Ngành rau quả xuất khẩu tìm hướng vượt khó

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam đã chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương bên lề Triển lãm - Hội nghị quốc tế về Công nghệ sản xuất và chế biến rau, hoa, quả tại Việt Nam (HortEx Vietnam 2020), khai mạc sáng 26/2 tại TP. Hồ Chí Minh.

Theo ông Nguyên, bình quân mỗi tháng rau quả Việt xuất khẩu sang Trung Quốc khoảng 200 triệu USD. Nay thị trường này sụt giảm nên doanh nghiệp trong ngành đang tính đến các giải pháp tiêu thụ ở nội địa, đồng thời tiềm kiếm đối tác với những thị trường mới. Mặc dù việc này không thể làm một sớm một chiều song không vì thế mà doanh nghiệp ngồi im trông chờ dịch bệnh kết thúc.

Đối với các thị trường mới, tiềm năng, theo thống kê từ Hiệp hội rau quả Việt Nam, năm 2019 vừa qua xuất khẩu rau quả sang Mỹ, Thái Lan, Châu Phi… đã có những tín hiệu tích cực. Trong đó, ở thị trường Mỹ, lần đầu tiên trái xoài của Việt Nam đã đạt tiêu chuẩn để thâm nhập, còn ở Châu Phi, mặc dù nhu cầu nhập khẩu của thị trường này ngày càng tăng song yêu cầu về các tiêu chuẩn hàng hóa khá dễ tính so với các khu vực khác. Với Thái Lan, trong năm 2019, xuất khẩu rau quả của Việt Nam vào nước này đạt 74,94 triệu USD, tăng mạnh tới 66,3% so với năm 2018. Hay tại EU, với hiệu ứng tích cực từ Hiệp định EVFTA được Nghị viện Châu Âu thông qua gần đây, Hiệp hội kỳ vọng sẽ tạo thêm động lực mới cho ngành rau quả thâm nhập thị trường rộng lớn này.

Từ những phân tích trên, ông Nguyên cho biết, đã khuyến cáo các doanh nghiệp có phương án tiếp cận những thị trường này qua việc khảo sát, tìm hiểu thị trường hoặc tham gia các hội nghị, triển lãm chuyên ngành để tiếp cận khách hàng.

Cùng với xuất khẩu, thị trường nội địa với gần 100 triệu dân cũng được xem là giải pháp hiệu quả. Đáng chú ý, gần đây do mức sống của người dân tăng lên kéo theo nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm rau quả nhiều hơn. Tuy nhiên cũng như xu hướng thế giới, người tiêu dùng có yêu cầu cao hơn về chất lượng của sản phẩm rau quả nên doanh nghiệp cần nắm bắt để đáp ứng thị hiếu khách hàng.

Liên quan đến thị trường trong nước, GS.TS Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam nhận xét, chúng ta phải tính toán kỹ tới nhu cầu thực sự ở thị trường trong nước, đừng nghĩ trong nước có yêu cầu với sản phẩm thấp, như vậy là sai lầm. Hiện nay các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội… người tiêu dùng rất quan tâm đến chất lượng, đặc biệt là vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Họ có xu hướng tiêu thụ các sản phẩm ngoại vì cho rằng chúng có chất lượng tốt.

“Muốn tiếp cận tốt nội địa, tôi cho rằng doanh nghiệp phải có chiến lược cụ thể trong tuyên truyền tốt để họ thấy sản phẩm Việt Nam an toàn, đáp ứng các tiêu chuẩn của thị trường khó tính nên người tiêu dùng hoàn toàn có thể yên tâm. Bên cạnh đó doanh nghiệp phải xúc tiến thương mại ngay tại nội địa để hàng hóa đến được người tiêu dùng. Ngoài ra cần giảm chi phí trung gian ở mức thấp nhất nhằm hạ giá thành sản phẩm, giúp người tiêu dùng dễ tiếp cận”, ông Sơn cho biết.

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 chưa được đẩy lùi mà vẫn có xu hướng lan rộng ở nhiều quốc gia, ngành rau quả Việt chắc chắn sẽ gặp nhiều trở ngại khi xuất khẩu. Vì thế về lâu về dài, giải pháp mở rộng thị trường mới ngoài Trung Quốc thì tiếp cận nội địa và nâng chất cho sản phẩm bằng đầu tư nhiều hơn cho chế biến sâu sẽ giúp ngành đứng vững hơn.