Luật Đất đai 2024: Giải pháp thực thi hiệu quả cho nhà đầu tư

Sáng 17/7, tại TP. Hồ Chí Minh, diễn ra hội thảo “/chu-de/luat-dat-dai-2024.topic: Giải pháp thực thi hiệu quả cho nhà đầu tư”, do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh (ITPC) phối hợp cùng Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức.

Sự kiện được tổ chức nhằm phổ biến thông tin Luật Đất đai 2024 sẽ có hiệu lực từ 1/8/2024, đến cộng đồng doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp từ các nước đang hoạt động trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Đồng thời, trao đổi, thảo luận các vấn đề pháp lý phát sinh và khuyến nghị cho nhà đầu tư khi Luật có hiệu lực.

Chia sẻ tại hội thảo, bà Cao Thị Phi Vân - Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh, nhận định: Luật Đất đai năm 2024 được Quốc hội khóa XV thông qua, có hiệu lực từ 01/8/2024, với nhiều điểm mới nhằm thể chế hóa toàn diện các chủ trương, chính sách của Đảng, nghị quyết của Quốc hội.

“Hội thảo lần này sẽ cung cấp những thông tin hữu ích về tiềm năng và cơ hội trong bối cảnh mới, cũng như giúp tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn của doanh nghiệp trong quá trình đầu tư kinh doanh, nhằm hướng tới xây dựng một môi trường đầu tư lành mạnh và hấp dẫn của TP. Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung”, bà Cao Thị Phi Vân tin tưởng.

Ở góc độ là cơ quan điều phối hoạt động giải quyết tranh chấp, ông Châu Việt Bắc - Phó Tổng thư ký Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) cho biết, qua thống kê trong năm 2023, Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) ghi nhận sự gia tăng về số lượng tranh chấp bất động sản (cụ thể, tranh chấp bất động sản chiếm khoảng 26,18% trên tổng số tranh chấp). Trong số các tranh chấp này, có một số tranh chấp có liên quan đến yếu tố đất đai.

Tuy nhiên, do sự giới hạn của quy định pháp luật, các tranh chấp này thường gây nên những băn khoăn nhất định cho các bên và Hội đồng Trọng tài về yếu tố thẩm quyền giải quyết. “Luật Đất đai sửa đổi, bổ sung năm 2024 đã có cơ chế khắc phục vấn đề này, khi mở rộng thêm thẩm quyền cho trọng tài đối với tranh chấp phát sinh từ hoạt động thương mại có liên quan đến đất đai”, ông Châu Việt Bắc nhận định.

Liên quan đến hoạt động đầu tư, Luật Đất đai cho thấy nhiều cải tiến khi đã có sự bổ sung các quy định về nguyên tắc sử dụng đất, cơ chế về giao đất, cho thuê đất, cân bằng quyền lợi và vị thế của nhà đầu tư và người có đất bị thu hồi khi đưa ra những quy định hoàn thiện liên quan tới bồi thường, hỗ trợ tái định cư.

Như vậy, với những nỗ lực nêu trên, trong tương lai, nhà đầu tư sẽ được tiếp cận với đất đai một cách thuận lợi hơn, thủ tục hành chính cũng đơn giản, thông thoáng hơn, người dân cũng được hưởng lợi khi giá đất bình ổn hơn, xóa bỏ nhiều vướng mắc pháp lý còn tồn tại.

Theo ông Châu Việt Bắc, Luật Đất đai 2024 đánh dấu một trang mới cho sự phát triển của nền kinh tế và thị trường bất động sản tại Việt Nam sau quãng thời gian đầy ảm đạm trong năm 2023. Tuy vậy, với sự biến chuyển trong khung khổ pháp lý, nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài cần hết sức lưu tâm.

Do đó, trước thời điểm luật có hiệu lực, nhà đầu tư cần nhanh chóng trang bị những kiến thức, thông tin cần thiết để kịp thời xây dựng những phương án đầu tư phù hợp, kiểm soát tốt, nhằm phát triển hiệu quả trong bối cảnh khung khổ pháp lý mới.

Tại hội thảo các chuyên gia đều đánh giá, Luật Đất đai mới có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần hoàn thiện đồng bộ chính sách, pháp lý về quản lý và sử dụng đất. Khi có hiệu lực, Luật Đất đai 2024 được kỳ vọng sẽ tạo ra nhiều tác động mạnh mẽ, là tiền đề góp phần thay đổi tình hình đầu tư kinh doanh của không chỉ các ngành liên quan mật thiết như bất động sản mà còn trợ lực phát triển cho nhiều thị trường có liên quan như thị trường tài chính, xây dựng, dịch vụ…

Đáng chú ý, các chuyên gia cung cấp cho doanh nghiệp và nhà đầu tư góc nhìn rõ ràng về các điểm mới, những tác động của Luật Đất đai 2024 đến môi trường đầu tư, kinh doanh. Đồng thời, bàn luận những vấn đề pháp lý phát sinh và gợi mở những khuyến nghị cho nhà đầu tư khi thực thi khuôn khổ pháp lý mới.

Tại hội thảo, ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Quốc hội đã nêu rõ những điểm mới và các cải tiến của Luật Đất đai 2024 đối với nhà đầu tư, cùng với một số vấn đề cần chú ý trong cách hiểu và vận dụng các quy định pháp luật mới về đất đai, nhằm đánh giá những tác động đến môi trường đầu tư và kinh doanh của doanh nghiệp.

Cụ thể, Luật Đất đai năm 2024 gồm 16 chương và 260 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 180/212 điều của Luật Đất đai năm 2013 và bổ sung mới 78 điều. Một số điểm mới đáng chú ý bao gồm: Bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân đối với đất đai; sửa đổi quy định về phân loại đất; tiếp tục hoàn thiện về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân; bổ sung quy định về phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất.

Ngoài ra, Luật Đất đai 2024 còn có các điều khoản phân cấp, phân quyền cho địa phương để phù hợp với thực tế từng địa phương và luật hóa các quy định đã được thực tiễn chứng minh là phù hợp, góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi thông nguồn lực đất đai để phát triển đất nước...

Do đó, “việc hiểu đúng và áp dụng hiệu quả Luật Đất đai 2024 sẽ giúp doanh nghiệp, trong đó có cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài (FDI), tận dụng tốt cơ hội từ khung pháp lý mới”- ông Phan Đức Hiếu bày tỏ.

Trong khi đó, Luật sư Nguyễn Văn Hải, Luật sư thành viên Công ty Luật TNHH YKVN, nêu ra những vấn đề pháp lý phát sinh cho nhà đầu tư, các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, khi thực thi khuôn khổ pháp lý mới, bao gồm việc áp dụng Luật Đất đai và các luật liên quan vào các giao dịch thực tiễn, cùng với các khuyến nghị về quản trị rủi ro trong bối cảnh hành lang pháp lý mới, từ đó giúp các nhà đầu tư định hướng chiến lược kinh doanh một cách an toàn và hiệu quả hơn.

Trong phần thảo luận với sự điều phối của ông Lương Văn Lý, Cố vấn cao cấp Global Vietnam Lawyers, các chuyên gia đã giải đáp và thảo luận hơn 10 câu hỏi của doanh nghiệp FDI liên quan đến các thay đổi, tác động của Luật Đất đai đối với thị trường về việc thu hồi đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, … . Đồng thời, làm rõ các điều khoản trong Luật liên quan đến nhà đầu tư nước ngoài, chủ sở hữu là người nước ngoài và các luật liên quan khác.