tạo của người lao động

Câu lạc bộ Máu nóng Gia Lai: 7 năm làm cầu nối trao đi những 'giọt hồng' yêu thương

Giải pháp để ngành Công Thương tiến nhanh trên hành trình chuyển đổi số

“Cấm” thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng: Có khả thi?

Bộ Công Thương làm việc cùng Hội đồng ngũ cốc Hoa Kỳ về hợp tác phát triển nhiên liệu sinh học

Nhà giáo trong kỷ nguyên số cần biến thách thức thành cơ hội để ngành giáo dục vươn mình

Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Công Thương Trung ương tổ chức Lễ kỷ niệm truyền thống 50 năm

Gia Lai: Hỗ trợ cô giáo nghèo vượt qua gia cảnh khó khăn vươn lên trong cuộc sống

Tiếp tục đề xuất giảm 2% thuế: Trợ lực 'tiếp sức' cho doanh nghiệp, kích cầu nền kinh tế

Bí quyết ‘cơ động’ của thầy Cường ‘động cơ’

Bộ Công Thương ban hành công điện về việc chủ động ứng phó với bão số 9 (bão Man-yi)

Từ thông điệp chống lãng phí của Tổng Bí thư suy ngẫm về việc xử lý thành công các dự án tồn đọng

Tặng quà nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam: Tôn vinh thực sự hay áp lực hình thức?

Khu thương mại tự do Đà Nẵng: Đâu là lời giải cho "bài toán" thu hút đầu tư?

TP. Hồ Chí Minh: Tiệm mì 0 đồng lan tỏa yêu thương của những chàng trai Hóc Môn

Trách nhiệm thi hành Thông tư quy định về quản lý, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ

Giải ngân vốn đầu tư công bứt tốc cuối năm để về đích

Bộ Công Thương ban hành Thông tư về quản lý, sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ

Bộ Công Thương đề xuất nghiên cứu đầu mối quản lý về công nghiệp thực phẩm

Bộ Công Thương rà soát, đánh giá kết quả thực hiện lộ trình phối trộn nhiên liệu sinh học