Những chuyến đi đong đầy cảm xúc

Thực tế tại một điểm bán hàng Việt

Ấn tượng những chuyến đi

Những chuyến công tác về đề tài hàng Việt thường được tôi chọn thực hiện vào những ngày cuối năm, bởi lúc đó, nhu cầu hàng hóa phục vụ cho những dịp lễ, Tết của người dân tăng cao. Với bà con vùng cao, miền núi, nhu cầu này lại càng lớn bởi hệ thống phân phối tại các khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa còn hạn chế rất nhiều so với khu vực đồng bằng hay trung tâm các thành phố.

Chọn Sơn La là điểm đến vào mùa đông năm 2016, “món quà” đầu tiên vùng đất này dành cho tôi chính là cái rét “ngọt ngào” “cứa sâu” vào da thịt. Không kịp chuẩn bị tinh thần vì những ngày đó, Hà Nội vẫn khá ấm áp, tôi gần như bị “sốc” vì không thích nghi được với những màn sương muối trắng xóa, những cơn gió lạnh hun hút của vùng cao. Đang co ro với lỉnh kỉnh nào laptop, máy ảnh, máy quay mini thì tôi nghe được tiếng cười và câu nói: “Năm nào cũng vậy, cứ vào thời gian này là chúng tôi chuẩn bị cho các chuyến đưa hàng về nông thôn, mới đầu đông nên cái rét này chưa thấm tháp gì đâu nhà báo ơi”. Thì ra đó là tiếng của anh Trần Văn Diễn - cán bộ Phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương tỉnh Sơn La - đơn vị nhiều năm gắn bó với chương trình đưa hàng Việt về nông thôn, miền núi. Nụ cười hiền của anh và câu nói có vẻ như muốn nắn gân ấy chẳng hiểu sao lại giúp tôi cảm thấy bớt đi phần nào cái giá rét nơi đây.

Cùng trải nghiệm những chuyến đưa hàng Việt về nông thôn, miền núi Sơn La vào những ngày đông giá rét ấy mới thấy sự vất vả của thương mại vùng cao. Ở những khu vực xa trung tâm, đường núi gập ghềnh, chuyến đi phải xuất phát từ nửa đêm mới kịp mang hàng đến trưng bày để bà con mua đúng vào phiên chợ sáng. Bán hàng cũng không dễ vì nhiều gia đình vùng dân tộc đời sống khó khăn, không có tiền mua hàng. Không ít người phải mang rau, gạo, gà, trứng… xuống chợ phiên bán lấy tiền mua sắm hoặc trực tiếp đổi lấy hàng hóa.

Nếu như cái lạnh là “đặc sản” của vùng cao miền Bắc thì cái khô nóng cũng là “món quà” ấn tượng của những chuyến công tác về Tây Nam bộ. Nơi này, khó khăn lại đến từ sự hoành hành của hàng Trung Quốc. Tuy vậy, bằng cách làm quyết liệt, bền bỉ, hàng Việt đã và đang khẳng định ưu thế tại các địa phương biên giới Tây Nam.

Cùng đoàn công tác đến thăm Điểm bán hàng Việt tại vùng núi Tuyên Quang

Tham gia trong chuyến hàng lưu động về nông thôn cuối năm của siêu thị Tứ Sơn - một trong những siêu thị đã gắn bó nhiều năm với CVĐ, tôi được ông Tạ Minh Sơn -Giám đốc doanh nghiệp (DN) tư nhân Tứ Sơn kể lại những khó khăn ngày đầu đưa hàng Việt “phủ sóng” khu vực Tây Nam Bộ. Theo ông Sơn, để “đánh bật” hàng Trung Quốc giá rẻ hoàn toàn không dễ dàng. “Khác với quy mô nhỏ của các chuyến đưa hàng Việt về nông thôn, miền núi phía Bắc, Tứ Sơn quyết định chinh phục người tiêu dùng nơi đây với cách làm rất riêng, đó là siêu thị lưu động. Với diện tích lên đến 1.500m², trưng bày hàng nghìn sản phẩm hàng Việt Nam như điện gia dụng, quần áo may sẵn, thực phẩm, bánh kẹo, đồ dùng gia đình… mô hình siêu thị lưu động của Tứ Sơn mang đến hình ảnh mới lạ, văn minh, hiện đại ngay tại các vùng quê nghèo. Chính cái lạ đó là chất xúc tác thu hút người dân đến mua sắm hàng hóa tại các phiên chợ” - ông Sơn chia sẻ.

Báo chí là “cầu nối”

Những chuyến đi đong đầy cảm xúc ấy chính là chất liệu quý giá nhất cho những bài báo được sản xuất ngay tại “hiện trường”. Không ít lần, bàn làm việc của tôi chính là những mảnh ghép của thùng hàng carton được chủ một gian hàng dành tặng. Chính cái không khí tấp nập kẻ bán, người mua vẫn xôn xao ngay bên cạnh với lời nhắn nhủ: “Nhà báo cố gắng viết chân thật vào nhé, để người đọc thấy chúng tôi đưa hàng về nông thôn, miền núi vất vả thế nào” như động lực giúp tôi hăng hái viết bài. Và đôi khi tôi vội mở laptop, chớp lấy ý tưởng vừa lóe lên trong những câu chuyện về hàng Việt bên bàn rượu ngô nồng ấm giữa ánh lửa bập bùng của mùa đông vùng cao. Hay những trăn trở của tôi với lãnh đạo các Sở Công Thương, đại diện Bộ Công Thương: Chẳng nhẽ năm nào ta cũng đi vận động doanh nghiệp đưa hàng về nông thôn thế này suốt? Có cách nào để bà con không phải chờ đến khi có phiên chợ mới mua được hàng không? cũng chính là nội dung trao đổi trong bài báo.

Từ những trăn trở ấy, niềm vui thực sự vỡ òa với những người làm báo như tôi khi được mời dự khai trương các Điểm bán hàng Việt Nam cố định - mô hình được coi là một trong những thành công lớn nhất của chương trình được Bộ Công Thương kiên trì triển khai suốt nhiều năm qua. Thống kê của Bộ Công Thương cho thấy, đến nay, đã có hơn 60 điểm bán được xây dựng khắp các tỉnh, thành phố trên cả nước, gần vượt mục tiêu của Đề án Phát triển thị trường trong nước gắn với CVĐ đến năm 2020. Theo đề án này, đến năm 2020, mỗi tỉnh, thành phố có ít nhất 1 điểm bán hàng được xây dựng. Đặc biệt, sau một vài điểm bán được nhà nước bỏ “vốn mồi”, đến nay, nhiều điểm bán hàng được xây dựng bằng chính nguồn vốn của DN. Điều đó cho thấy, hiệu quả kinh tế rõ nét của mô hình này. 100% hàng hóa được bày bán tại các điểm bán hàng là hàng Việt, được niêm yết giá rõ ràng, kèm theo nhiều chương trình khuyến mãi. Gian hàng lịch sự, hiện đại, văn minh chính là điểm thu hút lớn nhất người tiêu dùng đến với các điểm bán.

Hạnh phúc còn đến cả khi nhận được điện thoại người phụ trách mảng hàng Việt của Bộ Công Thương: “Chuẩn bị đi công tác nhé” và còn kèm theo câu “Truyền thông là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong chương trình hàng Việt đấy”. Hay ấm lòng khi một bà con người dân tộc cố phát âm tiếng Việt: “Tôi thích hàng Việt vì vừa ngon, vừa rẻ”.

Chỉ thế thôi đã thấy vững tin rằng, con đường chúng tôi đang đi là đúng hướng… Như lời của Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa - Phó trưởng ban chỉ đạo Trung ương CVĐ: Truyền thông là một trong những hoạt động thành công nhất của CVĐ trong những năm vừa qua. Truyền thông giúp người tiêu dùng nhận biết được những ưu điểm của hàng hóa, từ đó tích cực, ưu tiên sử dụng hàng Việt và cũng giúp DN tích cực sản xuất hàng hóa có chất lượng, chinh phục người tiêu dùng.