Năm 2019: Xuất khẩu cá tra hướng tới mục tiêu 2,3 tỷ USD

91% cá tra được xuất khẩu sang Mỹ

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), Việt Nam hiện là nước XK cá tra lớn nhất thế giới. Năm 2018, kim ngạch XK cá tra đạt 2,26 tỷ USD, tăng 26,4% so với năm 2017.

Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và XK Thủy sản Việt Nam (VASEP) - cho biết: Có được mức tăng trưởng cao như trên là nhờ giá cá tra tăng, nhiều doanh nghiệp (DN) đầu tư chế biến sản phẩm cá tra có giá trị gia tăng cao, đẩy giá XK cá tra đi lên.

Theo ông Nam, để nâng được tỷ lệ hàng giá trị gia tăng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trên thị trường thế giới không phải trong "ngày một, ngày hai" mà cần có tích lũy. Đầu tiên là thương hiệu. Điều này được ghi nhận khi thời gian vừa qua, nhiều mặt hàng chiến lược như tôm, cá ngừ và cá tra được bày bán tại các kệ hàng của hệ thống phân phối hiện đại của nhiều quốc gia trên thế giới. Thành quả có được do DN trong nước phối hợp rất hiệu quả với nhà nhập khẩu để nâng cao giá trị gia tăng. "Việt Nam đã là điểm đến mà khách hàng quốc tế đặt hàng ngày càng nhiều hơn", ông Nam nhấn mạnh.

Hiện tại, giá nguyên liệu cá tra XK vẫn ở mức cao, đã có nhiều DN đầu tư vào chế biến sản phẩm. VASEP dự báo, kim ngạch XK cá tra vẫn giữ vững mức 2,2-2,3 tỷ USD trong năm 2019.

Con số này hoàn toàn khả thi vì theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung Quốc tuy ảnh hưởng đến nhiều nền kinh tế, trong đó có Việt Nam, nhưng lại tác động tích cực tới một số mặt hàng XK. Do đó, năm 2019, cá tra là một trong những ngành được hưởng lợi nhiều nhất nhờ nhu cầu gia tăng tại Trung Quốc và các rào cản thương mại tại Mỹ.

Bên cạnh đó, khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) được ký kết và thực thi, thuế nhập khẩu cá tra vào Liên minh châu Âu (EU) sẽ giảm từ mức 5,5% về 0% trong 3 năm (với cá tra thô); từ mức 7% về 0% trong 7 năm (với cá tra chế biến). Điều này tạo cơ hội lớn để DN XK cá tra đẩy mạnh sản lượng và giá trị mặt hàng này.

Nâng cao giá trị sản phẩm

Mặc dù vậy, ông Nguyễn Hoài Nam cho hay, thách thức vẫn còn với cá tra, gồm các chương trình tại khu vực châu Âu, Mỹ… về kiểm soát nhập khẩu. Khi vượt qua, đồng nghĩa với việc năng lực cạnh tranh của cá tra Việt Nam sẽ được cải thiện hơn. Liên quan đến việc nâng cao chất lượng cá tra XK, ông Trần Đình Luân - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản - cho biết, Tổng cục đang cùng DN xây dựng thương hiệu cá tra phi lê chất lượng cao; nghiên cứu, bổ sung thêm hàm lượng các chất dinh dưỡng, để chất lượng cá tra phi lê cao hơn; cải tiến quy trình công nghệ chế biến, để sản phẩm cá tra phi lê XK chất lượng tốt hơn.

Đồng thời, đẩy mạnh các sản phẩm chế biến giá trị gia tăng, tận dụng sản phẩm còn lại của chế biến để sản xuất sản phẩm giá trị gia tăng. Để làm được việc này, ngành thủy sản cần thiết phải đầu tư khoa học - công nghệ, tận dụng tốt nhất nguồn nguyên liệu sẵn có, biến thành những sản phẩm có giá trị gia tăng phục vụ cho con người, ngành y tế.