Ngành xi măng: Giải pháp linh hoạt đẩy mạnh xuất khẩu

Năm 2015, tổng sản lượng xi măng tiêu thụ đạt 72 triệu tấn, đạt 100% kế hoạch đề ra. Trong đó, xi măng tiêu thụ nội địa 55,5 triệu tấn, đạt 103% kế hoạch năm và tăng khoảng trên 9,5% so với năm 2014; XK xi măng dừng lại ở con số 16,5 triệu tấn, giảm 19% so với năm 2014. Ông Lê Văn Tới - Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) – phân tích: Tuy không đạt chỉ tiêu XK nhưng bù lại, sản lượng tiêu thụ xi măng trong nước năm 2015 tăng khá, nên tổng sản lượng tiêu thụ vẫn đạt kế hoạch đề ra.

Nguyên nhân XK giảm chủ yếu do yếu tố khách quan khi một số quốc gia truyền thống như: Thái Lan, Nhật Bản và Trung Quốc thay đổi chiến lược sản xuất, tiêu thụ. Chẳng hạn như Trung Quốc, sau thời gian phát triển “nóng” đã dư thừa công suất khoảng 670 triệu tấn, đẩy sức cạnh tranh trên thị trường xi măng lên cao. Mặt khác, DN xi măng trong nước, kể cả “ông lớn” như Tổng công ty Công nghiệp Xi măng Việt Nam (Vicem) vẫn chưa có nhiều hợp đồng dài hạn. Giá nguyên liệu đầu vào tuy được duy trì ổn định gần đây, nhưng khó dự đoán biến động thời gian tới. Do đó, gây khó cho định hướng XK xi măng. Ngoài ra, theo Hiệp hội Xi măng Việt Nam, DN XK xi măng còn phân tán nhỏ lẻ, quy mô và mức độ tập trung thấp, chủ yếu bán hàng qua khâu trung gian.

Ông Nguyễn Quang Cung nhấn mạnh: Để khắc phục khó khăn trong hoạt động XK, cần giải quyết ngay câu chuyện XK phân tán, mạnh ai nấy làm; liên kết các DN thành đầu mối đủ mạnh, gia tăng tính cạnh tranh và lợi thế về giá cho xi măng XK. Hiện nay, mới chỉ có Vicem, Vissai... có lợi thế hơn cả khi đàm phán với các đối tác nhập khẩu.

Liên quan đến XK xi măng, ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) – khuyến nghị: DN cần quan tâm đến đổi mới công nghệ sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm bằng việc hợp lý hóa quy trình vận chuyển để tiết kiệm thời gian, chi phí. DN xi măng phải chuyên nghiệp hơn trong hoạt động, từ khâu sản xuất đến phân phối, tiêu thụ, bán hàng, chăm sóc khách hàng, đặc biệt cần chủ động, nâng cao sức cạnh tranh của DN.